Byreku dhe paragjykimi: Ushqimi tradicional me të cilin rinia sllovene e identifikon ish-Jugosllavinë dhe Lindjen e “zezë”!

Publicisti dhe studiuesi Daut Dauti, përmes një shkrimi të tij analizon veprën e akademikut Jernej Mekuz, “Bureku si metaforë kulinare”, ku byreku si ushqim tradicional i Ballkanit sot ka konotacion negativ në Slloveni, meqë përmes tij bëhet një ndarje ideologjike Lindje-Perëndim. Shkrimin e plotë të Dautit, për këtë vepër interesante dhe të veçantë, mund ta lexoni të plotë më poshtë.

“Sipas recensioneve, autori i këtij studimi, Jernej Mlekuž, e prezanton burekun duke e shoshitur temën nëpër ideologjinë parazitore apo një diskursi negativ që është krijuar së voni nga gjeneratat e reja në Slloveni. Sot, këto gjenerata, burekun e identifikojnë më ish-Jugosllavinë, Ballkanin dhe Lindjen. Pra, bureku i cili nga gjeneratat e vjetra sllovene konsiderohet si ushqim tradicional, nga të rinjtë identifikohet me refugjatët, emigrantët e ish-republikave jugosllave apo si diçka e huaj dhe primitive.

Së voni, bureku në këtë ish-republikë jugosllave ka hyrë si fjalë denigruese në arsenalin shovinist slloven. Pos kuptimeve politike dhe gjeografike, sot gjeneratat e reja në Slloveni me këtë fjalë tentojnë ta shpjegojnë edhe ushqimin ‘Fast Food’ apo me një fjalë atë që njihet edhe si ‘Junk Food’.

Në realitet, duket që edhe gjeneratat e reja sllovene e konsumojnë burekun, por për shkak të kompleksit Lindje-Perëndim, ata deklarohen publikisht se nuk ju pëlqen.

Mlekuž ka përdorur një stil të veçantë të të shkruarit. Parathënia e librit është ‘Paraburek’ kurse pasthënia – ‘Pasburek’.

Autori ka ofruar edhe recetën e nënës së tij për gatimin burekut. Është i ngjashëm me recetën e nënave tona në Kosovë dhe gjetiu në ish-Jugosllavi.

Autori, në hyrje, pra në ‘Paraburek’, ka shpjeguar së është munduar që librin ta shkruajë në atë mënyrë që do të ishte i pranuar nga të gjithë lexuesit, duke filluar me ata që kanë PhD (doktoratë) e deri te ata me shkollë fillore.

Sidoqoftë, libri duket të jetë shumë interesant dhe bën pjesë në llojin e literaturës që mungon në gjuhën shqipe.

Jernej Mlekuž, është anëtar i Akademisë së Arteve të Sllovenisë në Lubjanë”, ka shkruar Dauti. /Telegrafi/