Bujqit në Maqedoninë e Veriut kërkojnë rritjen e subvencioneve, pagesën e tyre me kohë, por edhe masa të tjera për nxitjen e prodhimit vendor. Në të kundërtën, ata thonë se do të detyrohen të heqin dorë nga ky profesion për shkak të pamundësisë për t’i përballuar humbjet.
Ekrem Idrizi, bujk nga Tetova, thotë se ende nuk i ka marrë subvencionet për të mbjellat e pranverës së vitit të kaluar dhe kjo e bën shumë të vështirë që të vazhdojë me të mbjellat e reja për shkak të rritjes së çmimeve për produktet bujqësore.
Plehrat për prodhimin bujqësor nuk kanë qenë kurrë më të shtrenjta, thotë ai.
Ndalimi i eksportit nga Rusia, që është ndër prodhuesit më të mëdhenj, ka rritur çmimin e plehrave artificiale për 300-400 për qind.
Nëse bujqit vitin e kaluar kanë paguar rreth 600 denarë (10 euro) për një thes 50 kilogramë, tani paguajnë 2.800 denarë (45 euro).
“Neglizhenca e shtetit është jashtë mase. Nuk ka asnjë interesim për bujqit. Dalin në media thonë se kemi bërë këtë apo atë, por në praktikë nuk ka asgjë. Unë ende nuk arrij t’i paguaj shpenzimet për mbjelljet pranverore si për misrin, grurin, elbin dhe stërpikjen… Me humbje nuk punohet dhe nëse vazhdon kështu, atëherë nuk do të merremi me bujqësi, gjithçka që kemi ose do ta pakësojmë ose do t’i shesim të gjitha”, thotë Idrizi.
Se nevojiten masa në ndihmë të bujqve e thotë edhe Tode Llazarevski, inxhinier i bujqësisë. Sipas tij, një nga rajonet më të mëdha të tokës në pjesën jugperëndimore të vendit, e njohur si “Pellagonija” është lënë pas dore, andaj edhe nevojiten masa stimuluese për t‘iu thyer bujqësisë.
“Dhjetëra vite më parë vetëm kombinati bujqësor ‘Pellagonija’ mbillte mes 8-10 mijë hektarë me grurë dhe mbi 70 mijë me misër. Ndërkohë, sot kemi një gjendje shumë të keqe. Shumë hapësira bujqësore janë djerrë, të papunuara… Kjo është për të ardhur keq kur kemi parasysh faktin se buka akoma është ushqimi kryesor për njeriun. Le të shpresojmë se shteti do të ndërmarrë masa për të nxitur prodhimet bujqësore vendore, para së gjithash tani në kohën e krizës botërore të ushqimit dhe rritjes së madhe të çmimeve”, thotë Llazarevski.
Subvencionet nuk janë të njëjta për të gjitha degët e bujqësisë. Për një hektar të mbjellë me grurë apo misër, bujqit ndihmohen me nga 100 euro për plehra artificiale dhe nëse arrijnë të marrin katër tonë për një hektar të mbjellë me grurë atëherë fitojnë edhe 100 euro të tjera. Nëse mbjellin tokën me luledielli atëherë ndihma shtetërore arrin deri në 250 euro për një hektar.
Subvencionet për blegtorët sillen varësisht nga veprimtaria, nëse merren me lopë për prodhimin e qumështit, gjedhe për mish, apo me ruajtjen e kafshëve më të imta.
Ministri i Bujqësisë, Lupço Nikollovski, thotë se metodologjia e deritashme për subvencionet nuk ka dhënë efektet e pritura, pasi ka pasur raste kur ndihmë kanë marrë persona që nuk janë marrë me bujqësi apo që nuk kanë dhënë llogari për prodhimet e tyre.
Për vitin 2023 janë paraparë 113 milionë euro për subvencione, si dhe një model i ri, që kryesisht ka të bëjë me kontrolle më të rrepta, por edhe me ndarjen para kohe të një pjese të ndihmës, që bujqit të mund të nisin me të mbjellat.
“Ky vit do të jetë historik sa i përket reformës në bujqësi, pasi për herë të parë nisim me aplikimin e modelit të ri të subvencioneve në bujqësi duke aplikuar pagesën e parakohshme të ndihmës nga shteti për bujqësinë, blegtorinë, por edhe për degë tjera të bujqësisë po prodhimet vendore. Për këtë qëllim janë siguruar mbi 7 miliardë denarë apo 113 milionë euro. Bujqit mund të jetë të qetë pasi kemi siguruar mjete rekorde në ndihmë të tyre dhe atyre u mbetet të aplikojnë”, shpjegon Nikollovski.
Maqedonia e Veriut në vit prodhon 255 mijë tonë grurë, ndërsa nevojat e saj janë për 300 mijë tonë.
Sipas Nikollovskit, reforma e re ka për qëllim nxitjen e prodhimit vendor, në veçanti të blegtorisë, për të ndihmuar kompanitë që merren me prodhimin dhe përpunimin e qumështit.
“Modeli i ri ka për qëllim stimulimin e prodhimit vendor. Fokusi do të jetë te marrëveshjet me prodhuesit, por edhe me bujqit e vërtetë apo me ata që prodhojnë. Jemi të përkushtuar t’i stimulojnë përmes pagesës së shpejtë të subvencioneve, por edhe te lehtësirat për të aplikuar”, shton Nikollovski.
Sipas të dhënave të Entit Shtetëror të Statistikave, në vitin 2021 janë regjistruar 516.733 hektarë tokë bujqësore që krahasuar me vitin 2020, është ulur për 0.1 për qind./REL/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumëPublikohen pamjet kur avokati Sokol Mëngjesi goditet me dorezë hekuri
Elshani: Shumë shpejt do të hapet për qarkullim ura e Ibrit në Mitrovicë
Sherri ku u plagosën tre persona në Pejë nisi për një veturë “Golf III”
Pasi dështoi shpërndarja e Kuvendit, deputetët e PDK-së e quajnë Kurtin "mjeshtër të mashtrimit"
Kryeziu: Përplasjet Qeveri-Presidencë në disfavor të Kosovës
Në filialin e një banke të Serbisë në Mitrovicën e Veriut konfiskohen dinarë serbë, euro dhe franga zvicerane
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
Ofertë e veçantë – vila në Brezovicë ofrohet me zbritje ID-246
Një jetë e re fillon këtu – banesa e gatshme 2+1 në rrugën ‘Gazmend Zajmi’ ID-251
Pse çdo prind duhet të zgjedhë këpucët apo atletet Reebok në Melodia Px për fëmijët e tyre?!
Eksploro natyrën dhe ngjit majat me çizmet e duhura
Formësoje trupin me peshën Martes
Rehatohu n’plazh mirë dhe lirë
Për çfarë vibes je – Summer Vibes apo Good Vibes?
Më të lexuarat
Publikohen pamjet kur avokati Sokol Mëngjesi goditet me dorezë hekuri
Inteligjenca Artificiale parashikon çdo fitues të Topit të Artë deri në vitin 2038
Metoda ushtarake që ju mëson të bini në gjumë brenda pak minutave
Hummels shpërthen keq ndaj trajnerit të Dortmundit para finales me Real Madridin
Shkencëtarët besojnë se egjiptianët u përpoqën të shëronin kancerin 4000 vjet më parë
Kyle Walker shpjegon pse futbollistët mbulojnë gojën ndërsa flasin mes vete