Katër shembuj të “mbështetjes së pafund” të Trumpit për Izraelin

Rikthimi i presidentit amerikan Donald Trump është përshëndetur nga një pjesë e publikut izraelit që e sheh mandatin e tij të dytë si një rikthim të mbështetjes për Izraelin.

Paraardhësi i Trump, Joe Biden, e mbështeti Izraelin në luftën e tij kundër Gazës, si dhe në pushtimin e tij të Libanit, por dyshimet e herëpashershme të administratës së tij për gjenocid të mundshëm të Izraelit në Gaza, i cili tani mendohet se ka vrarë afro 62,000 njerëz, bëri pjesë të publikut izraelit të pakënaqur, shkruan Al Jazeera, përcjell Telegrafi.

Dhe përfshirja e Trump në një armëpushim që çoi në lirimin e disa robërve izraelitë nga Gaza dhe sugjerimet e tij për largimin e njerëzve të Gazës kanë rritur shpresat izraelite se mandati i tij i dytë do të jetë po aq pro-izraelit sa i pari.

Diplomacia

Lëvizjet diplomatike dhe emërimet e Trump pasqyrojnë mbështetjen e tij të palëkundur për Izraelin, vlerëson shkrimi i Al Jazeera.

Ai dëshiron që ambasadori i SHBA-së në Izrael të jetë Guvernatori i Arkansas, Mike Huckabee, i cili kundërshton zgjidhjen me dy shtete që do t’i jepte Palestinës një shtet dhe madje ka vënë në pikëpyetje nëse “një gjë e tillë të ekzistojë”.

Ambasadori i mëparshëm i Trump në Izrael ishte linja e ashpër, pro zgjidhjes, David Friedman.

Trump emëroi gjithashtu Elise Stefanik si ambasadore të SHBA-së në Kombet e Bashkuara. Stefanik thotë se Izraeli ka një “të drejtë biblike” në Bregun Perëndimor.

Në vitin 2017, Trump tha se i gjithë Jerusalemi ishte kryeqyteti i Izraelit, pavarësisht planeve palestineze për të shpallur Jerusalemin Lindor të pushtuar si kryeqytet të Palestinës.

Ai gjithashtu zhvendosi ambasadën amerikane nga Tel Avivi në Jerusalem.

Nën Trump, SHBA shkurtoi të gjitha fondet për agjencinë e refugjatëve palestinezë të OKB-së, UNRWA, në 2018.

Një nga parimet mbi të cilat u themelua UNRWA ishte e drejta palestineze për t’u kthyer në shtëpitë e tyre nga të cilat ishin larguar nga Izraeli pasi pushtoi tokat palestineze.

Në nëntor të 2019, duke përmendur paragjykimet anti-izraelite, SHBA ishte i vetmi vend që votoi me Izraelin kundër tetë rezolutave të komitetit të 4-të të OKB-së që synonin mbështetjen e të drejtave palestineze, dënimin e vendbanimeve izraelite, mbështetjen e mbrojtjes së refugjatëve, sigurimin e furnizimit me ndihmë humanitare dhe forcimin e ligjit ekzistues ndërkombëtar.

Në vitin 2020, Trump “shtyu” për Marrëveshjet e Abrahamit, duke normalizuar marrëdhëniet midis Izraelit dhe Emiratet e Bashkuara Arabe, Bahreinit, Sudanit dhe Marokut.

Kjo nxiti lidhjet ekonomike dhe bashkëpunimin e sigurisë me Izraelin në këmbim të ndihmës ose mbështetjes diplomatike të SHBA-së.

Mbështetja e zgjerimit territorial të Izraelit

Vendbanimet ilegale të Izraelit në tokën palestineze dhe lëvizjet e tjera për të zgjeruar territorin e tij u mbështetën gjithashtu fuqishëm nga Trump.

Në maj të 2019, Trump ndryshoi politikën e SHBA-së për dekada dhe tha se Lartësitë e pushtuara të Golanit ishin territor izraelit.

Më pas, në nëntor 2019, Sekretari amerikan i Shtetit, Mike Pompeo, hodhi poshtë opinionin ligjor të departamentit të tij të vitit 1978 se vendbanimet ishin të paligjshme, duke thënë se “krijimi i vendbanimeve civile izraelite në Bregun Perëndimor nuk është, në vetvete, në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar”.

