I njohur për mbiemrin e tij, “I Mrekullueshmi”, faraoni Amenhotep III mbikëqyri periudhën pa dyshim më të lavdishme në historinë e Egjiptit të Lashtë, duke sjellë paqe dhe lulëzim në perandori, ndërsa urdhëroi ndërtimin e disa prej monumenteve më të mëdha të saj.
Tani, më shumë se 3350 vjet pas vdekjes së tij, sundimtari i lashtë ka rikthyer shkëlqimin e dikurshëm falë një rikrijimi të fytyrës së tij të mumifikuar.
Duke sunduar Egjiptin për pak më pak se 40 vjet gjatë dinastisë së 18-të të Perandorisë së Re, Amenhotep III arriti në fron kur ishte ende fëmijë dhe u bë një nga njerëzit më të njohur që kanë ecur në brigjet e Nilit. Ai sundoi rreth viteve 1388-1351 (para lindjes së Krishtit), dhe nën sundimin e tij u ndërtua pjesa kryesore e tempullit të Luksorit, si dhe shumë ndërtesa madhështore në Karnak dhe Memphis.
Një nga monumentet më të njohura të ndërtuara për nder të Amenhotepit III ishte tempulli memorial i tij në Kom el-Hettan, ku ruhet dy statujat e mëdha të njohura si Kolosët e Memnonit, shkruan IFLScience.
Megjithatë, edhe pse ai është një nga faraonët më të njohur dhe më të studiuar, mumia e Amenhotepit III fatkeqësisht është në një gjendje të dobët, pasi u dëmtua nga grabitësit e varreve dhe lagështira gjatë disa shekujve.
Duke shprehur shqetësimin për shkallën e shkatërrimit, autorët e një studimi të ri që dokumenton rindërtimin e fytyrës shpjegojnë se “koka kryesisht e skeletizuar nuk lejon nxjerrjen e përfundimeve të drejtpërdrejta mbi pamjen e fytyrës së individit intra vitam (gjatë jetës) vetëm duke e vëzhguar, siç është rasti me mumiet që ruhen mirë.”
Për më tepër, duket se Amenhotep III nuk është balsamuar në mënyrën tradicionale, por ka kaluar nëpër një proces mjaft të veçantë mumifikimi.
“Ka të ngjarë të jetë tharë në një banjë me natron të ngopur, mbushur, vulosur me disa shtresa shkrepi dhe në fund u shndërrua në një ‘mumi të ngjashëm me statujën’, më shumë si një statujë sesa një mumie konvencionale”, shkruajnë autorët e studimit.
Për të rikrijuar pamjen mbretërore, studiuesit janë mbështetur në shënimet e anatomistit australian Grafton E. Smith, i cili studioi për herë të parë mumien në vitin 1905. Duke krahasuar këto të dhëna me fotografitë e trupit, studiuesit zbuluan se Smith kishte regjistruar gabim gjatësi e kafkës 194 milimetra, kur në fakt ishte vetëm 174 milimetra.
Smith gjithashtu kishte matur distancën mes syve të Amenhotepit III, përmasat e shpërthimit të syve, gjerësinë e hundës dhe shumë karakteristika të tjera kyçe, të cilat mundësuan studiuesit të krijonin një model të saktë të kafkës së faraonit. Pamjet e tomografisë kompjuterike të individëve të gjallë u vendosën mbi këtë model për të definuar indet e buta, duke dhënë një rindërtim të plotë të fytyrës së lashtë.
Duke qenë se ky model përfundimtar nuk përfshin informacion mbi stilin e flokëve apo ngjyrën e Amenhotepit III, formën e syve të tij apo nuancën e lëkurës, autorët e studimit publikuan një imazh “objektiv” pa flokë, me sy të mbyllur dhe nuanca gri. U krijua gjithashtu një imazh tjetër, më artistik, që këtë herë tregon sytë e hapur dhe me flokë, një version të faraonit me ngjyrat e plota dhe me veshje mbretërore përkatëse për periudhën në të cilën ai jetoi.
