Pse “virtuozët e çuditshëm” të Dream Theater janë grup i preferuar i njohësve të rokut?

Nga: Ian Winwood / The Daily Telegraph
Përkthimi: Telegrafi.com

Dream Theater nuk kanë qenë kurrë një grup tipik rokënroli. Që në fillimet e karrierës së tyre diskografike, 36 vjet më parë, albumi i tyre debutues, When Dream and Day Unite, shkaktoi një reagim të përzier: një pjesë e kritikëve e lavdëroi për virtuozitetin teknik, ndërsa të tjerët e panë me skepticizëm. Si ish-student në Kolegjin e Muzikës në Boston, bateristi i grupit, Mike Portnoy, tërhoqi një vëmendje të veçantë.

“Në paraqitjen tonë të parë në revistën Kerrang! … ishte një foto e imja me një recension, dhe [gazetari muzikor] Derek Oliver shkroi: ‘Mike Portnoy: trashëgimtari i fronit të Neil Peartit’”, tregon Portnoy. (Për ata që nuk e njohin emrin, Neil Peart, tashmë i ndjerë, ishte bateristi i grupit kanadez Rush, i konsideruar si standardi i artë i rokut modern progresiv.) “Për mua ishte komplimenti më i madh”, thotë ai. “Sidomos për albumin tonë të parë, sepse Neil ishte një nga heronjtë e mi më të mëdhenj në adoleshencë. Ta shihja atë krahasim, në një fazë kaq të hershme të karrierës, ishte një nder i jashtëzakonshëm”.

Me 16 albume në studio, njësoj si Rush, Dream Theater e kanë ndërtuar karrierën e tyre larg qendrës së rrjedhës kryesore. Megjithatë, ashtu si pararendësit e tyre nga Toronto, mungesa pothuajse totale në radio nuk ka ndikuar aspak në suksesin e tyre në koncerte. Kritika mund të jetë shpesh e rezervuar ndaj tyre – The Guardian dikur e përshkroi muzikën e tyre si një kombinim i “klithmave të hevi-metalit të vjetër dhe të rokut progresiv” – sepse publiku vazhdonte t’i ndiqte. Pa shumë bujë, në tetor të vitit të kaluar grupi mbajti koncertin më të madh të tyre në Londër, në O2 Arena.

Tani Dream Theater janë në turne në Amerikën e Veriut, për të shënuar 40-vjetorin e formimit të tyre në Masaçusets (ku dy anëtarë të tjerë themelues gjithashtu ndoqën Kolegjin e Bostonit). Por, ndryshe nga shumë grupe të hevi-metalit, nostalgjia nuk është pjesë e ADN-së së tyre. Më vonë këtë vit, ata do të rikthehen në skenë për të interpretuar nga fillimi në fund albumin e tyre të fundit, Parasomnia, i publikuar këtë muaj – për një audiencë që duket po aq e etur për të dëgjuar këngët e reja sa edhe ato të vjetrat.

“Publiku ynë na mbështet për të krijuar muzikë të re”, thotë Mike Portnoy. “Kemi një bazë shumë të zjarrtë të adhuruesve. Ata nuk janë të rastësishëm. Nuk kemi llojin e adhuruesve që thjesht hyjnë në një koncert sepse mund të kenë dëgjuar një këngë tonën në radio. Ne nuk jemi ai lloj grupi. Ne kemi qenë gjithmonë një grup i fokusuar tek albumet”.

Ai vazhdon: “Për fat të mirë, sot jemi mjaft të definuar dhe me përvojë saqë mund të bëjmë çfarë të duam dhe t’i vendosim vetë rregullat. Por, nuk ka qenë gjithmonë kështu. Na janë dashur shumë, shumë vite për të krijuar një bazë adhuruesish kaq besnikë dhe të përkushtuar. Nëse do të kishim filluar sot, nuk e di si do t’ia dilnim. Por, për fat të mirë, kemi ndërtuar një audiencë që ka qenë me ne gjatë gjithë këtyre viteve dhe që na lejon këtë liri krijuese”.

Vonë në një natë të ftohtë shkurti, Mike Portnoy u shfaq në ekranin e kompjuterit tim nga një dhomë zhveshjeje në Hard Rock Live në Biloksi të Misisipit. Kur i them se ambienti duket goxha luksoz, ai më përgjigjet me humor: “Luajmë në vende të mira, e di si ti është puna”? Megjithatë, pamja e tij – mjekër e dendur, flokë të gjatë dhe një bluzë me mbishkrimin Directed by David Lynch [Me regji nga David Lynch] – ruan ende atë imazh tipik të një rokeri, një njeri që, po të shfaqej në një dyqan, mund të tërhiqte menjëherë vëmendjen e shefit të sigurimit. Me një zë të thellë, si zhurma e një Harley-Davidson-i në horizont, ai u përgjigjet pyetjeve të mia me qartësi dhe mendim të thellë.

