Tekstin e këngës “Kur më vjen burri nga stani”, Tefta Tashkos ia shkroi Lasgush Poradeci

Shkrimtari dhe studiuesi Moikom Zeqo ka shkruar monografinë “Lasgushi i panjohur”, sprovë për një lexim të ri.” Libri prej 450 faqesh është hartuar mbi kompozimin e shumë elementëve biografikë, duke zbuluar universin krijues të poetit të madh kombëtar, Lasgush Poradeci.

“Lasgushi i panjohur” është një thënie më se e saktë, sepse në këto 450 faqe libër, Zeqo zbulon se krijimtarisë së Poradecit i është parë vetëm maja e ajsbergut. Dorëshkrime, letra, e një pasuri e jashtëzakonshme arkivore gjendet në këtë libër.

Mes tyre spikasin histori të panjohura, të marrëdhënieve të Lasgushit me bashkëkohësit, si ky letërkëmbim i rrallë mes tij dhe Tefta Tashkos në paragrafin “Vorbulli i letrave”, ku mësohet se Lasgush Poradeci i ka shkruar dhjetëra këngë sopranos së shquar; i ka përkthyer arie botërore dhe ka përshtatur për këngë disa nga poezitë e tij, siç është edhe “Kroi i fshatit tonë”, një ndër ariet më të bukura të kënduara në gjuhën shqipe.

Letërkëmbimi i ngrohtë mes Poradecit e Tashkos rrëfen edhe një prirje të panjohur të sopranos. Ajo, siç duket në dy letërkëmbime, insistonte që edhe ariet botërore të këndoheshin në gjuhën shqipe, një gjë e rrallë në traditën e operës botërore. Dhe, pikërisht për të kënduar ariet dhe operetat në gjuhën shqipe, Tefta Tshko kishte gjetur përkthyesin dhe poetin më të shquar të kohës.

https://youtu.be/rTPpX5-BYvc

Në maj të vitit 1937, Tefta Tashko i shkruante poetit nga Roma:

“Romë, 9 maj 1937

Fort i nderuem zotni,

Me anën e vëllait tem Gaqos, mora coupletin e Serenatës të Shubertit që patët mirësinë ta shkruanit dhe ju falenderoj tepër.

Sot mora prapë letër prej vëllait dhe më thotë se i pate propozuar që të bënim me kënaqësi përkthimin komplet të kësaj serenade, si dhe zgjatimin e këngës popullore “Kur më vjen burri nga stani”. Unë nga ana jonë jam fort e prekur prej ofertës suaj dhe ju falënderoj shumë që më parë.

Jam aq e gëzuar se do të jetë e para herë që do të më jepet rasti të këndojë fjalët e një poeti shqiptar, që gjithë atdheu ynë e njeh dhe admiron talentin e tij. Po ky rast është edhe më i pëlqyeshëm për mua, meqënëse poezitë tuaja do t’i këndojë për enregjistrimin e pllakavet që do bëjë fare së afërmi në Milano. Gjë që më duket ngjet për të parën herë në Shqipëri.

Po të jetë se disponon dhe pak kohë më shumë, mund t’u lutesha për përkthimin e operetës lexhere franceze “Le caeur et la main”, ….

Për të gjithë këto përsërit falënderimet e mia, duke i pritur sa më shpejt. Pranoni ju lutem zotni të falat e mia të sinqerta.

Me mirënjohje

Tefta Tashko”.

Në qershor të vitit 1937, Tefta Tashko i shkruante poetit nga Roma:

“Romë, 14.6.1937

I dashur Zoti Poradeci

Më parë kërkoj ndjesë për vonesën e përgjigjes sime kundrejt letrës suaj të dashur. Por shkaku ka qenë se shkova menjëherë për Milano, ku ndjenja 15 ditë. Dhe është e tepër t’ju them se s’pata asnjë minutë të lirë, Dje u ktheva në Romë dhe vrapoj t‘ju falënderoj nxhehtësisht për vjershat tuaj të bukura. Veçanërisht spirituale janë dy couplet-et e “Burri nga Stani”, të cilat të them të drejtën, pata pak zor t’i këndojë, se më mori një e qeshur e fortë ne enregjistrim e sipër.

Po ekzekutimi ka qenë i mirë për gjithë këngët dhe së shpejti dalin për qarkullim. Do t’u lutem pra, të keni mirësinë të më dërgoni dhe autorizimin për fjalët e Serenatës, si dhe ato të “Burri nga Stani”, dhe unë do ia komunikojë shoqërisë “Columbia” për të cilën këndova” Tefta Tashko”. /Dhurata Hamzai/Shqiptarja/