Bisedimet e paqes për Ukrainën – ekziston rreziku të mbahen pa Evropën?

Pas marrëveshjes mes presidentit amerikan, Donald Trumpit dhe homologut rus, Vladimir Putinit për të nisur menjëherë negociatat mbi Ukrainën, Evropa pyet veten nëse do të ketë një vend në tavolinë.

Kërkoi një orë e gjysmë për të shkatërruar tre vjet uniteti mes evropianëve dhe amerikanëve, shkruan euronews.

Me telefonatën e tij “të jashtëzakonshme” me Putinin, Trumpi ka hedhur poshtë rregullat e procedurës së Perëndimit për t’u propozuar si ndërmjetësi i vetëm që mund të sjellë në tavolinë Rusinë dhe Ukrainën.

“Ne kemi rënë dakord që ekipet tona të fillojnë negociatat menjëherë”, shkruante Trump në rrjetet sociale. Tonaliteti i mesazhit ishte aq ngushëllues sa lexuesi nuk mund të dallonte se cili vend po pushtonte cilin.

Pas telefonatës, një gazetar e pyeti presidentin amerikan nëse e konsideronte Ukrainën një “anëtar të barabartë” të procesit të paqes. Trump shmangu përgjigjen dhe tha se “është një pyetje interesante. Mendoj se ata duhet të bëjnë paqe. Populli i tyre po vritet. Ishte një luftë e gabuar për të hyrë”, shtoi ai, pa thënë kush hyri i pari.

I just had a lengthy and highly productive phone call with President Vladimir Putin of Russia. We discussed Ukraine, the Middle East, Energy, Artificial Intelligence, the power of the Dollar, and various other subjects. We both reflected on the Great History of our Nations, and…

— Donald J. Trump Posts From His Truth Social (@TrumpDailyPosts) February 12, 2025

Komentet befasuese të Trumpit ishin të paraprija nga deklarata po aq shqetësuese nga Sekretari i tij i Mbrojtjes, Pete Hegseth, i cili e hodhi poshtë kërkesën e Ukrainës për kthimin në kufijtë e para vitit 2014 dhe anëtarësimin në NATO si “objektiva jorealiste” që nuk duhet të bëhen pjesë e asnjë marrëveshjeje me Rusinë për të arritur një “paqe të qëndrueshme”.

Hegseth gjithashtu përjashtoi mundësinë e dërgimit të një misioni paqeruajtës me mbrojtje sipas Nenit 5 të NATO-s për mbrojtje të përbashkët, e cila është masa më e fuqishme kundër-frikësuese e aleancës, duke e bërë të pamundur që çdo shtet perëndimor të angazhojë trupa në të ardhmen.

Në Evropë, pasojat e njoftimeve u ndjenë si një goditje me kamxhik, transmeton Telegrafi.

Për tre vitet e fundit, kombet evropiane janë munduar të krijojnë një front të bashkuar kundër përpjekjes së forcës së Putinit për të riparë hartën e kontinentit. Pavarësisht disa pengesave përgjatë rrugës – dhe disa kërcënimeve për veto – Evropa ka arritur të mbyllë radhët dhe të mbajë një politikë të qëndrueshme dhe të parashikueshme. Për Rusinë, presion përmes sanksioneve dhe izolimit diplomatik. Për Ukrainën, mbështetje përmes ndihmës financiare dhe ushtarake.

Lexo po ashtu Kufijtë e Ukrainës pjesë e diskutimit, anëtarësimi i saj në NATO 'i pamundur' - Sekretari amerikan i Mbrojtjes i thotë të gjitha

Brukseli e çoi më tej kur i dha Ukrainës statusin e kandidatit për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian, duke krijuar një lidhje më të thellë dhe më të ngushtë mes bllokut dhe vendit të shkatërruar nga lufta. Fati i Ukrainës u bë i lidhur ngushtë me BE-në – dhe anasjelltas.

“Putin po përpiqet më shumë se kurrë për të fituar këtë luftë në terren. Qëllimi i tij mbetet kapitullimi i Ukrainës”, tha Ursula von der Leyen, presidente e Komisionit Evropian, më herët këtë muaj, duke kujtuar një temë që ka shpërthyer në ndërhyrjet e saj.

“Nuk është vetëm fati i Ukrainës që është në rrezik. Është fati i Evropës”, shtoi ajo.

Por tani, pas një telefonate, fati i Evropës është i balancuar.

Duke e pozicionuar veten si ndërmjetësin e vetëm – theks i vetëm – mes Rusisë dhe Ukrainës, Trump po heq Evropën, dhe të gjithë partnerët Perëndimorë, nga ekuacioni delikat, duke e lënë të gjithë kontinentin si një spektator të vetëm të procesit më të fuqishëm të paqes të shekullit të XXI-të. Dëshira e tij për të takuar Putinin, një kundërshtar, ballë për ballë, në Arabinë Saudite, një vend larg Evropës, thekson prioritetet e tij.

Ishte presidenti Volodymyr Zelensky, me të cilin Trumpi foli pas – jo para – bisedës së tij me Putinin, që solli koalicionin perëndimor përsëri në bisedë.

“Ne besojmë se fuqia e Amerikës është e mjaftueshme për të ushtruar presion mbi Rusinë dhe Putinin për të arritur paqe, së bashku me ne, së bashku me të gjithë partnerët tanë”, tha Zelensky.

