ÇIFUTËT

Poezi nga: Yehuda Amichai
Përktheu: Fadil Bajraj

Çifutët janë sikur fotografitë e ekspozuara në vitrinë,
Të gjithë së bashku, të shkurtër e të gjatë, të gjallë e të vdekur,
Nuse dhe dhëndurë, djem dhe bebe të bar mitzvahut.
Disa janë të restauruar nga fotografitë e vjetra të zverdhura.
Ngandonjëherë njerëzit vijnë dhe thyejnë xhamin
Dhe i djegin fotografitë. Atëherë ia nisin të
Fotografojnë dhe t’i zhvillojnë ato prapë nga fillimi
I ekspozojnë të pikëlluar dhe të buzëqeshur.

Rembrandt i pikturonte me Çallmë
Turke të lustruar me ar për bukuri.
Chagall i pikturonte duke qëndruar pezull në ajër,
Ndërsa unë i pikturoj bash sikur babain tim dhe nënën time.
Çifutët janë një pyll nën mbrojtje të përhershme
Ku pemët janë të dendura dhe bile as të vdekurit
Nuk kanë vend për t’u shtrirë. Ata qëndrojnë në këmbë, mbështeten në të gjallët,
Dhe fare nuk mund t’i dallosh. Sall zjarri i djeg
Të gjallët më shpejt.

E ç’të thuhet për Zotin? Zoti mbet
Sikur kundërmimi i një gruaje të bukur, e cila një herë
I kishte takuar kalimthi, ndërsa ata as që ia kishin parë fytyrën,
Sall aroma e saj ka ngelur, dofarë parfumesh,
I bekuar qoftë Krijuesi i dofarë parfumesh.

Njeriu çifut e mban mend sukkan në shtëpinë e gjyshit të tij.
Edhe sukka mban mend për të
Bredhjen në shkretëtirë që mban mend
Hirin e rinisë dhe Pllakën e Dhjetë Urdhërave
Dhe arin e Viçit të Artë edhe etjen edhe urinë
Që mban mend Egjiptin.

E ç’të thuhet për Zotin? Sipas marrëveshjes
Të ndarjes prej Kopshtit të Edenit dhe prej Tempullit,
Zoti i sheh fëmijët e tij sall një herë
Në vit, në Jom Kipur.

Çifutët nuk janë popull historik
Bile nuk janë as popull arkeologjik, çifutët janë
Popull gjeologjik me të çara
Dhe shembje dhe shtresa e llavë të zjarrtë.
Historia e tyre duhet të matet
Në një shkallë tjetër.

Çifutët janë të mushkëllyer dhe të lustruar me vuajtje
Si guralecët në zalldeti.
Çifutët dallohen sall në vdekje
Sikur guralecët në mesin e gurëve të tjerë:
Kur dora e fuqishme i vërvitë,
Ata kërcejnë dy herë a tri herë,
Në sipërfaqen e ujit para se të fundosen.

Dikur e pata takuar një grua të bukur
Babagjyshi i së cilës më kishte bërë synet
Shumë kohë para se të ishte lindur ajo. I tregova,
Ti nuk më njeh dhe as unë nuk të njoh
Ama ne jemi çifutë,
Babagjyshi yt i vdekur dhe unë i bëri synet dhe ti stërmbesa e tij
Me flokë të arta: ne të gjithë jemi çifutë.

E ç’të thuhet për Zotin? Dikur këndonim
“Nuk ka Zot si tonin,” tash këndojmë, “Ne nuk kemi Zot tonin”
Ama ne këndojmë. Ne ende këndojmë.

/Telegrafi/