Shtatzënia është një nga periudhat më të rëndësishme dhe emocionuese në jetën e një gruaje. Gjatë këtyre nëntë muajve, trupi pëson ndryshime të mëdha për t’i krijuar kushte optimale zhvillimit të foshnjës.
Qoftë nëse jeni duke u bërë nënë për herë të parë ose jeni në pritje për herë të dytë e me radhë, ky artikull ju ofron informacione të detajuar mbi procesin e shtatzënisë, simptomat, fazat dhe kujdesin që duhet të merret për një përvojë të shëndetshme dhe të sigurt.
Këtu ju gjithashtu do të informoheni për çdo frikë dhe ankth dhe pasiguri që mund të keni gjatë këtij procesi të ëmbël por kulminant të jetës tuaj.
1- Çfarë është shtatzënia?
Shtatzënia është termi që përdoret për të përshkruar periudhën në të cilën një fetus zhvillohet brenda mitrës së një gruaje.
Ajo ndodh shpesh pas marrëdhënieve seksuale, megjithatë mund të ndodh edhe nëpërmjet teknologjive të asistuara riprodhuese, shkruan myclevelandclinic.org.
Shtatzënia ndodh kur një spermë fekondon një vezë pasi ajo lirohet nga vezorja gjatë ovulacionit. Veza e fekonduar më pas udhëton poshtë në mitër, ku ndodh implantimi. Një implant i suksesshëm rezulton në shtatzëni, sipas Healthline.com.
Vezët jetojnë në vezore. Çdo cikël menstrual, vezorja juaj lëshon një vezë. Veza ngadalë udhëton nëpër tubin tuaj fallopian ku pret për spermën. Ky proces, i cili quhet ovulacion, zgjat rreth 12 deri në 24 orë.
Sperma vjen nga testikujt. Kur një person ejakulon, ai lëshon miliona spermë nga penisi i tij. Gjatë marrëdhënies seksuale, spermatozoidi udhëton përmes vaginës dhe deri te tubat fallopiane.
1.2 Sa zgjat shtatzënia?
Shtatzënia zgjat rreth 40 javë ose 280 ditë.
Megjithatë, kjo është një çështje më komplekse sesa duket, kryesisht për shkak të mënyrës se si llogaritet shtatzënia.
Zakonisht, profesionistët e kujdesit shëndetësor përcaktojnë gjatësinë e shtatzënisë duke u bazuar në datën e fundit të ciklit menstrual. Kjo mund të shkaktojë konfuzion, pasi ovulimi zakonisht ndodh rreth dy javë pas fillimit të ciklit menstrual. Prandaj, kur bëhet testi i shtatzënisë dy javë pas ovulimit, teknikisht llogariteni tashmë si katër javë shtatzënë.
2 – Shenjat e hershme të shtatzënisë
Shenjat e hershme të shtatzënisë sipas Betterhealth.vic.gov.au përfshijnë:
-Mungesën e një cikli menstrual: Mungesa e menstruacioneve është shpesh shenja e parë e shtatzënisë së mundshme. Megjithatë, disa gra përjetojnë gjakderdhje të lehtë rreth kohës së menstruacioneve të pritura.
-Të përziera dhe të vjella (shpesh quhen të vjellat e mëngjesit, por mund të ndodhin në çdo kohë): Të vjellat e “mëngjesit” është një gjendje që prek më shumë se gjysmën e të gjitha grave shtatzëna. Simptomat përfshijnë të përziera dhe të vjella dhe humbje të oreksit. Shumë gra me këtë çrregullim i nuk kanë simptoma vetëm në mëngjes, por i përjetojnë ato gjatë gjithë ditës.
Këto të “vjella të mëngjesit” fillojnë rreth javës së katërt deri në të gjashtën e shtatzënisë dhe mund të qetësohen deri në javën e 12-të, megjithëse mund të vazhdojnë për më gjatë ose të kthehen rreth javës së 32-të.
-Ndjeshmëri dhe zmadhim të gjoksit: Gjatë shtatzënisë, gjinjtë bëhen më të plotë, të fryrë dhe të butë. Këto ndryshime janë të ngjashme me ato që mund të keni vënë re disa ditë para menstruacioneve. Gjatë shtatzënisë, lëkura rreth thithkës bëhet më e errët dhe venat në gji bëhen më të dukshme.
