Kryeministri holandez kërkoi zyrtarisht falje për rolin e Holandës në tregtinë e skllevërve

Kryeministri holandez, Mark Rutte ka kërkuar falje në emër të qeverisë për rolin historik të Holandës në skllavërinë dhe tregtinë e skllevërve.

“Sot kërkoj falje në emër të qeverisë holandeze për veprimet e shtetit holandez në të kaluarën”, tha Rutte në një fjalim të shumëpritur mbi skllavërinë. Fjalimi u prit me heshtje nga publiku i ftuar në Arkivin Kombëtar në Hagë.

Rutte kërkoi falje sot, megjithëse disa grupe aktiviste i kërkuan që të priste deri më 1 korrik të vitit të ardhshëm, përvjetorin e heqjes së skllavërisë në vend. Disa madje shkuan në gjykatë javën e kaluar në një përpjekje të pasuksesshme për të ndaluar fjalimin e tij.

“Ne e dimë se nuk ka kohë të mirë për gjithçka, nuk ka fjalë të duhura për gjithçka, nuk ka vend të duhur për gjithçka”, tha Rutte, raporton euronews.

Aktivistët besojnë se viti i ardhshëm është në fakt 150-vjetori i heqjes së skllavërisë pasi shumë robër u detyruan të vazhdonin të punonin në plantacione një dekadë pasi skllavëria u shfuqizua.

LIVE: speech by Prime Minister Mark Rutte about the role of the Netherlands in the history of slavery. https://t.co/7p9P5QM0zP

— Mark Rutte (@MinPres) December 19, 2022

Skllavëria u shfuqizua zyrtarisht në Surinami dhe territore të tjera të mbajtura nga holandezët më 1 korrik 1863, por nuk u shfuqizua vërtet deri në 1873, pas një periudhe “tranzicioni” 10-vjeçare.

Qeveria holandeze ka shprehur më parë keqardhje të thellë për rolin historik të vendit në skllavëri, por nuk ka kërkuar falje zyrtare. Rutte tha më parë shumë kohë më parë se një deklaratë e tillë mund të polarizojë shoqërinë, por tani shumica në parlament mbështet kërkimin e faljes.

Fjalimi i kryeministrit është një përgjigje ndaj një raporti të publikuar vitin e kaluar nga një komitet këshillimor qeveritar. Rekomandimet e komitetit përfshinin një kërkim falje nga qeveria dhe njohjen se tregtia e skllevërve dhe skllavëria nga shekulli i XVII deri në shfuqizimin e saj, e cila ndodhi drejtpërdrejt ose tërthorazi nën sundimin holandez, përbënte një krim kundër njerëzimit.

Raporti thekson se ajo që ata e quajnë racizëm institucional në Holandë nuk mund të shihet veçmas nga shekujt e skllavërisë dhe kolonializmit dhe idetë që lindën në atë kontekst.

Qeveria ka deklaruar më parë se viti që fillon më 1 korrik 2023 do të jetë viti i kujtimit të skllavërisë kur vendi do të reflektojë mbi historinë e tij të dhimbshme dhe se si kjo histori luan një rol negativ në jetën e shumë njerëzve sot. /Telegrafi/