E kaluara e tij ishte e çrregullt. Pasi kaluan disa vite duke u bërë muzikë në klubet e vogla nën emrin Majesty – një zgjedhje e frymëzuar nga një bisedë rreth Rush-it – ishte babai i bateristit që sugjeroi ta pagëzonin grupin me emrin Dream Theater. Larg të qenit një baba i zakonshëm që punon, përveçse shkrimtar, regjisor filmi dhe pronar i një galerie arti, i ndjeri Howard Portnoy ishte për një periudhë DJ në radion KRML, në Karmel të Kalifornisë. Sikur kjo të mos ishte mjaft e pazakontë, ai e siguroi atë punë pasi pa trilerin e Clint Eastwoodit, Play Misty For Me, një film kult i vitit 1971 për një të dashur që shndërrohet në përndjekës.

“Ai e shikoi atë film dhe donte të shpërngulej në Karmel dhe të gjente një punë duke punuar në atë stacion radio, gjë që bëri”, thotë djali i tij.

Pasi nisi “praktikën” e tij duke goditur tenxheret dhe tiganët, Mike Portnoy mori setin e tij të parë të vërtetë të daulleve në moshën gjashtëvjeçare. Pa ndonjë markë të veçantë, ai kujton se kishte një dizajn të kaltër me shkëlqim dhe se ishte një dhuratë nga gjyshi i tij i cili pësoi një sulm në zemër ditën e blerjes (dhe ndërroi jetë brenda javës). Një dekadë më vonë, tashmë me aftësi serioze muzikore, ai u bë pronar i një kompleti të markës Tama, emër të cilin vazhdon ta çmojë edhe sot. I pyetur se sa mund t’i kushtonte seti i tij aktual, nëse do të duhej ta blinte vetë, ai përgjigjet: “Nuk e di … dhjetëra mijëra dollarë”.

Dëshira e kuptueshme për të mos paguar vetë për pajisjet e veta e çoi Portnoyn në një marrëveshje sponsorizimi me prodhuesin Sabian Cymbals që ia krijoi edhe një miqësi me idhullin e tij, Neil Peart. Pamja e dy burrave duke diskutuar për detajet e teknikës së tyre, në shoqërinë e ish-bateristit të Frank Zappas, Terry Bozzio, dhe mjeshtrit të sesioneve Tony Braunagel – në klipet promovuese në YouTube – ofron një pasqyrë të nivelit të lartë ku operon Portnoy. Në përshkrimin e bërë nga Buddy Rich, këta janë njerëz që luajnë daulle, jo thjesht i godasin ato. T’i dëgjosh duke biseduar është si të përgjosh skuadrën fituese të Kupës së Botës.

Me stilin e tij të ndërlikuar dhe ritmet e çmendura, marrëdhënia me Peartin natyrisht shkoi përtej detyrimeve profesionale. “E njihja shumë mirë Neilin”, shpjegon Portnoy. “Ai u bë një mik i mirë i imi në 15 vitet e fundit të jetës së tij [bateristi vdiq më 2020]. Ishte një miqësi për të cilën ndjeva shumë mirënjohje. Ai më ftonte në prova, kështu që shkoja dhe shihja provat e Rush-it. Më linte të ulesha pas setit dhe të luaja me cilindo konfigurim që përdorte në secilin turne”.

Por, kishte dallime mes të dyve. Si frekuentues të skenës së rokut të viteve ’70 të shekullit XX, Peart dhe shokët e tij të grupit preferonin të lexonin libra në vend që të përfshiheshin në shfrenimet hedoniste – si Gene Simmons nga Kiss që theksoi se “në rokënrol edhe një bastard i shëmtuar si unë mund të q… por, asnjë nga djemtë e Rush-it nuk e kanë bërë këtë” Nuk mund të flas për prirjet e Portnoyt ndaj kënaqësive trupore, por, sigurisht që shijoi disa nga tiparet e tjera të botës së rokut. I shijoi, domethënë, derisa ato rrezikuan jetesën dhe madje jetën e tij. Me një elan bombastik, në një sërë albumesh të Dream Theater, rruga e bateristit drejt të qenit esëll përshkruhet në një seri këngësh të njohura si The Twelve-Step Suite.