-Lodhje: Lodhja e madhe është e zakonshme në shtatzëninë e hershme. Kjo ka shumë të ngjarë të shkaktohet nga rritja masive e progesteronit të hormonit seksual. Progesteroni është i nevojshëm për të mbajtur shtatzëninë dhe për të ndihmuar fëmijën të rritet, por gjithashtu ngadalëson metabolizmin tuaj.
Përpiquni të flini më shumë ose të pushoni kur të mundeni gjatë kësaj faze të hershme. Nivelet tuaja të energjisë ndoshta do të rriten përsëri rreth muajit të katërt të shtatzënisë kur placenta të jetë vendosur mirë.
Lodhja gjatë shtatzënisë mund të shkaktohet edhe nga anemia, e cila më së shpeshti shkaktohet nga mungesa e hekurit.
-Urinim më të shpeshtë se zakonisht, veçanërisht gjatë natës: Shtatzënia shkakton një rritje të niveleve të lëngjeve të trupit dhe një efikasitet më të madh të veshkave. Mitra e fryrë gjithashtu shtyp fshikëzën. Si rezultat, shumica e grave fillojnë të përjetojnë urinim më të shpeshtë brenda javëve të para të shtatzënisë.
-Dëshirë për disa ushqime, por të njëjtën kohë ndjeni neveri për ushqimet që ju pëlqejnë zakonisht dhe mund të manifestoni një shije të thartë ose metalike që vazhdon edhe kur nuk jeni duke ngrënë: Dëshira për ushqime të caktuara është shumë e zakonshme në shtatzëni, veçanërisht për ushqimet që ofrojnë energji dhe kalcium, si qumështi dhe produktet e tjera të qumështit. Ju gjithashtu mund të vini re një neveri të papritur për ushqimet që keni pëlqyer më parë.
Disa gra madje zhvillojnë një shije të pazakontë për artikujt jo ushqimorë si dheu ose letra.
Fazat e shtatzënisë
Shtatzënia ndahet në tre faza, tremujori i parë, tremujori i dytë dhe tremujori i tretë. Secila prej tyre zgjat rreth tre muaj ose 13 javë.
Çdo tremujor është unik dhe vjen me simptoma të ndryshme. Trupi juaj (dhe fetusi) do të ndryshojë dhe do të rritet shumë çdo tremujor. Për shembull, mitra juaj fillon sa madhësia e një limoni dhe rritet në madhësinë e një shalqiri!
Faza e parë e shtatzënisë (Tremujori i parë)
Tremujori i parë zgjat deri në javën e 13-të të shtatzënisë. Bëni një kontroll tek mjeku sapo ta kuptoni që jeni shtatzënë.
Në këtë fazë, fetusi fillon të zhvillojë trurin, palcën kurrizore dhe organet e tij. Zemra e foshnjës gjithashtu do të fillojë të rrahë.
Bëni kujdes që gjatë kësaj periudhe gjasat për abort janë relativisht të larta.
Gjatë tremujorit të parë të shtatzënisë ju do të manifestoni simptoma sikurse lodhje dhe rraskapitje, të vjellat e mëngjesit, do të keni gjinj të butë dhe të fryrë, do të manifestoni dëshira për ushqim ose neveri për ushqim, urthi, kapsllëk, ndryshime të humorit e dhimbje koke.
Mjeku ose gjinekologu mund t’ju rekomandojë marrjen e një vitamine prenatale. Ata gjithashtu do t’ju rekomandojnë një listë të gjërave që duhet të shmangni gjatë shtatzënisë. Disa nga ato gjëra përfshijnë: Pijet që përmbajnë alkool, produktet e duhanit, drogat rekreative, përfshirë marihuanën, disa ushqime si qumështi i papasterizuar, peshku i papjekur ose peshku i pasur me merkur.
Faza e dytë e shtatzënisë (Tremujori i dytë)
Tremujori i dytë përbëhet nga java e 13-të e deri te java e 28-të.
Gjatë kësaj periudhe, mjeku mund të kryejë një skanim me ultratinguj të anatomisë.
Ky test kontrollon trupin e fetusit për çdo anomali të zhvillimit. Rezultatet e testit mund të zbulojnë gjithashtu gjininë e foshnjës tuaj, nëse dëshironi ta zbuloni përpara se fëmija të lindë, shkruan Healthline.com.
