Pse është e rëndësishme për botën marrëveshja për eksportin e grurit nga Ukraina?

Përktheu dhe përshtati Arigona Bytyçi 

Sot u arrit marrëveshja për lejimin e transportit të grurit nga portet e Ukrainës, marrëveshja u ndërmjetësua nga Turqia dhe OKB-ja.

Një bllokadë e vendosur nga Rusia ka shkaktuar rritje të çmimeve të ushqimeve dhe ka lënë miliona në rrezik të urisë.

Ukraina është një nga eksportuesit më të mëdhenj në botë për drithëra – për elementet sikurse gruri dhe misri.

Shuma e 20 milionë tonëve të drithërave të ngecur në Ukrainë po shkakton probleme serioze në pjesë të botës që varet nga ai furnizim, sikurse në Lindje të Mesme dhe Afrikë.

Ukraina është një vend i madh me shumë tokë bujqësore vërtet pjellore. Në kohë normale, kultivon mjaftueshëm për të ushqyer 400 milionë njerëz në vit.

Kjo e bën Ukrainën lojtar kryesor në tregjet globale të ushqimit.

Ukraina është eksportuesi i pestë më i madh i grurit në botë.

Më shumë se 60 për qind e importeve të grurit në Liban vijnë nga Ukraina, në Somali kjo shifër është gati 50 për qind, dhe në Tunizi është më shumë se 36 për qind.

Sa është sasia e bllokuar e grurit në Ukrainë?

Rreth 20 milionë tonë të drithërave të destinuara për eksport janë bllokuar në vend.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka thënë se kjo mund të rritet në 75 milionë ton pas korrjes së këtij viti.

Lufta do të thotë gjithashtu se të korrat e këtij viti do të jenë më të vogla.

Deri në 30 për qind e 86 milionë tonëve të drithërave që prodhon normalisht Ukraina nuk do të korren, thotë Laura Wellesley, një specialiste e sigurisë ushqimore në institutin Chatham House.

Si ka ndikuar mungesa e grurit në vendet e tjera?

Ukraina është zakonisht eksportuesi i katërt më i madh në botë i drithërave. Zakonisht prodhon 42 për qind të vajit të lulediellit në botë, 16 për qind të misrit dhe 9 për qind të grurit.

Përveç kësaj, eksportet e grurit nga Rusia – eksportuesi më i madh në botë – janë në rënie.

Sanksionet perëndimore nuk synojnë bujqësinë ruse, por Kremlini argumenton se ato kanë penguar eksportet duke rritur normat e sigurimit dhe duke ndikuar në pagesat. Anijet ruse që transportojnë produkte bujqësore nuk janë të ndaluara nga portet e BE-së.

Ukraina dhe Rusia zakonisht furnizojnë mbi 40 për qind të grurit të Afrikës, thotë Banka Afrikane për Zhvillim.

Por lufta ka çuar në një mungesë prej 30 milion ton ushqim në Afrikë, thotë kjo bankë. Kjo ka kontribuar në një rritje prej 40 për qind të çmimeve të ushqimeve në të gjithë kontinentin.

Në mënyrë të ngjashme, Jemeni normalisht importon më shumë se një milion ton grurë në vit nga Ukraina.

Rënia e furnizimeve midis janarit dhe majit bëri që çmimi i miellit të rritet me 42 për qind dhe bukës me 25 për qind në Jemen, thotë OKB.

Në Siri, një tjetër importues i madh i grurit ukrainas, çmimi i bukës është dyfishuar.

Çmimet ndërkombëtare të grurit kanë rënë pas lajmit të marrëveshjes.

Megjithatë, Laura Wellesley thotë se nëse nuk fillon sasia e madhe e shpërndarjes së grurit nga Ukraina, shumë vende në Lindjen e Mesme dhe Afrikë do të humbasin.

“Kjo do të rriste edhe më tej çmimin e bukës brenda atyre vendeve, gjë që do të shkaktonte një trazirë të madhe sociale”, thotë ajo. /Telegrafi/