Një vit më pas, Pompeo tha se vendimi nëse do të aneksohej territori palestinez i Bregut Perëndimor ishte një vendim izraelit.

Administrata Trump më pas heshti për ndërtimin për të zgjeruar vendbanimin në Givat Hamatos afër Jerusalemit, i cili “preu” pjesë të qytetit të pretenduara nga palestinezët.

SHBA heshti gjithashtu kur ndërtimi i vendbanimeve të reja në qytetin e Hebronit filloi në dhjetor 2019 dhe planifikuesit përmendën ndryshimin e politikës së SHBA si arsye për të vazhduar.

Në vitin 2020, Trump prezantoi “Planin Paqe për Prosperitet”, duke e vlerësuar si një plan paqeje.

Plani i Trump e vendosi Jerusalemin si kryeqytetin e Izraelit, duke hedhur poshtë pretendimet palestineze për Jerusalemin Lindor të pushtuar.

Ai gjithashtu parashikonte që Izraeli të aneksonte pjesë të mëdha të Bregut Perëndimor, duke legjitimuar shumë prej vendbanimeve izraelite që konsideroheshin të paligjshme sipas ligjit ndërkombëtar.

Ajo pak nga shteti palestinez që u lejua brenda “planit” ishte i fragmentuar, me sovranitet të kufizuar dhe subjekt i kontrollit të sigurisë izraelite, thuhet në shkrimin e Al Jazeera, përcjell Telegrafi.

Propozimet gjithashtu kërkonin që palestinezët të plotësonin kushte të rrepta përpara se t’u jepej shtetësia, duke përfshirë çarmatosjen e Hamasit, njohjen e Izraelit si një shtet hebre dhe heqjen dorë nga qëndresa ndaj pushtimit izraelit në këmbim të investimeve ekonomike, por jo sovranitetit.

Plani u refuzua me shumicë dërrmuese nga palestinezët.

Sulmimi i gjykatave ndërkombëtare

Në vitin 2019, ICC njoftoi se kishte një bazë të arsyeshme për të hetuar krimet e mundshme të luftës nga Izraeli në Bregun Perëndimor të pushtuar, Jerusalemin Lindor të pushtuar dhe Gazën.

Administrata Trump e kundërshtoi fuqimisht këtë, duke mbrojtur Izraelin dhe duke ndërmarrë hapa për të minuar gjykatën.

Një vit më pas, përballë kundërshtimit të ashpër ndërkombëtar, ajo vendosi sanksione ndaj zyrtarëve të ICC-së, përfshirë kryeprokurorin Fatou Bensouda, duke kufizuar vizat e tyre dhe duke ngrirë asetet e tyre.

Konfrontimet me rivalët rajonalë të Izraelit

Gjatë katër viteve të para të saj, administrata Trump ishte veçanërisht e përqendruar në përballjen me shumë nga rivalët rajonalë të Izraelit.

Në fillim të ekzistencës së saj, administrata Trump nxiti sanksione të shtuara ndaj grupit libanez Hezbollah, duke synuar rrjetin e tij financiar global dhe duke kërcënuar me sanksione dhe mbyllje llogarish kundër kujtdo që financon grupin.

Hezbollahu është përballur me Izraelin në shumë raste.

Në vitin 2018, pas fushatës së kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu, Trump u tërhoq nga Marrëveshja Bërthamore e Iranit (JCPOA) e vitit 2015, duke rivendosur sanksione të rrepta ekonomike ndaj Iranit në një përpjekje për të gjymtuar ekonomikisht armikun rajonal të Izraelit.

Në prill të vitit 2019, SHBA-ja e cilësoi Korpusin elitar të Gardës Revolucionare Islamike të Iranit (IRGC) një “grup terrorist”, duke shpresuar ta izolojë atë ndërkombëtarisht dhe të rrisë kostot ndaj Iranit “për mbështetjen e tij ndaj aktivitetit terrorist”.

Një vit më pas, SHBA shkoi një hap më tej, duke vrarë komandantin e IRGC-së Qassem Soleimani, duke dobësuar ndikimin rajonal të Iranit dhe aftësinë për të mbajtur pozicione ushtarake në vende të tjera të rajonit, si Iraku dhe Siria, nga ku Izraeli e ndjeu veten nën kërcënim. /Telegrafi/