Në këtë periudhë ju gjithashtu mund të filloni të ndjeni fëmijën tuaj duke lëvizur, duke shkelmuar dhe grushtuar brenda mitrës tuaj.
Pas 23 javësh, një foshnjë në mitër konsiderohet “foshnje e qëndrueshme”. Kjo do të thotë se mund të mbijetojë edhe në zhvillohet jashtë barkut tuaj. Megjithatë foshnjat që lindin kaq herët shpesh kanë probleme serioze mjekësore.
Foshnja ka shans shumë më të mirë për të lindur i shëndetshëm sa më gjatë të mbani shtatzëninë.
Vlen të theksohet se gratë të cilat kanë ndjerë të përziera dhe janë ndjerë të lodhura në tremujorin e parë, shpesh ndihen “më mirë” në tremujorin e dytë. Ju gjithashtu mund të sillni disa simptoma nga tremujori i parë deri në tremujorin e dytë, raporton my.clevelandclinic.org.
Disa nga simptomat që do të përjetoni në tremujorin e dytë janë:
Dhimbje të trupit dhe muskujve;
Shtim në peshë;
Errësimin e lëkurës rreth thithkave tuaja;
Zhvillimin e një vije të errët nga kockat deri tek kërthiza;
Njolla të lëkurës së errët.
Faza e tretë e shtatzënisë (Tremujori i tretë)
Gjatë tremujorit të tretë (javët 28 deri në 40), shtimi në peshë do të përshpejtohet dhe mund të ndiheni më të lodhura.
Foshnja e juaj tani mund të ndjejë dritën, si dhe të hapë dhe mbyllë sytë. Eshtrat e tyre gjithashtu formohen.
Me afrimin e lindjes, mund të ndjeni siklet në pjesën e poshtme dhe këmbët tuaja mund të fryhen.
Ju mund të përjetoni kontraktime të cilat nuk çojnë në lindje të njohura si kontraktimet Braxton-Hicks, dhe mund të fillojnë të ndodhin disa javë edhe para se të lindni.
Përveç kësaj ju mund të ndjeni dhimbje nga fetusi, dhe barku i juaj do të vazhdojë të rritet.
-Çfarë do të përjetoni dhe çfarë duhet të prisni gjatë kësaj periudhe
Vështirësi në frymëmarrje;
Dhimbje në pjesën e poshtme të shpinës, e cila është e zakonshme për shkak të një harkimi natyral të shpinës kur barku juaj në rritje e tërheq peshën tuaj përpara;
Nevojë për urinim më shpesh;
Probleme për t’u rehatuar për të fjetur;
Nga gjinjtë tuaj rrjedh kolostrum, forma e parë e qumështit të gjirit;
Fetusi bie në legen për t’u përgatitur për lindje;
Shenjat e lindjes si kontraktimet.
Ushqyerja gjatë shtatzënisë
Mbajtja e një diete të ekuilibruar dhe ushqyese gjatë shtatzënisë është thelbësore për shëndetin e nënës dhe foshnjës në zhvillim.
Sipas Mayo Clinic parimet bazë të të ushqyerit të shëndetshëm mbeten të njëjta gjatë shtatzënisë: konsumoni shumë fruta, perime, drithëra, proteina pa yndyrë dhe yndyrna të shëndetshme.
-Produktet e qumështit: Gjatë shtatzënisë, do t’ju duhet proteina dhe kalcium shtesë për të përmbushur nevojat e fëmijës suaj. Produktet e qumështit si qumështi, djathi dhe kosi janë zgjedhje të mira, sipas Healthline.com.
-Bishtajoret: Këto përfshijnë thjerrëzat, bizelet, fasulet, qiqrat, sojën dhe kikirikët.
-Patate të ëmbla: Patatet e ëmbla janë të pasura me beta-karoten, një përbërës bimor që trupi juaj e shndërron në vitaminë A.
-Vezët: Vezët janë një ushqim i shëndetshëm, pasi ato përmbajnë pak nga pothuajse çdo lëndë ushqyese që ju nevojitet. Një vezë e madhe përmban rreth 71 kalori, 3.6 g proteina, yndyra dhe shumë vitamina dhe minerale.
