A nuk janë të gjithë pushtuesit e njëjtë?

Më ka rastisur të shoh elementë shqiptarë dhe joshqiptarë të cilësojnë Perandorinë Osmane si pushtuese, të keqe, si degraduese të popullit shqiptar e çka tjetër jo më. Kjo natyrisht që nuk do koment kur dihen të këqijat e zgjedhës osmane. Arsyet e kësaj të keqe osmane lidhen shumë me elementin fetar mysliman, i cili u stërtheksua pas sulmeve terroriste islamike të shtatorit 2011 në SHBA.

Keqinterpretimi i fjalës pushtues nga këta elementë fillon me faktin se osmanët ishin myslimanë dhe këtu fillonte e keqja, ndërkohë që po të ishin qenë katolikë apo ortodoksë – edhe pse shprehimisht nuk thuhet – do të ishin misionarë apo progresistë.

I papranueshëm është fakti se këta element shqiptarë dhe joshqiptarë tentojnë ta lavdërojnë e besa glorifikojnë Perandorinë Romake e Bizantine pikërisht pse këto ishin jomyslimane. Për të këqijat e panumërta të Perandorisë Romake e Bizantine nuk bëzajnë kinse këto paskan patur qëllimin më fisnik për ta pasuruar dhe përparuar elementin shqiptar.

Heshtja mbi pushtimin e shqiptarëve nga Perandoria Romake e Bizantine bëhet sepse nuk dëshirohet të vihen në spikamë të këqijat e elementit romak/katolik dhe bizantin/ortodoks, kurse ato të elementit osman/mysliman tentohet të paraqiten si më të këqijat që i kanë ndodhur shqiptarisë. E po a është kështu apo jo? Edhe më naivi e di që jo.

Për ne shqiptarët asnjëherë nuk ka pasur pushtues të mirë, sikundër që nuk ka pasur të tillë për popuj tjerë. Së fundi patëm pushtues Serbinë që nuk ndryshonte fare nga tre të sipërpërmendurit, as në formë e as në përmbajtje. Nuk duhet qenë naiv dhe i pacipë krahas zhvillimeve faktike historiografike, kjo së paku vlen për ata që përçarjen e shqiptarisë e kanë si qëllim dhe fenë si mjet për arritjen e qëllimit.

Shqiptarët janë pushtuar tmerrësisht së pari prej Perandorisë Romake (shih luftërat e përgjakshme iliro-romake), pastaj prej asaj bizantine me element të theksuar sllav në brendinë e tij, kurse e treta vjen me radhë Perandoria Osmane. Pra, të tria ishin shkatërruese për shqiptarët. Fakti që këto tri perandori e kanë shkatërruar shqiptarinë nuk do asnjë koment. Sigurisht që do të ishim shumë më mirë sot po të mos ishin këto tri pushtime radhazi, të cilat po të shtrihen në aspektin kohor janë afro 20 shekuj.

Nëse perandoritë pushtuese kanë qenë shkatërruese për shqiptarinë, atëherë ku besonin këto perandori ndërkohë që nënshtronin popuj dhe tentonin t’i asimilonin, shkatërronin dhe pse jo shfarosnin. Këto perandori shiteshin si fetare dhe gojën plotë Zot e kishin, por fenë e kishin njërin prej instrumenteve për pushtim e nënshtrim.

Pra, këto tri perandori besonin në katolicizëm, ortodoksizëm dhe myslimanizëm. Por, para se të vinin këto perandori shqiptarët ashtu sikurse popujt tjerë të Evropës nuk kishin fe, apo nuk është kështu?

Nëse shkenca dhe feja e pranojnë që feja katolike, ortodokse dhe myslimane fillojnë pas erës së re, atëherë si paskemi jetuar ne shqiptarët dhe popujt tjerë pa këto fe të “famshme”? Si paskan jetuar pjesa e Kinës dhe Japonisë me shtete përreth pa këto fe? Pyetja bëhet edhe më interesante nëse pyesim se si mund të jetuakan sot kinezë e japonezë pa fenë katolike, ortodokse dhe myslimane. Athua ata nuk paskan Zot e ne po? Athua si paska mundësi që mishi i lopës të jetë shumë i mirë për ngrënie në një pjesë të botës, kurse në një pjesë të botës lopa të konsiderohet zot?

Gjithmonë duhet gjykuar logjikisht dhe ftohtë: nëse të tria këto fe të “famshme” besimin e kanë në Zot, atëherë çfarë përkatësie fetare u dashka të ketë Zoti? A mundet të shpjegohet kjo? Dokrra pra. Universalja duhet të besojë – nëse dëshiron të besojë – në vetëm një Zot, dhe nëse ai ekziston atëherë ai nuk është as katolik, as ortodoks e as mysliman, e as konfuçianist e as…. por, do të jetë i të gjithëve.