Duhet thënë se ky imazh i dytë duket më i përshtatshëm për dikë që quhet “I Mrekullueshmi”. Studimi u publikua në revistën Clinical Anatomy. /Telegrafi/
Lufta Prigozhin - Putin
Më shumë![Momenti kur aeroplani luftarak i Putinit qëllohet mbi Ukrainë, duke “shpërthyer në një top zjarri” – teksa piloti u hodh nga ai](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/page-55.jpg)
Momenti kur aeroplani luftarak i Putinit qëllohet mbi Ukrainë, duke “shpërthyer në një top zjarri” – teksa piloti u hodh nga ai
![Kombet arabe kritikojnë komentet e Netanyahut për](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_8-9-780x439.png)
Kombet arabe kritikojnë komentet e Netanyahut për "shtetin palestinez në tokën saudite"
![Historike për Evropën, goditje për Rusinë - shtetet baltike ndërpresin linjat e energjisë elektrike me rusët](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_1-32-780x439.jpg)
Historike për Evropën, goditje për Rusinë - shtetet baltike ndërpresin linjat e energjisë elektrike me rusët
![](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/page-51-780x439.jpg)
"Merrini izraelitët në Alaskë dhe Grenlandë", zyrtari saudit tallet me Trumpin dhe Netanyahun
![Trupat ruse dhe koreano-veriore po vazhdojnë sulmet në Kursk – por po pësojnë humbje](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-80-780x439.jpg)
Trupat ruse dhe koreano-veriore po vazhdojnë sulmet në Kursk – por po pësojnë humbje
![Dy të vdekur nga rrëzimi i një helikopteri në Gjermani](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/page-56.jpg)
Dy të vdekur nga rrëzimi i një helikopteri në Gjermani
![104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/09/image2-380x233.jpeg)
104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja
![Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/Screenshot-2024-02-20-142648-380x233.png)
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
![Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/1a-1-380x233.jpg)
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
![Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/DSC00994-380x233.jpg)
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
![Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2023/07/foto-kryesore-per-tlgre-380x233.jpg)
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
![Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/rsz_220250130_telegrafi_deals-380x233.png)
Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!
![Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/1-272-380x233.jpg)
Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?
![Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/12/20241218-Telegrafi-Deals-380x233.png)
Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!
![25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2020/11/1_optimized-380x233.png)
25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
![Hej djem! Super xhaketa e Adidas tani vjen me zbritje ekskluzive vetëm për ju](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/10/20241123_Adidas_Jakne_Deals-01_optimized-380x233.png)
Hej djem! Super xhaketa e Adidas tani vjen me zbritje ekskluzive vetëm për ju
Më të lexuarat
![Në Spanjë e quajnë performancë mediokër referimin e Soto Grados -](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/soto-780x439.png)
Në Spanjë e quajnë performancë mediokër referimin e Soto Grados - "ai shpiku një penallti"
![Egli po e përmend vazhdimisht në BBVA, reagon Olsi Bylyku për herë të parë: Jam me gruan në shtëpi](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/ollsi.jpg)
Egli po e përmend vazhdimisht në BBVA, reagon Olsi Bylyku për herë të parë: Jam me gruan në shtëpi
![KQZ tregon kur do të dihen rezultatet nga votat e diasporës](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/kqz-1-e1739047798853-780x439.jpg)
KQZ tregon kur do të dihen rezultatet nga votat e diasporës
![](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/page-51-780x439.jpg)
"Merrini izraelitët në Alaskë dhe Grenlandë", zyrtari saudit tallet me Trumpin dhe Netanyahun
![Liqeni nëntokësor në Leskovik, Tare tregon çfarë bënë çekët për zbulimin e tij](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/liqeni-nentokesor-780x439.jpg)
Liqeni nëntokësor në Leskovik, Tare tregon çfarë bënë çekët për zbulimin e tij
![Deco refuzoi rikthimin e ish-lojtarit të Barcelonës në formë huazimi](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/deco_1im23gzrj88ys1qq81hjimv3xv-780x439.png)
Deco refuzoi rikthimin e ish-lojtarit të Barcelonës në formë huazimi