-Brokoli dhe zarzavate të errëta me gjethe: Brokoli dhe perimet e errëta, jeshile, si lakra jeshile dhe spinaqi, kanë shumë nga lëndët ushqyese që ju nevojiten. Nëse nuk ju pëlqejnë shijet, mund t’i maskoni duke i shtuar në supa, salca makaronash dhe më shumë.
-Manaferrat: Manaferrat ofrojnë ujë, karbohidrate të shëndetshme, vitaminë C, fibra dhe antioksidantë. Ata gjithashtu kanë një vlerë relativisht të ulët të indeksit glicemik, kështu që nuk duhet të shkaktojnë rritje të konsiderueshme të sheqerit në gjak.
-Drithërat e plota: Ndryshe nga homologët e tyre të rafinuar, drithërat janë të mbushura me fibra, vitamina dhe komponime bimore. Mendoni tërshërën, orizin kaf, manaferrat e grurit dhe elbin në vend të bukës së bardhë, makaronave dhe orizit të bardhë.
-Avokado: Avokado përmban acide yndyrore të pangopura. Kjo i bën ata të shijojnë gjalpë dhe të pasur – perfekte për t’i shtuar thellësi dhe kremozitet një pjate.
Merrni vitamina prenatale
Të gjithë duhet të marrin suplemente prenatale (të quajtura edhe vitamina prenatale) gjatë shtatzënisë. Bisedoni me mjekun për t’ju rekomanduar vitaminë prenatale që është e duhura për ju.
Për shembull acidi folik ndihmon në parandalimin e disa defekteve të lindura të trurit dhe shtyllës kurrizore, derisa hekuri ndihmon fëmijën tuaj të zhvillohet dhe shumë gra nuk marrin mjaftueshëm hekur gjatë shtatzënisë, raporton Odphp.health.gov.
Mos hani këto ushqime gjatë shtatzënisë
Këto ushqime mund të kenë baktere në to që mund të dëmtojnë fëmijën tuaj. Qëndroni larg nga:
Peshku i papjekur i papërpunuar, apo ushqimet e tjera të detit të papjekur (guacat e detit, sushi);
Mishi i papjekur, përfshirë edhe i pulës; ju gjithashtu nuk duhet të hani vezë të papjekura;
Qëndroni larg lëngut, qumështit ose djathit të papasterizuar, sigurohuni që në etiketë të shkruhet “i pasterizuar”.
Pini ujë të thjeshtë në vend të pijeve me sheqer si sodat, pije frutash apo pijet energjike;
Pyesni mjekun tuaj nëse kafeina është e sigurt për ju;
Mos pini alkool, asnjë sasi e alkoolit nuk është e sigurt të pihet gjatë shtatzënisë ose gjatë kohës kur po tentonit të mbesni shtatzënë, të gjitha llojet e alkoolit mund të jetë të dëmshme për ju dhe bebin tuaj, përfshirë verën dhe birrën.
Kujdesi shëndetësor gjatë shtatzënisë
Të kesh një shtatzëni të shëndetshme është një nga mënyrat më të mira për të promovuar një lindje të shëndetshme. Marrja e kujdesit të hershëm dhe të rregullt para lindjes përmirëson shanset për një shtatzëni të shëndetshme. Ky kujdes mund të fillojë edhe para shtatzënisë me një vizitë të kujdesit para shtatzënisë te një ofrues i kujdesit shëndetësor.
Gjithashtu është e rekomandueshme të vaksinoheni gjatë shtatzënisë. Disa vaksina, të tilla si vaksina e gripit sezonal të inaktivizuar dhe vaksina kundër kollës, rekomandohen gjatë shtatzënisë për të mbrojtur shëndetin tuaj dhe fëmijës suaj.
Stresi gjatë shtatzënisë dhe si ta menaxhoni atë
Ndjenja e stresit është e zakonshme gjatë shtatzënisë, sepse shtatzënia është një periudhë e shumë ndryshimeve.
Por kujtojani gjithmonë vetes që këto parehati janë të përkohshme, pushoni, hani shëndetshëm, flini mjaftueshëm, anashkaloni aktivitetet për të cilat nuk keni nevojë, bëni joga, meditim, shkoni në klasa edukimi të cilat ju përgatisin për gjërat gjatë shtatzënisë dhe kur foshnja mbërrin.
