Njerëzit që e këndojnë duan që bota të dijë se ata ekzistojnë: 50 vjet të këngës “My Way”

U bazua në një pop-këngë franceze, që kurrë nuk arriti në vendin e parë… por, fal Frank Sinatras, është bërë detaj kryesor në funerale, në bare të karaokeve, e kudo tjetër… Pjesë të shkrimit të gazetares Emily Mackay, të botuar në Guardian, Telegrafi sjell më poshtë.

Në fund të viteve ’60 të shekullit të kaluar, kompozitorit të ri të quajtur David Bowie, iu kërkua nga menaxheri të shkruajë një tekst anglisht për një pop-këngë frënge, të quajtur “Comme d’habitude” (Si zakonisht), e të kënduar nga Claude François.

“E ktheva në titullin e tmerrshëm, ‘Edhe një budalla mëson të dashurojë’, që u refuzua menjëherë, me të drejtë besoj”, ka thënë Bowie më 1999. “Dhe, kaloi te Paul Anka që e bëri tekstin e tij anglisht. E quajti thjesht dhe mirë, ‘My Way’ (Mënyra ime)”.

Versioni i Ankas, i kënduar nga Frank Sinatra, hyri në top-listat e Britanisë së Madhe 50 vjet më parë. Ishte në Top 100 për 124 javë, 75 nga të cilat në Top 40. Është një nga këngët më të interpretuara në karaoke, përzgjedhja e dytë më e famshme në emisionin “Desert Island Discs” (që ka nis në vitin 1942 – v.j.) dhe vazhdimisht është në mesin e tri zgjedhjeve për varrimet që ndodhin në Britaninë e Madhe.

Kënga merr jetë në fillim të vitit 1967 si “For Me” (Për mua), me tekst anglisht nga kompozitori Jacques Revaux (për herë të parë kënga u këndua nga Hervé Vilard). I pakënaqur nga ky version, François, që porsa ishte ndarë nga France Gall, me ndihmën e tekstshkruesit Gilles Thibaut e ktheu tekstin në një lloj proto-“Dashuria do të na ndajë” (këngë e grupit Joy Division – v.j.): “Dora ime prek flokët tua… ma kthen shpinën, si zakonisht”!

Anka ishte ish-adoleshent në vitet ’50 të shekullit XX, që ishte rritur duke adhuruar Sinatran. Ai e dëgjoi këngën për herë të parë gjatë pushimeve në Francë dhe i bleu të drejtat për ta bërë me tekst anglisht.

Sinatra, që do të mbushte 53 vjet, ishte në Miami duke xhiruar filmin “Lady in Cement” kur takoi Ankan në darkë. “Djalosh”, ka thënë Sinatra, “jam lodhur, ndaj do ta bëjë edhe një album dhe ika”.

https://www.youtube.com/watch?v=3bYwKp2FJro

Anka, i prekur nga këto fjalë, u kthye në Nju-Jork ku punoi gjithë natën në një tekst lamtumirës për këngën franceze, që do të vuloste vlerën e Sinatras. Përgjigja e Sinatras ishte: “Është interesante, djalosh. Do ta bëjmë”.

Sinatra punoi në zë dhe artikulim para se të hynte në studio. Ia doli me një këndim fenomenal në dhjetor 1968. Kënga u lansua në prill 1969. Më vonë ai do të thotë se “My Way” vërtetë “kishte të bënte me jetën time”. Edhe Anka thotë se përvoja e Sinatras e ndihmoi që kënga të ketë fuqi.

“Gjërat e këqija i ndodhin secilit çdo ditë, qofsh ti Frank Sinatra apo Joe Blow”, thotë Anka. “Natyrisht që kishte pendesa, prandaj jemi dehur çdo natë. Dilte kjo nga ai, nga Ava Gardner, nga kushdo… por, kjo ishte magjia e Sinatras: kur këndonte, e besoje. Ai ishte në gjendje ta përcillte këtë dhe të ndihmojë njerëzit që kishin nevojë”.

Performanca e Sinatras është hipnotike. Kur Bowie e dëgjoi këngën në radio, u mahnit.

“Në një si hakmarrje”, tha ai, “shkrova këngën ‘Life on Mars’ (Jeta në Mars)”. Dhe, në fakt, në një shënim brenda kopertinës së albumit “Hunky Dory”, për këtë këngë thuhet: “Frymëzuar nga Frankie”.

Çuditërisht, për një këngë të tillë monumentale, “My Way” kurrë nuk arriti në vendin e parë. Por, kaptoi imagjinatën, duke i sfiduar të tjerët të mendonin se cila mund të ishte mënyra e tyre. Në 1970, Brook Benton ishte ndër të parët që e bëri një version. Pastaj, Vera Lynn, Al Martino, Dorothy Squires, Shirley Bassey, Aretha Franklin, Nina Simone, Paul Anka, Elvis Presley…

https://www.youtube.com/watch?v=We7LlfMdnWA

“’My Way’ ishte gjithmonë në kokën time si një nga këngët epike që do të doja të shkruaja”, ka thënë Ron Mael i grupit Sparks. “Secili ka interpretimin e tij dhe çdo këngëtar sjell rrëfimin e vet në këngë”.

David Dale që kishte një bar të karaokes, për këtë thotë: “Njerëzit dalin dhe e këndojnë sepse duan që bota të dijë se ata ekzistojnë”. Por, çuditërisht, ditorja New York Times më 2010 raporton për shumë vrasje në lokale të tilla në Filipine, që kanë ndodhur kur njerëzit e këndonin keq këngën “My Way”.

Sidoqoftë, edhe 50 vjet pas, “My Way” ofron mundësi të reja. Me siguri, do të mbijetojë edhe 50 vjet të tjera, nga gjeneratat që do ta zbulojnë e do të vendosin ta bëjnë në “mënyrën e tyre”. /Telegrafi/