Tri urat e ndërtuara së fundmi që simbolikisht ‘po ndryshojnë klimën gjeopolitike’

Urat lidhin njerëz, zona dhe toka të palidhura më parë.

Dhe ndërtimi i tyre është bërë edhe një frazë e preferuar e shumë politikanëve.

Pas presidencës së Donald Trump, shprehja “ndërtoni ura, jo mure” është bërë e famshme, gjithashtu.

Megjithatë, metaforat rreth urave janë të zbehta në krahasim me ndikimin që mund të kenë ato, shkruan Euronews, përcjell Telegrafi.

Për mijëra vjet, urat kanë “formësuar” botën tonë, madje duke ndryshuar edhe ambientin gjeopolitik.

Londra, për shembull, si shumë qytete, ekziston si sot për shkak të një ure. Në vitin 43 pas Krishtit, romakët ndërtuan urën e parë të Londrës dhe vendbanimi Londinium (i cili më vonë u bë kryeqyteti që ne njohim sot) u rrit me shpejtësi rreth pikës së kalimit.

Por edhe sot, ne shohim se rëndësia e urave është gjithnjë e më përcaktuese.

Në muajt e fundit, për shembull, forcat ukrainase kanë shënjestruar një sërë urash të kontrolluara nga forcat ruse. Efekti ka qenë një reduktim i ndjeshëm në aftësinë e Rusisë për të rifurnizuar trupat në zona të caktuara.

Më poshtë ua sjellim tri urat e ndërtua së fundmi që simbolikisht ‘po ndryshojnë klimën gjeopolitike’:

Ura “Çanakkale 1915”, Turqi

Kur u përfundua në fillim të këtij viti, Ura “Çanakkale 1915” mori kurorën si “ura e varur” më e gjatë në botë.

E shtrirë për mbi 3,500 metra, ura prej 2.8 miliardë dollarësh (2.85 miliardë euro) është më e gjatë se njëmbëdhjetë Kullat Eifel të shtrira anash, nga skaji në fund.

Viti 1915 i referohet një fitoreje të rëndësishme detare osmane, ndërsa gjatësia prej 2023 metra e hapësirës së saj kryesore lidhet me vitin e njëqindvjetorit të Turqisë.

Ashtu si fitorja vendimtare në Çanakale mbi një shekull më parë, struktura u krijua për të dërguar një mesazh.

Megjithatë, ura është gjithashtu e rëndësishme për arsye gjeopolitike pasi është një nga gjashtë kalimet e vetme në ngushticën turke që lidh Evropën me Azinë.

Nga këto, Ura “Çanakkale 1915” është e vetmja që ndodhet jashtë Stambollit.

Kalimi do të zvogëlojë një shërbim të ngadaltë të tragetit më parë në gjashtë minuta me makinë.

Sipas analizës së ndikimit ekonomik, projekti do të kontribuojë me 2.44 miliardë euro (2.5 miliardë euro) në ekonominë vendase dhe 5.4 miliardë euro (5.5 miliardë euro) në prodhimin ekonomik, përcjell Telegrafi.

Në hapjen e urës, presidenti Rexhep Tajip Erdogan, i cili është i dhënë pas projekteve të mëdha të infrastrukturës, tha se “këto projekte kanë një rol të madh në vendosjen e vendit tonë përpara në investime, fuqi punëtore dhe eksporte”.

Ura e Peleshacit, Kroaci

Ndoshta ura më me ndikim e ndërtuar vitet e fundit është Ura e Peleshacit në Kroaci.

Ura lidh veriun e Kroacisë me pjesën e saj jugore, e cila përfshin qytetin e njohur turistik të Dubrovnikut.

E bashkëfinancuar nga BE, ura prej 525 milionë euro, e cila u hap në korrik, do të shkurtojë kohën e udhëtimit përgjatë bregdetit të Adriatikut me 37 minuta, sipas BE-së.

Para ndërtimit të urës, njerëzit dhe mallrat që udhëtonin ndërmjet pjesëve të ndryshme të Kroacisë duhej të kalonin tranzit përmes Bosnjës.

Një nga parimet themelore të tregut të vetëm të BE-së është udhëtimi dhe tregtia pa vështirësi, por duke qenë se Bosnja nuk është anëtare e BE-së, kontrollet doganore duhej të kryheshin në të dy kufijtë duke shkaktuar vonesa të konsiderueshme.

Ndërsa ky parim flitet normalisht në kontekstin e udhëtimeve ndërvendore, Ura e Peleshacit tani lejon udhëtime pa vështirësi në baza brenda vendit.

Struktura lidh dy pjesët e Kroacisë për herë të parë në dekada; ndoshta kjo është arsyeja pse kryeministri i vendit Andrej Plenkoviq tha se ura nuk ishte “një luks, por një domosdoshmëri”.

Ndërsa BE financoi 85 për qind të projektit, ishte një kompani kineze që fitoi kontratën për ndërtimin e urës.

Ura Kazungula, Botsvana/Zambi

Ura Kazungula ndodhet në një kufi unik.

Duke kaluar mbi lumin Zambezi, ura lidh vendet afrikane të Botsvanës dhe Zambisë në një pikë ku kufijtë e dy vendeve takohen me ato të Zimbabvesë dhe Namibisë.

Ura rrugore dhe hekurudhore në fakt “bën një kthesë” për të shmangur hyrjen në Zimbabve fqinje.

E hapur në vitin 2021, ajo lejon një kalim pa probleme për automjetet që udhëtojnë në korridorin kryesor të transportit.

Para ndërtimit të urës 923 metra të gjatë, kalimi mundësohej nga një sistem më joefikas i trageteve dhe kufiri njihej për vonesat e tij të gjata.

Ura prej 260 milionë dollarësh (265 milionë euro) jo vetëm që do ta bëjë më të lehtë transportin e mallrave dhe njerëzve me rrugë, por edhe me hekurudhë pasi kalimi hekurudhor të bëhet aktiv.

Për shkak të kufizimeve strukturore, ura do të duhet të mbyllet përkohësisht për trafikun rrugor kur kalon ndonjë tren, megjithëse kjo është akoma më efikase sesa kalimi me varkë.

Aftësia për të transportuar shpejt mallra dhe njerëz me hekurudhë jo vetëm që do të ndihmojë në bërjen e korridorit të transportit më miqësor ndaj mjedisit, por është gjithashtu një zhvillim i rëndësishëm gjeopolitik dhe ekonomik.

Një raport i vitit 2015 nga Banka Afrikane për Zhvillim (AfDB), e cila financoi pjesërisht projektin, zbuloi se mungesa e hekurudhave në Afrikë kufizoi rritjen dhe rezultoi në çmime më të larta të mallrave.

Kështu, përfundimi i urës pritet t’i bëjë eksportet e Afrikës Jugore që udhëtojnë përgjatë rrugës më konkurruese.

Ura e re do të rrisë gjithashtu rrjedhën e lëndëve të para nga një zonë që prodhon sasi të mëdha hekuri në botë.

Ura Kazungula do të bëhet një rrugë kryesore tranziti për këto materiale në një kohë kur vendet në mbarë botën po përpiqen të mbrojnë qasjen në lëndët e para kryesore. /Telegrafi/