Komplikimet e mundshme gjatë shtatzënisë
-Rreziku i hipertensionit dhe diabetit gestacional
Të kesh presion të lartë të gjakut (hipertension) gjatë shtatzënisë kërkon monitorim të ngushtë.
Presioni i lartë i gjakut gjatë shtatzënisë paraqet rreziqe sikurse më pak rrjedhje gjaku në placentë. Nëse placenta nuk merr mjaftueshëm gjak, fetusi mund të marrë më pak oksigjen dhe më pak lëndë ushqyese, kjo mund të çojë në rritje të ngadaltë, peshë të ulët të lindjes ose lindje të parakohshme. Foshnjat e lindura herët mund të kenë probleme me frymëmarrjen, rrezik të shtuar të infeksionit dhe komplikime të tjera.
Nëse keni presion të lartë, mund të keni shkëputje të placentës, shkëputja e rëndë mund të shkaktojë gjakderdhje të rëndë, e cila mund të jetë kërcënuese për jetën për ju dhe fëmijën tuaj.
Presioni i lartë gjithashtu mund të paraqesë rreziqe sikurse dëmtim të organeve të tjera e po ashtu lindje të parakohshme, shkruan Mayoclinic.org.
Nëse keni presion të lartë të gjakut, caktoni një termin te një ekspert shëndetësor i cili ka ekspertizë në menaxhimin e shtatzënive të komplikuara nga çrregullimet hipertensionale.
-Çfarë është diabeti mellitus gestacional (GDM) dhe pse lidhet me shtatzëninë?
Diabeti mellitus gestacional (GDM) është një gjendje në të cilën një hormon i prodhuar nga placenta pengon trupin të përdorë insulinën në mënyrë efektive. Glukoza grumbullohet në gjak në vend që të përthithet nga qelizat.
Ndryshe nga diabeti i tipit 1, diabeti gestacional nuk shkaktohet nga mungesa e insulinës, por nga hormonet e tjera të prodhuara gjatë shtatzënisë që mund ta bëjnë insulinën më pak efektive, një gjendje e referuar si rezistencë ndaj insulinës. Simptomat e diabetit gestacional zhduken pas lindjes.
Trajtimi specifik për diabetin gestacional do të përcaktohet nga mjeku juaj bazuar në faktorë të ndryshëm nga kontrolli.
Përgatitja për lindjen
Është e vështirë të dihet saktësisht se çfarë do të ndodhë kur të lindni. Shumica e grave kanë një plan në mendje se si shpresojnë që lindja e tyre të shkojë.
Kur bëhet fjalë për lindjen e fëmijës tuaj, është mirë të dini se ka shumë metoda që përdorin ekspertët shëndetësorë.
Lindjet përfshijnë: lindjen natyrale, lindjen e asistuar vaginale, lindjen cezariane dhe lindje natyrale pas lindjes cezariane (nëse keni lindur foshnjën e parë me prerje cezariane). Vlen të theksohet se lindja natyrale mund të kryhet me epidural (me anestezion) një procedurë e zakonshme për të ofruar lehtësim dhimbjeje.
Kjo e fundit është një procedurë që përfshin injektimin e një medikamenti – qoftë një anestetik ose një steroid – në hapësirën rreth nervave tuaj kurrizore të njohur si hapësira epidurale.
Qëllimi i një procedure epidurale është të sigurojë lehtësim dhimbjeje ose mungesë të plotë të ndjesisë (anestezi) për një pjesë të trupit tuaj, siç janë këmbët ose barku.
-Cila lindje është më e sigurta?
Lindja natyrale (vaginale) është procedura më e sigurt dhe më e zakonshme e lindjes së fëmijëve.
-Roli i partnerit gjatë shtatzënisë
Gjatë kësaj periudhe është e rëndësishme mbështetja e partnerit.
Partneri duhet t’ju inkurajojë të ndani ndjenjat, frikën dhe pritshmëritë. Ai duhet të dijë që ndryshimet hormonale mund të ndikojnë disponimin dhe nivelet e energjisë.
Ai duhet t’ju ndihmojë në punët e shtëpisë, në mënyrë që ju të mos mbingarkoheni.
