Ka një javë që është dhënë alarmi se interneti në Kosovë nuk është i sigurt. Por, duket se pak kush e ka marrë seriozisht se kredit kartelat, fjalëkalimet e mesazhet mund të bien në dorë të hakerëve.
Përveç njohësve të kësaj fushe, që tregojnë se të gjitha shërbimet online janë të rrezikuara, institucionet bankare ku qarkullohen miliona euro të qytetarëve përmes pagesave online sillen sikur të mos ketë ndodhur asgjë. Njëjtë sillen edhe institucionet e tjera që procedojnë të dhëna që kanë të bëjnë me privatësinë heshtin.
Kështu kosovarët, si përdoruesit më të mëdhenj të internetit në Evropë, rrezikohen seriozisht të humbin para dhe të dhëna personale në botën virtuale, shkruan Gazeta Fjala.
Ditëve të fundit nëpër shtete të ndryshme të botës është paraqitur një sulm i rëndë kibernetik, që ka të bëjë me përvetësimin e të dhënave personale përmes komunikimit në rrjetat kompjuterike pa tela (WiFi).
Operatori IPKO përmes në njoftimi në faqen e tij në facebook ka alarmuar për rrezikun edhe në Kosovë, por nuk ka përmendur të kenë ndodhur raste konkrete.
Sipas Blerim Rexhës, udhëheqës i departamentit të inxhinierisë kompjuterike në Universitetin e Prishtinës, ky sulm tani i njohur me emrin “KRACK” (Key Reinstallation Attacks) shfrytëzon dobësinë (të metën) e implementimit standard të protokollit të sigurisë WPA2 (Wi-Fi Protected Access).
Në shpjegimin teknik, ky protokoll, WPA2, i standardizuar edhe sipas IEEE 802.11i standardit, ka për detyrë të mbroj komunikimin në rrjetat kompjuterike pa tela (WiFi), dhe sot e gjejmë tek te gjitha pajisjet kompjuterike (routera, pajisje mobile dhe PC).
Rexha bën të ditur se për shkak të këtij sulmi të gjitha shërbimet online janë të rrezikuara nga shkelja e privatësisë “dhe veçmas ato ku shfrytëzuesi duhet të jap shënime private si: numri i kredit kartelës, fjalëkalimi (password), mesazhet e ndryshme te dërguara përmes aplikacioneve (emailat, chatet, etj.)”
“Ndaj këtij sulmi, shërbimet online, edhe ne Kosovë, mbesin të (pa)sigurta ashtu siç kanë qenë edhe më herët. Përditësimi (update) i pajisjeve me protokoll të përmirësuar, ndoshta një ËPA3, është mbrojtja më e mirë, e deri atëherë duhet ti shmangemi rrjetës WiFi”, thotë Rexha.
Sipas tij, tani ka rrezik që edhe të dhënat e e-banking apo aplikacionet e tjera financiare të bien në dorë të “hakerëve”.
“Po, rreziku tani është më i lart që të dhënat financiare të keqpërdoren, por duhet të kihet parasysh që sulmuesi dhe viktima duhet të jenë në rrjetin e njëjtë!”, shpjegon ai.
Ndërkaq, krejt çfarë mund të bëjnë qytetarët për tu mbrojtur duket se mbetet shmangja e këtyre shërbimeve dhe kujdesi në përdorimin e tyre.
Autoritetet e Kosovës, tani më ka njoftuar qytetarët e Kosovës për këtë sulm dhe pasojat e tij, ndërsa në mungesë të mekanizmave nuk mund të ndërmarrin asgjë për tu ofruar siguri qytetarëve.
Në ARKEP janë të njoftuar me këtë rast dhe brenda kompetencave i kanë marr masat e nevojshme.
“Ne kemi sensibilizuar opinionin që është brenda mundësive tona dhe do të ndjekim zhvillimet që priten lidhur me këtë në nivel global”, ka thënë Kreshnik Gashi, kryetar i Bordit në ARKEP.
Sipas tij, ende nuk është paraqitur ndonjë rast në Kosovë.
Ndërkaq, në Bankën Qendrore të Kosovës nuk kanë dhënë përgjigje nëse tashmë është paraqitur ndonjë rast që lidhet me sulm të mundshëm kibernetik në llogaritë e qytetarëve. /Gazeta Fjala/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumëStudio Infermierinë (Ausbildung) në Gjermani dhe fito pagë mujore gjatë studimeve
Vazhdon super oferta për Peugeot 2008 nga Mercom Company
A jeni gati për mbrëmjen e Maturës?
Kurrë s’e ke pas ma lehtë se me Telegrafi Jobs me gjetë punë!
Jumbo feston 10-vjetorin bashkë me fëmijët dhe punonjësit
Klinika Amerikane “Dr. Behar Kusari” për herë të parë sjellë në rajon trajtimin pa dhimbje me Laser të Hemorroideve, Fistulave dhe Sinuseve Pilonidalis
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
Më të lexuarat
"Dhëmbët, flokët e veshët" - Gani Gërmia me ndryshime drastike në pamje
Palestinezët festojnë "pranimin e marrëveshjes" nga Hamasi, ndërsa izraelitët protestojnë për kthimin e pengjeve
Blero flet për takimin me Afronën: Kur e pashë atë duke qarë, më doli loti - edhe burrat qajnë
Reagojnë zyrtarët e lartë të SHBA-së pas lajmit se Hamasi e ka "pranuar marrëveshjen"
Tre sulmuesit që Xavi i do për të përforcuar sulmin e Barcelonës këtë verë
Luiz Ejlli thyen heshtjen, flet për padrejtësitë në Big Brother: Më përdorën familjen, por çmimin e madh e fitova në momentin që më tha Kiara 'PO'