Pierre Haski
Njëqind vjet më parë, luftimet bëheshin në llogore. Ndërsa sot, luftohet prapa tastierës së një kompjuteri. Pra, nuk është rastësi që më 12 nëntor në Paris, të nesërmen e përfundimit të Luftës së Parë Botërore, u hap Forumi mbi qeverisjen e Internetit, një samit vjetor që ka vazhduar të organizohet që nga viti 2006 dhe bashkon gjithë lojtarët e mëdhenj globalë në industri: qeveritë, kompanitë private, shoqërinë civile.
Duke filluar nga Emmanuel Macron dhe Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres, tema e këtij viti do të jetë “besimi në internet”, elementi që më shumë se çdo tjetër është humbur në botën online, tridhjetë vjet pas lindjes së internetit në mbarë botën.
Idealizmi i etërve themelues i ka lënë gradualisht rrugë të urrejtjes, manipuluesve, rrezikut të konflikteve të reja dhe për sulmeve të hacker-ëve. Sot interneti përmbledh kontradiktat e botës: është një hapësirë për mësim dhe shkëmbim, por edhe një univers i bërë nga përplasje dhe rreziqe.
Një nga rreziqet më të mëdha është sigurisht një kthesë autoritare e teknologjisë. Interneti është qeverisur që nga fillimi me procedura të quajtura “multi-aktorë”, sipas zhargonit teknik. Në thelb, përkufizimi i rregullave dhe kuadri i rregullave bëhet me bashkëpunimin e të gjitha palëve të përfshira, duke përfshirë individët privatë dhe shoqërinë civile. Askush nuk mund ta imponojë ligjin e tij në rrjet.
Kina, e cila është bërë një nga gjigantët e teknologjisë në botë, ka një vizion të ndryshëm dhe i jep shtetit një rol qendror në rregullim, me rrezikun e pashmangshëm të censurës. Kjo është ajo që po ndodh në Pekin, ku kontrolli mbi internetin është më i rreptë se në çdo vend tjetër në botë. Javën e kaluar, Kina organizoi një samit alternativ për të promovuar “modelin kinez”.
Në këtë ritëm mund të gjendemi me dy internete të ndryshm, njëri i hapur dhe tjetri i mbyllur, në kundërshtim me botën pa pengesa të imagjinuar në fillim.
Rreziku tjetër, më i njohur, është ai që buron nga pushteti i madh që sot është në duar të kompanive të mëdha të sektorit, Google, Apple, Facebook dhe Amazon, që kohët e fundit janë gjendur nën nëj rrebesh kritikash.
Për këtë arsye Tim Berners Lee, një prej krijuesve të internetit, sapo ka nisur një projekt të ri me emrin Inrupt, për të decentralizuar rrjetin dhe për t’u kthyer përdoruesve kontrollin e të dhënave të tyre personale.
Analiza e Berners Lee është pa apel: “Rrjeti është shndërruar në një makinë që prodhon padrejtësi dhe ndarje, i ndikuar prej forcave të fuqishme që e shfrytëzojnë për të imponuar agjendën e tyre”.
I përdorur nga më shumë se gjysma e popullsisë së botës, Interneti zë tashmë një vend shumë të rëndësishëm në jetën tonë, e si pasojë nuk mund të lihet në dorë të forcave të tregut. Ky duhet të jetë mesazhi qendror i Forumit të Parisit. /France Inter/Bota.al/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumëDigjet një fabrikë teknologjike në Berlin - ajo prodhon një armë të fuqishme të mbrojtjes ajrore, kishte furnizuar edhe Ukrainën
Amerikani u kthye nga varrimi i xhaxhait dhe gjeti të bijën duke luajtur letra – pyeti kush fiton dhe përgjigja e tmerroi
Artistja 77 vjeçare Cher tregon pse lidhet me djem të rinj: Sepse ata të moshës time, thuajse të gjithë kanë vdekur
Profesori shqiptar nga Londra: Në Britani të Madhe i gjithë spektri politik është pro Kosovës
Bayern Munich nuk po gjen trajner të ri, deklarata e fundit e Thomas Tuchel bën ‘lëmsh’ ambientin bavarez
Një milion qytetarë të regjistruar deri më tani, dalin statistikat sipas komunave
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
Më të lexuarat
Bëhen bashkë pas dy vitesh Blero e Afrona Dika
Çfarë thuhet në alarmin e NATO-s për aktivitetet 'armiqësore' ruse në Evropë?
“Thellohet misteri” – bleu apo jo SHBA-ja, 81 aeroplanë të vjetër sovjetikë nga Kazakistani?
Nga qershori Aeroportit të Prishtinës i shtohet edhe një linjë e re fluturimi
Xhaka me Bayer Leverkusenin hap të madh drejt finales, Roma bie në ‘Olimpico’
"Nuk ka mbaruar ende, na duhet edhe një gol kundër Romës për finale" - Xhaka flet pas fitores së madhe