Pas lindjes dhe rikuperimi
– Si të shëroheni pas lindjes?
Mund të ndodhë që gjatë lindjes të keni pësuar një çarje në zonën vaginale. Gjithashtu, profesionisti i kujdesit shëndetësor mund të ketë kryer një prerje në hyrjen e vaginës, e quajtur epiziotomi, për të lehtësuar procesin e lindjes.
Plaga mund të shkaktojë dhimbje për disa javë, ndërsa çarjet e mëdha mund të kërkojnë më shumë kohë për t’u shëruar. Për të lehtësuar dhimbjen, rekomandohen këto masa:
-Qëndroni ulur mbi një jastëk: Kjo ndihmon në zvogëlimin e presionit në zonën e ndjeshme.
-Aplikoni pecetë higjienike të ftohur, por shmangeni kontaktin e drejtpërdrejtë me akullin: Vendosja e saj ndihmon në qetësimin e ënjtjes midis anusit dhe vaginës e sidomos pas urinimit.
-Vendosni ujë të ngrohtë kur urinoni: Gjatë procesit të urinimit, për të lehtësuar djegien, spërkateni zonën e anusit dhe vaginës me ujë të ngrohtë.
-Bëni banja të ngrohta: Mbushni një vaskë me ujë të mjaftueshëm për të mbuluar vithet dhe ijet dhe qëndroni për pesë minuta. Nëse preferoni, përdorni ujë të ftohtë.
-Përdorni qetësues dhimbjesh pa recetë: Konsultohuni me profesionistin e kujdesit shëndetësor për një spray ose krem me efekt mpirës nëse është e nevojshme.
-Konsultohuni për një zbutës jashtëqitjes ose laksativ: Këto medikamente mund të ndihmojnë në parandalimin e kapsllëkut dhe problemeve me jashtëqitjen, duke zvogëluar tensionin në zonën e anusit dhe vaginës.
-Ndryshimet hormonale dhe depresioni pas lindjes
Shumë gra ballafaqohen me depresionin pas lindjes. Ai është një çrregullim mjekësor që shumë gra e përjetojnë pas lindjes së një fëmije. Janë ndjenja të forta trishtimi, ankthi (shqetësimi) dhe lodhjeje që zgjasin për një kohë të gjatë pas lindjes. Këto ndjenja mund ta bëjnë të vështirë për ju që të kujdeseni për veten dhe fëmijën tuaj.
Për të ballafaquar këtë periudhë të vështirë, merruni me aktivitete fizike, frekuentoni palestrën apo thjesht dilni për ece. Ushqehuni shëndetshëm, konsumoni fruta dhe perime dhe shmangni gjëra e ëmbla dhe të kripëra. Bëni pushim sa të mundeni, flini kur fle edhe foshnja e juaj.
Hemorroidet pas lindjes
Pas lindjes së një fëmije, veçanërisht pas lindjes natyrale, shumë gra zhvillojnë hemorroide.
Simptomat përfshijnë dhimbje, kruajtje rektale, gjakderdhje pas lëvizjes së zorrëve ose një zonë të fryrë rreth anusit.
-Por si t’i përballoni këto dhimbje dhe simptoma bezdisëse?
Një nga mënyrat është të zhyteni në legen me ujë të ngrohtë. Kjo do të ndihmojë që hemorroidet të tkurren. Bëjeni këtë dy deri në katër herë në ditë.
Uluni në një jastëk për të lehtësuar presionin në rektum. Gjithashtu ulja në një karrige lëkundëse ose në pjerrësi mund të jetë më komode se ulja në karrige të drejtë.
Kremrat, pomadat, supozitorët ose spërkatjet për hemorroidet janë të disponueshme pa recetë dhe mund të sjellin lehtësim afatshkurtër. Mjeku mund të rekomandojë një markë që është më e mira për ju.
Rritni fibrat dietike dhe marrjen e lëngjeve. Kjo do të ndihmojë në parandalimin e kapsllëkut.
Mund t’ju përshkruhet një zbutës i jashtëqitjes dhe mund të duhen disa ditë për të funksionuar. Pirja e ujit shtesë do t’ju ndihmojë gjithashtu të bëni jashtëqitje të buta.
Nëse dhimbja nuk largohet brenda pak ditësh, kontaktoni ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor për ndihmë të mëtejshme.