“Që në vitin 2000, e dija që po pija dhe po festoja shumë”, shpjegon ai. “Fëmijët e mi sapo kishin lindur dhe ishin të vegjël dhe nuk doja të bëhesha një viktimë e rokënrolit si heronjtë e mi, si John Bonham dhe Keith Moon, kështu që … u bëra esëll në atë kohë dhe kalova shumë, shumë, shumë vite pa pirë. Ndoshta kjo më shpëtoi jetën. Është shumë e lehtë të biesh në grackën e mërzisë në turne, dhe në gjëra të tilla. Për fat të mirë, Dream Theater nuk është një grup i çmendur si Mötley Crüe apo Guns N’ Roses, kështu që ambienti ynë është pak më” – ai kërkon fjalën e duhur – “normal se disa nga grupet më të çmendura atje jashtë”.

Ndoshta. Por, e vërteta e çuditshme është se rokënroli është një nga profesionet e vetme ku, në vendin e punës, do të gjesh birrë dhe ke shishe alkooli të lëna nga organizatorët e koncerteve, të cilët duket se nuk shqetësohen aspak nëse muzikantët do të dehen aq sa të mos jenë në gjendje të performojnë. Sikur për ta vërtetuar këtë, Mike Portnoy ngre lart një shishe të pahapur të Jack Daniel’s-it, uiskit “Gentleman Jack”, ku kishte mbështetur telefonin e vet.

“Mendoj se muzikantët janë njerëz krijues dhe i sheh këto lloj problemesh jo vetëm te muzikantët, por edhe tek aktorët dhe madje tek atletët ndonjëherë, ku bën një jetë ku je gjithmonë në qendër të vëmendjes dhe i rrethuar nga gjithçka që mund të dëshirosh, dhe gjithçka që duhet të bësh është ta kërkosh dhe të ta sjellin mbi një tabaka argjendi”, thotë ai. “Kur jeton atë lloj stili jetese, është shumë e lehtë të dorëzohesh. Dhe, ka shumë mërzi gjithashtu. Ka shumë kohë të lirë. Tani jam në turne me Dream Theater. Luajmë një koncert tre-orësh çdo natë, por 21 orët e tjera të ditës thjesht rrimë duke pritur për të interpretuar”.

Duket se Portnoy sot shmang tundimet e alkoolit duke qëndruar sa më i angazhuar që është e mundur. Ai është dhe ka qenë i përfshirë në dhjetëra projekte të tjera me muzikantë të shquar, si Billy Sheehan dhe Ron Thal. Ka performuar me të gjithë, nga pionierët e tresh-metalit, Overkill, te grupi eksperimental Umphrey’s McGee. Gjatë 13 viteve larg grupit Dream Theater, që përfunduan në 2023, ai mbajti ritmin për Twisted Sister dhe grupin e shkëlqyer Avenged Sevenfold, bateristi i të cilëve kishte ndërruar jetë për shkak të përdorimit të tepruar të opioideve.

Por, si anëtar i grupit Dream Theater, Mike Portnoy ka ndërtuar atë që është dhe që me siguri do të mbetet trashëgimia e tij më e qëndrueshme. Të veçantë dhe ezoterikë, popullariteti i vazhdueshëm i grupit mbështet idenë se, ndërsa disa drejtime të rokut të bazuar në kitarë po luftojnë për të mbijetuar apo për të lulëzuar, hevi-metali mbetet i paprekshëm.

Mirëpo, çështja është kjo: edhe në këtë kontekst, grupi është i pazakontë. Duke dalë në dritë në fillim të viteve ’90 të shekullit XX, ndoshta periudha e vetme në histori kur kjo rrymë ishte në rënie, Dream Theater u bë alternativë e mirëfilltë për dëgjuesit që nuk u bindën nga popullariteti i menjëhershëm i muzikës alternative. Në vitet që pasuan, ata mbetën disi të ndarë nga skena që përfaqësojnë. Pa atraksionin e grupit Tool apo ndikimin ndërkulturor të grupit Metallica, ata, me këmbënguljen e Wile E. Coyote, kanë ndërtuar një karrierë të admirueshme duke u bazuar në veçantinë e tyre virtuoze.

“Kaluan shumë periudha ku ky grup mund të ishte shpërbërë lehtësisht”, thotë Portnoy. “Kaluan tri vjet duke kërkuar një vokalist të ri, duke u përpjekur të ndryshonim kontratën diskografike, duke gjetur një menaxhment të ri – mund ta kishim hedhur shumë lehtë peshqirin e dorëzimit. Fundi i viteve ’90 të shekullit XX ishte një periudhë shumë e vështirë për ne. Por, mendoj se gjithçka që na ka ndodhur … e di ti, është si ajo shprehja: çfarë nuk të vret, të bën më të fortë. Mendoj se jemi një shembull i kësaj”. /Telegrafi/