Serbia vë në dilemë Maqedoninë për Kosovën në UNESCO

Qeveria e Maqedonisë ende nuk ka një qëndrim të prerë lidhur me procesin e anëtarësimit të Kosovës në UNESCO, që ditëve të fundit u aktualizua pas tensionimit të raporteve mes Shkupit dhe Beogradit.

Në media u raportua se në ftohjen e raporteve ka ndikuar pikërisht edhe mundësia që Maqedonia të japë votën e saj për anëtarësimin e Kosovës në këtë organizatë ndërkombëtare, por që më vonë u përjashtua si mundësi edhe pse mbetet si shkëndijë për rikthimin e polemikave të mundshme mes dy vendeve.

Nga Qeveria e Maqedonisë thonë për Radion Evropa e Lirë se mbeten në qëndrimin e ditëve të fundit, e që u kumtua edhe nga shefi i diplomacisë, Nikolla Dimitrov, se gjatë marrjes së vendimit për këtë çështje do të kihen parasysh më shumë faktor. Me këtë përjashtohen mundësitë që Shkupi t’i ketë premtuar Beogradit apo edhe Prishtinës se Maqedonia ka të definuar qëndrimin e saj për këtë çështje.

“Maqedonia nuk është në pozitë që të ketë ndonjë rol udhëheqës në këtë çështje, e cila është e rëndësishme, si për fqinjin tonë Serbinë, ashtu edhe për fqinjin tjetër, Kosovën. Ato kanë dallime thelbësore për këtë çështje dhe këtë ne duhet ta kemi parasysh. Pra, në ndërtimin e qëndrimit tonë do të merren parasysh të gjithë elementet, interesi i Beogradit, interesi i Prishtinës dhe para së gjithash interesi i Maqedonisë. Nuk e dimë se kur kjo çështje do të jetë në rend dite. Mund që të jetë në vjeshtën e ardhshme dhe deri atëherë mund të ndryshojnë shumë punë, apo të ketë ndryshime në qëndrimet e palëve të përfshirë në këtë çështje. Andaj edhe nuk mund të japim më shumë detaje”, ka deklaruar Dimitrov.

Edhe zv.kryeministri për çështje evropiane, Bujar Osmani ditë më parë tha se Maqedonia është në komunikim me Prishtinën, nga e cila është njoftuar se ende nuk kanë aplikuar për anëtarësim në UNESCO, por se nëse kërkohet mbështetje, atëherë edhe do të ndërtohet një qëndrim për këtë çështje nga ana e Maqedonisë.

“Ne jemi në komunikim me palën kosovare dhe për momentin ata nuk kanë aplikuar për anëtarësim. Kështu që kjo nuk është objekt bisedimesh dhe nuk është kërkuar diçka e tillë nga ana e tyre. Në momentin kur do të kërkohet mbështetje, atëherë ne do të sjellim vendimin”, ka deklaruar Osmani.

Maqedonia kishte votuar pro anëtarësimit të Kosovës në UNESCO, në nëntor të vitit 2015, por pas ndryshimit të pushtetit në qershor të këtij viti, kryeministri Zoran Zaev nuk e përjashtoi mundësinë që Shkupi të ketë qëndrim neutral lidhur me këtë çështje.

“Kur bëhet fjalë për marrëdhënie të këtilla, si kjo për anëtarësim në UNESCO, për mbrojtjen e objekteve në Kosovë, Maqedonia nuk guxon të marrë anë, sidomos kur bëhet fjalë për dy vende fqinje, pasi kjo punë nuk varet nga Maqedonia. Lidhur me këtë rast, Maqedonia do të qëndrojë neutrale…unë shpresoj në mirëkuptimin e Kosovës dhe të Serbisë”, kishte deklaruar Zaev.

Kjo deklaratë e kryeministrit të ri kishte nxitur reagime të shumta, në veçanti tek partitë shqiptare të cila mbështesin fuqishëm anëtarësimin e Kosovës në UNESCO, ndërsa kishin paralajmëruar Zaevin me pasoja nëse ndryshon qëndrimin nga votimi i nëntorit kur iu dha mbështetje anëtarësimit të Kosovës.

Lidhur me këtë çështje, në intervistën e fundit për televizionin publik të Serbisë, presidenti serb, Aleksandar Vuçiq tha se taktizimet e fundit të Shkupit për gjoja qëndrim neutral nuk qëndrojnë, pasi sipas tij, nuk ka dilema se Maqedonia do të votoj pro anëtarësimit të Kosovës në UNESCO.