Ushqyerja me gji dhe ndihma për të porsalindurin
Sapo të lindni këtu janë disa këshilla që duhet t’i aplikoni për t’u kujdesur për porsalindurin tuaj.
-Mbani foshnjën ngrohtë: Foshnja duhet të veshë 1-2 shtresa më shumë se një i rritur. Nëse ka të ftohtë, vendosni një kapuç në kokën e foshnjës.
-Kujdesi për kërthizën: Mos aplikoni asgjë mbi kërthizën e foshnjës. Lëreni të thahet natyrshëm.
-Ruani pastërtinë e foshnjës: Nuk është e nevojshme që foshnja të lahet çdo ditë. Megjithatë, lani fytyrën dhe zonën e poshtme kur është e nevojshme. Sigurohuni që dhoma të jetë e ngrohtë kur e zhvishni foshnjën.
Ushqeni vetëm me qumësht gjiri: Siguroni ushqyerjen ekskluzivisht me qumësht gjiri gjatë ditës dhe natës.
-Vizitat tek profesionisti shëndetësor: Është e këshillueshme që foshnja të kontrollohet nga një profesionist shëndetësor në ditën e tretë, ndërmjet ditëve 7 dhe 14, si dhe pas 4-6 javësh. Në vizitën e javës së gjashtë, foshnja do të vaksinohet.
-Pozicioni i gjumit: Vendoseni foshnjën të flejë në shpinë ose anash për të minimizuar rreziqet e gjumit.
-Mbroni foshnjën nga tymi: Mbajeni larg ambientit me tym duhani.
-Ekspozimi ndaj diellit: Nuk rekomandohet ekspozimi i drejtpërdrejtë ndaj rrezeve të diellit.
Pyetjet më të zakonshme gjatë shtatzënisë
-A është e sigurt të ushtrohem gjatë shtatzënisë?
Ushtrimi është thelbësor për t’ju mbajtur në formë, të relaksuar dhe gati për lindje. Veçanërisht zgjatjet e yogës do t’ju ndihmojnë të qëndroni të zhdërvjellët. Megjithatë, është e rëndësishme të mos e teproni me zgjatjet tuaja, pasi mund të rrezikoni lëndime.
Ushtrime të tjera të mira për shtatzëninë janë ushtrimet pilates, ecja dhe noti.
Mund t’ju duhet të modifikoni rutinën tuaj aktuale të fitnesit për të përshtatur trupin tuaj në ndryshim dhe nivele më të ulëta të energjisë. Konsultohuni me një ekspert shëndetësor ose ndonjë trajner personal për t’u siguruar që nuk po e mbingarkoni veten.
-Kur duhet të kontaktoj mjekun gjatë shtatzënisë?
Është e zakonshme të keni shqetësime kur jeni shtatzënë. Shumica e shtatzënive nuk kanë ndonjë problem serioz. Por është ende e rëndësishme të dini se kur duhet të telefononi mjekun tuaj.
Telefononi mjekun nëse keni gjakderdhje të rëndë vaginale, keni dhimbje të papritura dhe të forta në bark, nëse keni dhimbje gjoksi, keni gulçim ose kolliteni gjak, kur humbni vetëdijen, kur ndjeni kordonin e kërthizës, telefononi mjekun po ashtu kur mendoni se jeni gati të lindni fëmijën tuaj dhe nuk mund ta arrini në mënyrë të sigurtë në spital ose në qendrën e lindjes.
Si ndikon mosha e nënës gjatë shtatzënisë?
Mosha ndikon në fertilitetin e grave dhe po ashtu të grave.
Mosha është faktori i vetëm më i madh që ndikon në mundësinë e një gruaje për të mbetur shtatzënë dhe për të pasur një fëmijë të shëndetshëm, gjithashtu rreth moshës 30 vjeç, fertiliteti i një gruaje fillon të bjerë ngadalë dhe nga mesi i viteve 30 rënia përshpejtohet.
Ekspertët gjithashtu raportojnë se rreziku i komplikimeve të shtatzënisë rritet me rritjen e moshës së grave.