Të kthehemi mbrapa te pushtimet dhe te misionarët fetarë romakë, ortodoks dhe myslimanë. Pasi që pushtuesit janë të njëjtë me ca dallime minimale në formë e aspak në përmbajtje, atëherë tjera ndryshime nuk kanë, së paku jo ata që na kanë pushtuar ne. Fati i keq deshi që shqiptaria zuri thua pikë së pari te romakët që neve shqiptarëve nuk na sollën asnjë të mirë të vetme, përkundrazi tentuan, dhe në masë të madhe ia dolën, të humbin gjurmë të shqiptarisë, të cilat kurrë nuk u gjetën më dhe as që besohet që do gjenden më.

Të tri perandoritë kishin fenë si mjet për pushtim dhe kontroll të masave dhe jo si qëllim, kjo sepse pushtuesit interes primar kanë pasur dhe kanë resurset e të nënshtruarit dhe për të arritur te resurset duhet pushtuar territore. Kjo as sot nuk është më ndryshe. Nëse shqiptarët pas erës së re nuk ishin katolikë, atëherë kush i bëri ata katolikë? Natyrisht që ishin romakët që përhapën ku mundën katolicizmin. Pra, a ka dallim këtu mes osmanëve që na bënë myslimanë dhe romakëve që na bënë katolikë, apo bizantinëve dhe pushtuesve të vonshëm sllavë që na bënë ortodoksë? Dallimet janë minimale, por fakti që fetë na u imponuan nuk do koment.

Të dërmuar nga Romakët na pushtoi Bizanti, i cili shqiptarisë nuk i solli asgjë të mirë, përpos shkatërrimeve të pafund. Edhe këta për të na pushtuar më lehtë na kthyen, për aq sa ja dolën, në ortodoksë.

Të lodhur dhe rraskapitur nga dy pushtimet e para i erdhi “radha” pushtimit osman. Edhe këta konvertuan një pjesë të shqiptarisë në myslimanë, por ky fakt nuk ishte kurrfarë lehtësie, sepse vuajtjet e shqiptarëve, tashmë me tri fe, ishin të tmerrshme. Ku besonin pra myslimanët nëse në të njëjtën kohë tentonin të shkatërronin popuj tjerë? A nuk besonin edhe këta në Zot ashtu sikurse romakët e bizantinët? Pra, të tria perandoritë besonin në Zot dhe nën maskën fetare shkatërronin popuj tjerë, populli shqiptar është rast tipik.

Pra, nëse pandehet se secila nga këto perandori na mbrojti nga e keqja, atëherë do i pyesja ata shqiptarë apo jo shqiptarë se pse këto perandori nuk na ndihmuan që të zhvillohemi si popull, por vetëm na shkatërruan? Flitet që Perandoria Osmane me sa shqiptarë e ka pushtuar shqiptarinë me aq shqiptarë e ka lëshuar. Nuk duhet harruar se hiq ma të mira nuk kanë qenë Perandoria Romake dhe ajo e Bizantit. Pra, popullin shqiptar e dërrmuan të gjithë, së pari romakët, pastaj bizantinët, më vonë osmanët dhe krejt në fund grekët dhe sllavët.

Prandaj, elementi katolik, ortodoks dhe mysliman, nëse dikush dëshiron t´i jep kësaj pune kuptim fetar, e ka përdhosur popullin shqiptar. Ai që është shqiptar nuk duhet të bëj asnjë dallim pushtuesish mes katolikëve, ortodoksëve dhe myslimanëve. Meqë na sollën vetëm të këqija, më mirë të mos kishin ekzistuar fare këto perandori, përfshirë ortodoksizmin e fundit grek e sllav, e as këto tri fe.

Ky shkrim nuk duhet kuptuar si tentim për të bërë Perandorinë Osmane më të mirë sesa atë Romake dhe Bizantine, sepse edhe po deshëm faktet historike tregojnë për pushtimin e tmerrshëm që ka bërë Perandoria Osmane, sidomos ndaj elementit shqiptar, sikundër që flasin faktet për pushtimin e tmerrshëm romak dhe bizantin ndaj popullit shqiptar. Qëllimi i këtij shkrimi është të thuhet se pushtimet ishin njëtrajtësisht shkatërruese, pa marrë parasysh se nga vinin.