Sindromi i karriges së boshatisur

We shouldn’t take anything off the table before the negotiations have even started.

It is clear that any deal behind our backs will not work.
You need the Europeans, you need the Ukrainians.

Extract from my doorstep ahead of @nato Defence Ministers meeting ↓ pic.twitter.com/udw0OiogPD

— Kaja Kallas (@kajakallas) February 13, 2025

Ndërkohë, një Evropë e turpëruar përpiqej të rikuperonte ekuilibrin e saj.

Në një deklaratë të përbashkët të publikuar të enjten, pothuajse në mesnatë, ministrat e jashtëm të Francës, Gjermanisë, Polonisë, Italisë, Spanjës dhe Mbretërisë së Bashkuar, së bashku me Kaja Kallas, Përfaqësuesen e Lartë të BE-së, premtuan të bëjnë që zëri i tyre të dëgjohet.

“Ukraina dhe Evropa duhet të jenë pjesë e çdo negociate. Ukraina duhet të sigurohet me garanci të forta sigurie. Një paqe e drejtë dhe e qëndrueshme në Ukrainë është një kusht i nevojshëm për një siguri të fortë transatlantike”, tha ajo.

Pavarësisht synimeve të mira, deklarata nuk dha asnjë siguri se dikush nga Evropa, përveç Ukrainës, do të siguronte një vend në tavolinë. Trump, duket se do një format me tre njerëz që do ta udhëheq të gjithë procesin, pa përfshirjen e atyre që kufizojnë me Rusinë dhe që frikësohen se mund të jenë objektivi i radhës i neo-imperializmit të Putinit.

Arsyeja për përjashtimin është e qartë: ndryshe nga paraardhësi i tij, Joe Biden, i cili mburrej për bashkimin e aleatëve Perëndimorë kundër Kremlinit, Trump nuk ka treguar kurrë interes për të riprodhuar një pasqyre të tillë. Vizioni i 78-vjeçarit, “America First” dhe urrejtja e tij për multilateralizmin janë, për natyrë, të papajtueshme me çdo përpjekje për të mbajtur një front të bashkuar.

Lexo po ashtu Zelensky takohet me JD Vance - presidenti ukrainas tregon se çka bisedoi me zëvendëspresidentin amerikan

Në fakt, pak kohë pas inaugurimit të Trumpit, SHBA-ja i dha udhëheqjen e grupit Ramstein, një aleancë mbi 40 shtetesh që mbështesin Ukrainën, Britanisë së Madhe.

Me Bidenin në Shtëpinë e Bardhë, pati mjaft harmoni atlantike që Evropa të besonte se do të ishte një aktor kyç në misionin e rivendosjes së paqes në Ukrainë dhe prezantimin e kontrollimeve të besueshme për të mbajtur nën kontroll zgjerimin e Putin.

Me Trumpin në Shtëpinë e Bardhë, ka vetëm kaos. Derisa Evropa të kalojë përmes zhurmës, mund të gjendet me fundin më të shkurtër të shkopit, ose pa asnjë shkop fare.

“Tematika nuk mbyllet me një telefonatë midis presidentit të Shteteve të Bashkuara dhe presidentit të Rusisë. Kjo është në të vërtetë vetëm fillimi. Dhe nuk e di saktësisht çfarë do të jetë hapi i ardhshëm në proces”, tha zëdhënësi kryesor i Komisionit Evropian, duke theksuar se Brukseli nuk kishte dijeni paraprake për telefonatën.

Zëdhënësi insistoi se “si Ukraina dhe Evropa” i takojnë tavolinës, por nuk mund të garantonte që një vend do të ofrohej.

Mungesa e një karrigeje ka shoqëruar makthet më të këqija të Evropës për një kohë të gjatë. Jep shumë për Putinin dhe nuk do ta dish kurrë se ku do të ndalojë, kanë paralajmëruar evropianët, veçanërisht ata nga Lindja, herë pas here.

Lexo po ashtu Minerale të rralla në këmbim të garancisë së sigurisë - Ukraina i dorëzon marrëveshjen SHBA-së

Adhurimi publik i Trumpit për Putinin (njëherë e quajti “gjenial”) dhe qasja e tij transaksionale ndaj politikës së jashtme (e ka krahasuar Rripin e Gazës me një “rivierë të madhe të pasurive të paluajtshme”) kanë forcuar dyshimet e vjetra se negociatat, pa evropianët në dhomë, do të përfundojnë me një marrëveshje që do ta lërë Ukrainën më të vogël dhe më të dobët dhe do të dëmtonte arkitekturën e sigurisë të të gjithë kontinentit.

Fakti që fjalimi i Hegseth në NATO duket se ka zbuluar kartat e Shtëpisë së Bardhë para bisedimeve me Kremlinin, ka shtuar më tej ndjesinë e fatkeqësisë.

Donald Tusk, kryeministri i Polonisë që nuk mban asgjë për vete, përdori mënyrën e famshme të Trumpit për të shkruar me shkronja të mëdha rrezikun e lartë që është në lojë, duke tradhtuar rastësisht dëshpërimin e tij.

“Atë që na duhet është paqe. Paqe e drejtë”, shkroi Tusk në rrjetet sociale.

“Ukraina, Evropa dhe Shtetet e Bashkuara duhet të punojnë për këtë së bashku”, përfundoi ai. /Telegrafi/