Rreziku i abortit spontan dhe anomalive kromozomale në fetus rritet që nga mosha 35 vjeçare. /Telegrafi/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumëNga Rubrika
![Tri mënyra natyrale për ta larguar aromën e keqe vagjinale](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/6-home-remedies-to-get-rid-of-bad-vaginal-odor-1-380x233.jpg)
Tri mënyra natyrale për ta larguar aromën e keqe vagjinale
![Për ty që nuk të pëlqen roza, këtë ngjyrë të palltos së Kendall do ta duash në gardërobë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/CIV2bHRn_YO-2-380x233.jpg)
Për ty që nuk të pëlqen roza, këtë ngjyrë të palltos së Kendall do ta duash në gardërobë
![Pse dita e dytë e menstruacioneve është gjithmonë më e dhimbshme për shumicën e grave?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/ciklimenstrual-380x233.png)
Pse dita e dytë e menstruacioneve është gjithmonë më e dhimbshme për shumicën e grave?
![Pse duhet të flini pa të brendshme dhe si ndikon në shëndetin tuaj?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/sleep-780x439.png)
Pse duhet të flini pa të brendshme dhe si ndikon në shëndetin tuaj?
![Për ty që nuk të pëlqen roza, këtë ngjyrë të palltos së Kendall do ta duash në gardërobë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/CIV2bHRn_YO-2.jpg)
Për ty që nuk të pëlqen roza, këtë ngjyrë të palltos së Kendall do ta duash në gardërobë
![Pesë gjëra që femrat duhet t’i bëjnë pa frikë në shtrat!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/n-bed-at-home-GUSF06408-780x439.jpg)
Pesë gjëra që femrat duhet t’i bëjnë pa frikë në shtrat!
Historia e Kendra Spears, modeles që u bë princeshë dhe që të gjithë e adhurojnë
Kaia Gerber shfaqet mahnitëse e veshur me rroba banje
![“Pixie Dust”: Trendi i thonjve që po preferohet më shumë se kurrë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/PIXIE-DUST-NAILS-150523.jpg)
“Pixie Dust”: Trendi i thonjve që po preferohet më shumë se kurrë
![104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/09/image2-380x233.jpeg)
104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja
![Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/Screenshot-2024-02-20-142648-380x233.png)
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
![Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/1a-1-380x233.jpg)
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
![Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/DSC00994-380x233.jpg)
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
![Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2023/07/foto-kryesore-per-tlgre-380x233.jpg)
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
![Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/rsz_220250130_telegrafi_deals-380x233.png)
Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!
![Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/1-272-380x233.jpg)
Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?
![Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/12/20241218-Telegrafi-Deals-380x233.png)
Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!
![25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2020/11/1_optimized-380x233.png)
25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
![Hej djem! Super xhaketa e Adidas tani vjen me zbritje ekskluzive vetëm për ju](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/10/20241123_Adidas_Jakne_Deals-01_optimized-380x233.png)
Hej djem! Super xhaketa e Adidas tani vjen me zbritje ekskluzive vetëm për ju
Më të lexuarat
![KQZ numëron mbi 73 për qind të votave - LVV shkëputet dukshëm nga partitë e tjera](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/2544561561-780x439.jpg)
KQZ numëron mbi 73 për qind të votave - LVV shkëputet dukshëm nga partitë e tjera
![Abdixhiku prezanton rezultatet preliminare të LDK-së: Kemi pasur më shumë pritshmëri](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/lumir-abdixhiku-1-780x439.jpg)
Abdixhiku prezanton rezultatet preliminare të LDK-së: Kemi pasur më shumë pritshmëri
![Kurti: Jemi të parët, do ta formojmë qeverinë e re](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/unnamed-2025-02-09T232720.404-780x439.jpg)
Kurti: Jemi të parët, do ta formojmë qeverinë e re
![DnV del me rezultatet e saja preliminare – kjo është renditja e partive politike](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/dnv-1-1-780x439.jpg)
DnV del me rezultatet e saja preliminare – kjo është renditja e partive politike
![Dështimi i softuerit të KQZ-së, Osmani: Çdo votë të numërohet saktë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/476351715_1162478021903402_7885584996443489501_n-780x439.jpg)
Dështimi i softuerit të KQZ-së, Osmani: Çdo votë të numërohet saktë
![DnV: Partia e Rashiqit ia merr një ulëse Listës Serbe](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/nenadii-780x439.jpg)
DnV: Partia e Rashiqit ia merr një ulëse Listës Serbe