Të dërrmuar nga tre pushtuesit e mësipërm erdhën prapë ortodoksët serbë, bullgarë e grekë të cilët e ndanë shqiptarinë si mos më keq, pra e rrudhën territorin shqiptar në një shtet pa ndonjë ndikim në Ballkan. Këta nuk vepruan ndryshe prej romakëve, Bizantit dhe osmanëve. Nëse një perëndimori i thuhet që xhamia është vepër e pushtuesve osmanë, atëherë në të njëjtën kohë duhet thënë që edhe kishat janë relikte të pushtuesve romakë, bizantinë, grekë e sllav. Pra, nuk duhet të marrohemi. Nuk na bën krenar as xhamia e as kisha, por vetëm elementi shqiptar me atë traditë që ka mundur ta ruajë përgjatë historisë.

Infrastruktura fetare është më shumë se dokërr e cila për qëllim ka kontrollin, menaxhimin dhe orientimin e masave të gjera të njerëzimit. Të gjithë e dimë që pushtimet e gjata të perandorive dhe feve na kanë lënë me shumë pasoja të cilat vonë do riparohen. Shqiptarët edhe pse tashmë me tri fe, pra pa dëshirën e tyre, mund të thuhet se kanë tolerancë fetare mes vete, por nuk kanë aspak pranim fetar. Kjo rrjedh pikërisht nga këto pushtime që fenë e kishin mjet. Më konkretisht, më lehtë është për një shqiptar/e të martohet me një shtetas/e të BE-së se sa të martohen mes vete. Shikoni se sa i pakët është numri i martesave të shqiptarëve me konfesione të ndryshme. Kjo lëre që ndodh shumë pak, por edhe nëse ndodh në të shumtën e rasteve ka pasoja sociale për familjet e çiftit.

Ka shumë raste kur çiftet janë ndarë me dhunë, besa edhe vrarë nga familjet e tyre, vetëm e vetëm pse kanë vendosur të martohen me një të një konfesioni tjetër, i cili/e cila para se gjithash ishte dhe është shqiptar/e. Kush merret me këto gjëra në hapësirën shqiptare? Natyrisht që askush nuk merret, sepse Zoti sipas përçarësve duhet të jetë katolik, ortodoks apo mysliman dhe pikërisht pse Zoti sipas tyre duhet të jetë i tillë, shoqëria shqiptare është ku është.

Kjo është vetëm njëra pasojë që na kanë lënë mbrapa perandoritë dhe fetë. Pasoja tjera ka sa të duash, i dimë të gjithë? Dhe këto pasoja ushqehen me dyer të mbyllura nga infrastruktura fetar, pastaj kjo ka ndikim te familjet tona dhe kështu krijohen barriera të pakapërcyeshme sociale, e për të të cilat heshtet duke thënë se kemi tolerancë fetare dhe duke menduar se kjo mjafton. Toleranca është e mirë, por akceptanca është edhe më e mirë dhe pikërisht kjo i thyen barrierat sociale.

Tash dikush mund të thotë, po të kishim një fe do të ishim më mirë. Po sa fe kishim kur erdhën romakët? Shumë të arritura të shqiptarëve të asaj kohë kanë mbetur nën sirtarët e romakëve. Sa fe kishim kur erdhën bizantinët? A nuk është ortodoksizmi pjellë e katolicizmit? Shumë të arritura të shqiptarëve të asaj kohe kanë ngelur nën sirtarët e Bizantit edhe pse historianët tonë mundohen t´i shqiptarizojnë ato. Po ashtu shumë të arritura të shqiptarisë kanë ngelur në sirtarët osman e serb. Kështu pra janë pushtuesit me fetë e tyre dhe të tillë do mbeten.

Nuk duhet të bëhemi naivë dhe të besojmë në vëllazëri fetare, sepse ajo historikisht kurrë nuk ka ekzistuar. Ta marrim vetëm Luftën e Parë dhe Dytë Botërore, të cilat kryesisht ishin luftëra mes popullsive me fe katolike. Këto dy lufta të tmerrshme nuk u bënë për vëllazëri fetare, por për resurse dhe dominim. Shembullin e mosekzistimit të vëllazërisë fetare e kemi mes Ukrainës dhe Rusisë sot, që të dyja vende me popullsi të besimit ortodoks. Pastaj, lufta Irak-Iran, grupet e ndryshme terroriste islamike… a nuk janë këto luftëra mes myslimanëve? Pastaj, lufta e japonezëve me Kinën, Korenë dhe pjesë tjera të besimit konfuçianist. Edhe këtu as që mund të flitet për vëllazëri konfuçianiste.

Pra, vëllazëri ka vetëm kur njerëzit punojnë dhe veprojnë për të mirën universale pa u bazuar në infrastrukturë fetare. Infrastruktura fetare është mjet për të arritur synime të caktuara e sidomos për të kontroll, menaxhim, orientim dhe pse jo konvertim të masave. Këto ishin karakteristika të të gjithë pushtuesve, as sot nuk është ndryshe, prandaj, mos qofsh i pushtuar sepse të gjithë pushtuesit janë të njëjtë.