Ka nisur sezoni i sëmundjes që prek miliona njerëz

Po bëhet më ftohtë, ditët janë më të shkurtra dhe për shumëkënd, kjo do të thotë fillimi i çrregullimit afektiv sezonal, nga i cili vuajnë miliona njerëz midis tetorit dhe prillit.

Çfarë është çrregullimi afektiv sezonal

Çrregullimi afektiv sezonal (ose SAD) është një lloj depresioni. Ndodh në stinë të caktuara të vitit – më shpesh në vjeshtë ose në dimër. Mendohet se ditët më të shkurtra dhe me pak dritë dite mund të shkaktojnë një ndryshim kimik në tru që çon në simptoma të depresionit. Terapia me dritë dhe antidepresantët mund të ndihmojnë në trajtimin e SAD – shkruan faqja e Universitetit John Hopkins.

Lexo po ashtu Nëse humori juaj ndryshon sipas stinëve, me siguri vuani nga ky lloj depresioni

Çfarë duhet të dini rreth depresionit

Depresioni është i ndryshëm nga ndjenja e trishtuar apo të mos qenit i pakënaqur. Nuk është një shenjë e dobësisë personale ose një gjendje që mund të dëshirohet ose të mos dëshirohet.

Merr ndihmë. Nëse mendoni se mund të jeni në depresion, vizitoni një ofrues të kujdesit shëndetësor sa më shpejt të jetë e mundur.

Gratë preken më shpesh se meshkujt.

Pa trajtim, depresioni mund të zgjasë javë, muaj ose vite, por shumica e njerëzve reagojnë mirë ndaj ilaçeve, terapisë ose një kombinimi të të dyjave.

Shumica e njerëzve me depresion klinik që kërkojnë trajtim shohin përmirësim, zakonisht brenda javësh.

Lexo po ashtu Të jetosh me persona të zymtë, ju krijon depresion gjashtë muaj më vonë

Kush është në rrezik

SAD zakonisht fillon gjatë moshës madhore. Rreziku i SAD rritet me moshën. Është e rrallë te njerëzit nën moshën 20 vjeçare. Femrat preken më shpesh se meshkujt.

Çfarë e shkakton

Më pak rreze dielli dhe ditë më të shkurtra mendohet se lidhen me një ndryshim kimik në tru dhe mund të jenë pjesë e shkakut të SAD.

Melatonina, një hormon i lidhur me gjumin, gjithashtu ka qenë i lidhur me SAD. Trupi në mënyrë natyrale prodhon më shumë melatoninë kur është errësirë. Pra, kur ditët janë më të shkurtra dhe më të errëta, prodhohet më shumë melatoninë.

Simptomat

Ekzistojnë dy lloje të SAD:

Fillimi i vjeshtës. Ky quhet gjithashtu ‘depresioni i dimrit’. Simptomat e depresionit fillojnë në fund të vjeshtës deri në fillim të muajve të dimrit dhe lehtësohen gjatë muajve të verës.

Fillimi i pranverës. Ky quhet gjithashtu ‘depresioni i verës’. Simptomat e depresionit fillojnë në fund të pranverës deri në fillim të verës. Ky lloj është më i rrallë.

Më poshtë janë simptomat më të shpeshta të SAD:

Gjumi i shtuar dhe përgjumje gjatë ditës
Humbja e interesit dhe kënaqësisë në aktivitetet e shijuara më parë
Tërheqja sociale dhe rritja e ndjeshmërisë ndaj refuzimit
Irritimi dhe ankthi
Ndjenjat e fajit dhe mungesës së shpresës
Lodhje, ose nivel i ulët i energjisë
Ulje e dëshirës seksuale
Aftësia e zvogëluar për t’u përqendruar
Probleme me të menduarit qartë
Rritja e oreksit, veçanërisht për ëmbëlsirat dhe karbohidratet
Shtim në peshë
Probleme fizike, si dhimbje koke

Simptomat priren të kthehen dhe më pas të përmirësohen pothuajse në të njëjtat kohë çdo vit. Simptomat e SAD mund të ngjajnë me problemet tjera të shëndetit mendor. Gjithmonë shihni një ofrues të kujdesit shëndetësor për një diagnozë.

Lexo po ashtu Sëmundjet që shpesh mund të fshihen pas një diagnoze të gabuar

Diagnostikimi

Depresioni shpesh ndodh te gjendje të tjera, të tilla si sëmundjet e zemrës ose kanceri. Mund të ndodhë edhe me çrregullime të tjera, si çrregullimi i përdorimit të substancave ose ankthi. Për këto arsye, diagnoza dhe trajtimi i hershëm është çelësi i shërimit.

