Tre gjëra që mund ta bëjnë më të mundshme një marrëveshje pengjesh në Gaza

Skica e armëpushimit në Gazë dhe marrëveshja për lirimin e pengjeve që po diskutohet aktualisht nga Izraeli dhe Hamasi në bisedimet indirekte në Doha, ka qenë në tryezë që nga maji.

Pra, pse ekziston një parashikim i ri se mund të funksionojë, pasi ishte ngrirë për tetë muaj të luftës?

Ka disa gjëra që kanë ndryshuar – si politikisht ashtu edhe në terren.

E para është zgjedhja e Donald Trump si presidenti i ardhshëm i SHBA, transmeton Telegrafi.

Ai ka kërcënuar se “do të ndodhë ferri” nëse pengjet nuk lirohen përpara se të merr detyrën më 20 janar.

Hamasi mund ta lexojë fare mirë se si një shenjë se edhe frenat e dobëta që administrata Biden përdori për të frenuar qeverinë izraelite do të hiqen, megjithëse është e vështirë të imagjinohet se çfarë mund të thotë kjo për një territor tashmë kaq të shkatërruar nga 15 muaj lufte.

Edhe Izraeli po ndjen presionin nga presidenti i ardhshëm për t’i dhënë fund konfliktit në Gaza, i cili kërcënon të ndërhyjë në shpresat e Trump për të siguruar një marrëveshje më të gjerë rajonale dhe imazhin e tij të dëshiruar si një president që u jep fund luftërave.

Nga ana tjetër, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu përballet me presion të vazhdueshëm nga aleatët e tij të koalicionit të ekstremit të djathtë për të vazhduar luftën.

Por Trump mund të jetë gjithashtu një aset për të në bindjen e aleatëve të tij për të gëlltitur marrëveshjen dhe për të qëndruar në qeveri; presidenti i ri i SHBA-së dhe njeriu që ai zgjodhi si ambasador izraelit, shihen si mbështetës të vendbanimeve të Izraelit në Bregun Perëndimor të pushtuar, të cilin ministri i Financave i ekstremit të djathtë të Izraelit, Bezalel Smotrich, ka thënë se dëshiron t’i aneksojë.

Por pas një takimi me kryeministrin mbrëmë, Smotrich u shfaq i pabindur, duke shkruar në rrjetet sociale se marrëveshja aktuale ishte “një katastrofë” për sigurinë kombëtare të Izraelit, dhe se ai nuk do ta mbështeste atë.

Megjithatë, disa në Izrael besojnë se si Smotrich ashtu edhe aleati i tij i ekstremit të djathtë, Ministri i Sigurisë Kombëtare, Itamar Ben-Gvir, e shohin rolin e tyre aktual në qeverinë e Izraelit si shansin e tyre më të mirë për të çimentuar kontrollin mbi Bregun Perëndimor, veçanërisht me kthimin e Trump në Shtëpinë e Bardhë, dhe se ata nuk kanë gjasa të vazhdojnë me kërcënimet e tyre për t’u dorëhequr.

Gjëja e dytë që ka ndryshuar është presioni në rritje ndaj Netanyahut nga struktura e tij ushtarake.

Shifrat kyçe raportohet gjerësisht se e kanë sfiduar atë në mënyrë të përsëritur për synimet ushtarake në pakësim për vazhdimin e luftës, pas vrasjes së lidershipit të lartë të Hamasit dhe shkatërrimit të Gazës.

Javën e kaluar, 10 ushtarë izraelitë u vranë në Gaza, duke hedhur në qendër të vëmendjes kostot e luftës ndaj Izraelit dhe mbi pyetjen e përhershme nëse “fitorja totale” mbi Hamasin që ka premtuar Netanyahu, është e arritshme.

Disa analistë tani sugjerojnë se Hamasi po rindërtohet më shpejt se sa po e mposht Izraeli, dhe për këtë arsye Izraeli duhet të rishqyrtojë strategjinë e tij.

Dhe ka një ndryshim të tretë – rajonal – që luan në ndryshimin e pritshmërive edhe këtu: dobësimi dhe gërryerja e aleatëve të Hamasit në “Boshtin e Rezistencës” të Iranit, nga Hezbollahu në Liban në Bashar al-Assad në Siri, së bashku me vrasjen e liderit të Hamasit, Jahja Sinwar në Gaza.

Për të gjitha këto arsye, tani shihet si shansi më i mirë në muaj për të kapërcyer boshllëqet midis Izraelit dhe Hamasit dhe për t’i dhënë fund luftës.

Ajo që nuk ka ndryshuar në tetë muaj që nga negociatat e fundit janë boshllëqet mes tyre.

Midis tyre kyç është një konflikt i drejtpërdrejtë midis shqetësimit kyç të Hamasit, i cili dëshiron t’i japë fund luftës, dhe atij të Izraelit, i cili dëshiron të mbajë hapur derën për rifillimin e konfliktit, qoftë për arsye politike apo ushtarake.

Marrëveshja, siç është përshkruar nga presidenti Joe Biden në maj, është e ndarë në tre faza, me një armëpushim të përhershëm që hyn në fuqi vetëm në fazën e dytë.

Suksesi tani ka të ngjarë të varet nëse mund të gjenden garanci për të zbutur frikën e Hamasit, se Izraeli do të tërhiqet nga marrëveshja pas fazës së parë të lirimit të pengjeve.

Pyetjet se si të administrohet territori nga i cili Izraeli tërhiqet janë gjithashtu të paqarta në këtë fazë.

Por rrjeti i diplomacisë që përshkoi rajonin gjatë javës së kaluar dhe fakti që Netanyahu ka dërguar krerët e agjencive të sigurisë izraelite në bisedimet në Doha, së bashku me një këshilltar kyç politik, janë shenja inkurajuese.

Po kështu është edhe nisja për në Doha e koordinatores së të burgosurve palestinezë, Qadoura Fares.

Marrëveshja nuk është bërë ende – dhe bisedimet kanë dështuar më parë.

Kjo marrëveshje e vjetër po ushqen shpresa të reja pjesërisht sepse negociatat po zhvillohen në një kontekst të ri rajonal, me presione në rritje si nga brenda ashtu edhe nga aleatët kryesorë jashtë vendit. /Telegrafi/