Botë Nga Bota

Të dhëna të frikshme: Vetëm shtatë vende përmbushin standardin e cilësisë së ajrit të OBSH-së, zbulon një raport i ri

Para 11 muajve

Vetëm shtatë vende po përmbushin një standard ndërkombëtar të cilësisë së ajrit, me ndotjen vdekjeprurëse të ajrit që po përkeqësohet në shumë vende për shkak të një rikthimi të aktivitetit ekonomik dhe ndikimit toksik të tymit të zjarrit, ka gjetur një raport i ri.

Sipas mediave të huaja, përcjell Telegrafi, nga 134 vende dhe rajone të anketuara në raport, vetëm shtatë – Australia, Estonia, Finlanda, Grenada, Islanda, Mauritius dhe Zelanda e Re – po përmbushin një kufi udhëzues të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) për grimcat e vogla ajrore të nxjerra nga makinat, kamionët dhe proceset industriale.

Kështu, shumica dërrmuese e vendeve nuk po përmbushin këtë standard për PM2.5, një lloj njolle mikroskopike e blozës më pak se gjerësia e një fije floku të njeriut që kur thithet mund të shkaktojë një mori problemesh shëndetësore dhe vdekjesh, duke rrezikuar pasoja serioze për njerëzit, sipas raportit të IQAir, një organizatë zvicerane e cilësisë së ajrit që merr të dhëna nga më shumë se 30,000 stacione monitorimi në mbarë botën.

Ndërsa ajri i botës është përgjithësisht shumë më i pastër se sa ishte në pjesën më të madhe të shekullit të kaluar, ka ende vende ku nivelet e ndotjes janë veçanërisht të rrezikshme.

Vendi më i ndotur, Pakistani, ka nivele PM2.5 më shumë se 14 herë më të larta se standardi i OBSH-së, zbuloi raporti i IQAir, me Indinë, Taxhikistanin dhe Burkina Fason vendet e radhës më të ndotur.

Por edhe në vendet e pasura dhe me zhvillim të shpejtë, progresi në uljen e ndotjes së ajrit është nën kërcënim.

Kanadaja, e konsideruar prej kohësh vendi me ajrin më të pastër në botën perëndimore, u bë më i keqi për PM2.5 vitin e kaluar për shkak të zjarreve rekord që shkatërruan vendin, duke dërguar “grimca toksike” në të gjithë vendin dhe në SHBA.

Ndërkohë, në Kinë, përmirësimet në cilësinë e ajrit u ndërlikuan vitin e kaluar nga një rikthim në aktivitetin ekonomik në vazhdën e pandemisë Covid-19, me raportin që zbuloi një rritje prej 6.5% në nivelet e PM2.5.

“Fatkeqësisht gjërat kanë ecur mbrapsht”, thekson Glory Dolphin Hammes, shefe ekzekutive e IQAir në Amerikën e Veriut.

“Shkenca është mjaft e qartë në lidhje me ndikimet e ndotjes së ajrit dhe megjithatë ne jemi mësuar të kemi një nivel sfondi të ndotjes që është shumë i lartë për të qenë i shëndetshëm. Ne nuk po bëjmë rregullime mjaftueshëm shpejt”.

Siç vë në pah The Guardian, ndotja e ajrit vret rreth 7 milionë njerëz në vit në mbarë botën – më shumë se SIDA dhe malaria së bashku – dhe kjo barrë ndihet më së shumti në vendet në zhvillim që mbështeten në lëndë djegëse veçanërisht të ndotura për ngrohje, dritë dhe gatim në ambiente të mbyllura.

Zona urbane më e ndotur në botë vitin e kaluar ishte Begusarai në Indi, sipas raportit të gjashtë vjetor të IQAir, me Indinë që është shtëpia e katër qyteteve më të ndotura në botë.

Megjithatë, pjesa më e madhe e botës në zhvillim, veçanërisht vendeve në Afrikë, nuk kanë matje të besueshme të cilësisë së ajrit. /Telegrafi/