Maqedoni: Banka Popullore me korrigjime në rënie të BPV-së, pushteti parashikon rritje prej 2.9%

Banka Popullore i ka rishikuar në rënie projeksionet e pranverës. Parashikon rritje më të ulët ekonomike, e cila sipas skenarit bazë do të ishte 2.3 për qind dhe vitin e ardhshëm 2.6 për qind, ndërsa sipas skenarit të dytë këtë vit rritja do të arrinte rreth dy për qind, ndërsa vitin e ardhshëm deri në 1.8 për qind. Njëkohësisht dje ka nisur edhe debati për Propozim-buxhetin për vitin 2023, me të cilin pushteti paralajmëron ruajtjen e rritjes ekonomike në nivel prej 2.9 për qind.

Projeksionet vjeshtore të Bankës Qendrore tregojnë se viti do të mbyllej me inflacion prej 14.3 për qind dhe vitin e ardhshëm pritet një ngadalësim gradual në nivelin 8 deri në 9 për qind. Në periudhën afatmesme, inflacioni do të zbutet në 2.4 për qind në 2024 dhe 2 për qind në 2025. Nuk parashikohet një rënie tremujore e ekonomisë.

Sipas skenarit bazë, ritmi i rritjes për këtë vit do të ishte 2,3 për qind, ndërsa për vitin e ardhshëm 2,6 për qind, ndërsa sipas skenarit të dytë, rritja këtë vit do të ishte rreth dy për qind dhe do të ngadalësohej në 1,8 për qind vitin e ardhshëm. Në afat të mesëm, rritja e BVP-së parashikohet të rikuperohet në 3.6 për qind në 2024 dhe 4 për qind në 2025. Rreziqet e rritjes mbeten në kahun rënës dhe do të varen kryesisht nga zhvillimet në ekonominë evropiane.

Lidhur me diferencën e inflacionit në Bashkimin Evropian dhe në vendin tonë, guvernatorja thotë se ka disa faktorë.

“Varësia jonë nga importi dhe shkalla e hapjes tregtare të ekonomisë sonë është dukshëm më e lartë në krahasim me Bashkimin Evropian. Në vendin tonë hapja tregtare është 140 për qind e BPV-së dhe në BE është 70 për qind. Faktori i dytë i rëndësishëm është varësia e lartë nga importi në sektorin energjetik dhe ekonomia jonë është më energjike krahasuar me atë evropiane. Faktori i tretë i rëndësishëm është shporta e konsumit, përkatësisht ushqimi dhe energjia zënë rreth 50 për qind në vendin tonë dhe rreth 30 për qind në BE. Nga këtu është e qartë se i njëjti tronditje globale prek të gjitha ekonomitë, por intensiteti me të cilin ai ndikon në to varet nga një sërë faktorësh të brendshëm”, theksoi Angellovska-Bezhoska.

Nga ana tjetër, në Kuvend dje filloi debati për Propozim-buxhetin për vitin e ardhshëm me të cilin pushteti siguron se janë siguruar para për të përballuar me pasojat e krizës energjetike dhe rritjen e inflacionit, si dhe rregullisht do të shlyhen të gjitha detyrimet e shtetit, ndërsa do të mbështeten reformat dhe proceset integruese evropiane të vendit.

Të ardhurat e përgjithshme në Propozim-buxhetin për vitin 2023 janë planifikuar në nivel prej 282 miliardë denarëve dhe janë më të larta për 14,8 për qind në krahasim me vitin 2022, ndërsa shpenzimet janë në nivel prej 324,8 miliardë denarë apo janë për 12,6 për qind më të larta në krahasim me vitin 2022. Deficiti buxhetor është në nivel prej 4,6 për qind nga BPV-ja e planifikuar.

Rritja ekonomike e ekonomisë vendore është projektuar në 2,9 për qind, ndërsa shkalla e inflacionit 7,1 për qind.

Ministri i Financave Fatmir Besimi siguron se edhe borxhi publik deri në fund të vitit nuk do të arrijë në 60 për qind të BPV-së.

“Projeksionet preliminare janë se borxhi publik deri në fund të vitit të jetë 58,5 për qind”, theksoi Besimi në debatin e djeshëm për Propozim-buxhetin.

Për opozitën, Propozim-buxheti i propozuar është historikisht më i larti, joreal dhe inflacionist.

“Kemi inflacion historikisht më të lartë, borxhin publik më të lartë, çmimet enorme të produkteve ushqimore bazë, çmimet treshifrore të karburanteve, energji elektrike që rritet çdo gjashtë muaj, paga më të ulëta në rajon, rritje më të ulët ekonomike, varfëri, mungesë të perspektivës dhe dëshpërim. Ne jemi një shtet familjet e të cilit mund të lejojnë vetëm një vakt në ditë dhe jemi në vendin e dytë sipas indeksit të mjerimit në Evropë. Qeveria thotë se ka hequr dorë nga shpenzimet joproduktive, por e vërteta është se në vend po ndodh një katastrofë ekonomike. Për shpenzim, Qeveria ka miratuar shpenzime prej 5,3 miliardë euro, që e bën buxhetin deri tani më represiv, më të gjerë dhe më shpërdorues në historinë e shtetit”, theksoi Bojan Stojanoski, kryetar i Komisionit Kuvendor për Financim dhe Buxhet.

Debati kuvendor për Propozim-buxhetin për vitin 2023 zgjat 10 ditë, ndërsa e gjithë procedura për miratimin e buxhetit pritet të përfundojë deri në mes të dhjetorit.