Raporti i “Freedom House”: Maqedonia e Veriut mbetet vend “pjesërisht i lirë”

Maqedonia e Veriut në raportin e fundit të “Freedom House” të titulluar “Liria në botë 2023”, ka indeks vjetor të lirisë prej 68 nga njëqind pikë të mundshme, që është përmirësim për një pikë indeks në krahasim me vitin e kaluar. Maqedonia e Veriut mbetet vend pjesërisht i lirë.

Në mesin e 54 vendeve pjesërisht të lira, nga 195 vende në total për të cilat flet raporti, organizata rendit vendet e rajonit, Shqipërinë, Kosovës, Serbinë, Malin e Zi dhe Serbinë. Kjo e fundit, sikurse nënvizohet në raport, konfirmoi në pushtet liderët nacionalistë të rrënjosur joliberalë. Serbia renditet në listën e vendeve që kanë pësuar një rënie dramatike të lirisë gjatë 10 viteve të fundit.

“Në Hungari dhe Serbi, liderët nacionalistë të rrënjosur joliberalë u ripohuan në pushtet. Kryeministri hungarez Viktor Orbán mundi frontin e bashkuar të opozitës, duke fituar mandatin e katërt radhazi, dhe presidenti serb Aleksandar Vuçiç siguroi një mandat të dytë pesëvjeçar pas një dekade në qeverisje”, nënvizohet në raport.

Lufta për demokraci mund t’i afrohet një pike kthese, nënvizon raporti. Hendeku mes numrit të vendeve që regjistruan përmirësime të përgjithshme në të drejtat politike dhe liritë civile dhe atyre që regjistruan rënie të përgjithshme për vitin 2022, ishte më i ngushti që ka qenë ndonjëherë gjatë 17 viteve të përkeqësimit global. Sipas Freedom House, 34 vende bënë përmirësime dhe numri i vendeve në rënie, në 35, ishte më i vogli i regjistruar që nga fillimi i modelit negativ.

Po ashtu, në raport thuhet se shkelja e lirisë së shprehjes ka qenë prej kohësh një shtytës kryesor i rënies demokratike globale. Në raport, theksohet se në 157 vende dhe territore gjatë 2022, liria e medias u vu në presion.

“Rezultatet për një tregues të lidhur me lirinë e shprehjes personale kanë rënë gjithashtu gjatë viteve në mes të pushtimeve më të mëdha të privatësisë, ngacmimeve dhe frikësimi dhe stimujt për të vetëcensuruar si në internet ashtu edhe jashtë saj”, thuhet në raport.