Diagnoza e SAD mund të bëhet pas një ekzaminimi të kujdesshëm të shëndetit mendor dhe historisë mjekësore të bërë nga një psikiatër ose profesionist tjetër i shëndetit mendor.

Mjekimi

Trajtimet për ‘depresionin e dimrit’ dhe ‘depresionin e verës’ shpesh ndryshojnë dhe mund të përfshijnë ndonjërën nga sa vijon apo një kombinim të tyre:

Ekspozimi ndaj rrezeve të diellit. Kalimi i kohës jashtë ose pranë një dritareje mund të ndihmojë në lehtësimin e simptomave.

Terapia me dritë. Nëse nuk është i mundur ekspozimi në dritën e diellit, mund të ndihmojë ekspozimi ndaj një drite të veçantë për një kohë të caktuar çdo ditë.

Psikoterapia. Terapia kognitive e sjelljes ose ndërpersonale ndihmon në ndryshimin e pikëpamjeve të shtrembëruara që mund të keni për veten dhe mjedisin përreth jush. Mund t’ju ndihmojë ta përmirësoni aftësitë e marrëdhënieve ndërpersonale dhe t’i identifikoni gjërat që ju shkaktojnë stres, si dhe si t’i menaxhoni ato.

Barna kundër depresionit. Këto barna me recetë mund të ndihmojnë në korrigjimin e çekuilibrit kimik që mund të çojë në SAD.

Ka gjithashtu gjëra që mund t’i bëni për veten tuaj për lehtësimin e simptomave:

Merr ndihmë. Nëse mendoni se mund të jeni në depresion, vizitoni një ofrues të kujdesit shëndetësor sa më shpejt të jetë e mundur.

Vendosni synime realiste në përballje me depresionin. Mos merrni shumë obligime. Ndani detyrat e mëdha në të vogla, vendosni prioritete dhe bëni atë që mundeni.

Mundohuni të jeni me njerëz të tjerë dhe t’i besoni dikujt. Zakonisht është më mirë sesa të jesh vetëm dhe i fshehtë.

Bëni gjëra që ju bëjnë të ndiheni më mirë. Shkuarja për ta shikuar një film, marrja me kopshtari ose pjesëmarrja në aktivitete fetare, sociale ose të tjera, mund të ndihmojë. Bërja e diçkaje të mirë për dikë tjetër mund t’ju ndihmojë gjithashtu të ndiheni më mirë.

Bëni ushtrime të rregullta.

Prisni që disponimi të përmirësohet ngadalë, jo menjëherë. Të ndihesh më mirë, kërkon kohë.

Hani vakte të shëndetshme, të ekuilibruara mirë.

Qëndroni larg alkoolit dhe drogës. Këto mund ta përkeqësojnë depresionin.

Vononi vendimet e mëdha derisa depresioni të jetë hequr. Përpara se të vendosni të bëni një tranzicion të rëndësishëm – të ndryshoni punë, të martoheni ose të divorcoheni – diskutojeni me të tjerët që ju njohin mirë dhe kanë një pamje më objektive të situatës suaj.

Mundohuni të jeni të durueshëm dhe të përqendroheni në gjërat pozitive. Kjo mund të ndihmojë në zëvendësimin e të menduarit negativ që është pjesë e depresionit. Mendimet negative do të zhduken ndërsa depresioni juaj i përgjigjet trajtimit.

Lëreni familjen dhe miqtë t’ju ndihmojnë.

Lexo po ashtu Si t’i dalloni disa nga shenjat e fshehura të depresionit

Pikat kryesore rreth çrregullimit afektiv sezonal

SAD është një lloj depresioni që ndodh gjatë një stine të caktuar të vitit – më shpesh në vjeshtë dhe dimër.

Nuk ka asnjë shkak të qartë të SAD. Më pak rreze dielli dhe ditë më të shkurtra mendohet se lidhen me një ndryshim kimik në tru dhe mund të jenë pjesë e shkakut të çrregullimit afektiv sezonal (SAD). Melatonina, një hormon i lidhur me gjumin, gjithashtu mund të lidhet me SAD.

Në përgjithësi, pothuajse të gjithë me depresion kanë ndjenja të vazhdueshme trishtimi dhe mund të ndihen të pafuqishëm, të pashpresë dhe nervoz.

SAD mund të diagnostikohet pas një ekzaminimi të kujdesshëm të shëndetit mendor dhe historisë mjekësore të bërë nga një psikiatër ose profesionist tjetër i shëndetit mendor.

Depresioni më së shpeshti trajtohet me terapi me dritë, psikoterapi dhe në disa raste me antidepresivë.

/Telegrafi/