Rënie e investimeve te huaja në Kosovë

Investimet e huaja të drejtpërdrejta në Kosovë kanë shënuar rënie për rreth 45 milionë euro gjatë vitit 2009 krahasuar me një vit më parë. Sipas zyrtarëve të Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë, kjo është shkaktuar si pasojë e krizës ekonomike globale. Por ekspertët e ekonomisë thonë se në rënien e nivelit të investimeve ka ndikuar edhe klima e papërshtatshme për investime, moszbatimi i ligjit, niveli i lartë i korrupsionit, niveli i lartë i ekonomisë joformale etj.

Sikurse në shumë vende të botës, kriza ekonomike botërore ka ndikuar në rënien e nivelit të investimeve të huaja edhe në Kosovë. Ndonëse Agjencia kosovare për promovimin e investimeve ka zhvilluar aktivitete të shumta jashtë vendit, niveli i investimeve të huaja gjatë vitit 2009 ka shënuar rënie rreth 25 për qind, apo në shifra absolute prej 45 milionë eurosh, krahasuar me vitin 2008. Udhëheqësi i agjencisë për promovimin e investimeve, Mustafë Hasani, tha për Radio Kosovën (RTK) se shumë investitorë kanë treguar interesim për të investuar në Kosovë, dhe kjo pritet të materializohet gjatë këtij viti.

Ministria e tregtisë dhe Industrisë ka përgatitur edhe strategjinë për investime 2010-2012, që pritet të finalizohet gjatë këtij viti. Ndërkohë, sipas një raporti të Bankës Botërore “Të bësh biznes në vitin 2010” Kosova radhitet në vendin e 113. Hasani thekson se janë duke shqyrtuar të gjitha rekomandimet e Bankës Botërore, dhe gjatë këtij viti, do të fokusohen në promovimin e investimeve në vende konkrete, sektorë potencial dhe në kompani që vlerësohet se mund të investojnë në Kosovë.

Por nënkryetari i Odës Ekonomike të Kosovës, Safet Gërxhaliu, thotë se në Kosovë është përkeqësuar ndjeshëm klima për investime, ndërkaq në rënien e nivelit të investimeve të huaja ka ndikuar edhe moszbatimi i ligjit, niveli i lartë i korrupsionit, niveli i lartë i ekonomisë joformale etj.

Gërxhaliu thotë se zyrtarët e Kosovës duhet të promovojnë vlerat dhe të fokusohen tek diaspora kosovare, të cilët kanë potencial që mund ta investojnë në vendin e tyre.

Ndryshe në tri vitet e fundit, investimet e huaja kanë pësuar rënie të vazhdueshme. Në vitin 2007, kur është futur operatori i dytë i telefonisë mobile në Kosovë, investimet e huaja direkte në vend kanë qenë 421 milionë euro. Në vitin 2008, këto investime kanë qenë 355 milionë, ndërsa në vitin 2009 vetëm 310 milionë euro.