Tetë fituesit e sivjetmë të Çmimit Nobel janë nga SHBA – por, pse po dominojnë amerikanët?

Tetë nga fituesit e Çmimit Nobel të këtij viti janë qytetarë amerikanë, duke vazhduar një prirje historike të lidhur me fuqinë e shkencës në Shtetet e Bashkuara dhe aftësinë e tyre për të tërhequr talentet më të mëdhenj të botës.

Universitetet amerikane dominojnë vazhdimisht listat “Global Top 100” me një kombinim të universiteteve private Ivy League dhe kolegjeve prestigjioze shtetërore.

Që kur u ndanë çmimet e para Nobel në vitin 1901, Shtetet e Bashkuara kanë mbledhur 400, pothuajse tre herë më shumë se Britania e Madhe dhe katër herë më shumë se Gjermania. Këto të dhëna përfshijnë njerëz që janë me origjinë nga shumë vende të tjera, raporton france24.

“Unë me të vërtetë i vlerësoj mundësitë që më janë dhënë në këtë vend”, tha Ardem Patapoutian, një nga fituesit e Çmimit Nobel në Mjekësi në vitin 2021 për punën e tij në kërkimin e receptorëve nervorë të prekur.

Amerikani me prejardhje armene, i cili u rrit në Liban ia atribuon suksesin e tij sistemit publik të Universitetit të Kalifornisë, ku ai fitoi gradën e tij bachelor dhe doktoraturës, dhe Institutit Kërkimor Scripps, ku ai ka punuar për njëzet vjet.

Universiteti i Kalifornisë është gjithashtu shtëpia e një laureati tjetër Nobel në mjekësi, David Julius nga Universiteti i San Franciskos, transmeton Telegrafi.

Punonjësit e Universitetit të San Franciskos kanë fituar 70 Çmime Nobel, pak më pak se numri i përgjithshëm i çmimeve të fituara nga Franca, në vendin e katërt në botë.

Ashtu si vendet e pasura me infrastrukturë sportive të zhvilluar dominojnë garat ndërkombëtare si Olimpiada, SHBA është një superfuqi shkencore falë të qenit ekonomia e parë në botë.

“Shkencëtari, për shembull, do të ketë më shumë mundësi punësimi jo vetëm në akademi, por edhe në industri, në laboratorët qeveritarë dhe gjetkë”, tha Cheng për AFP.

Marc Kastner, profesor emeritus i fizikës në MIT, shtoi se universitetet amerikane kanë një traditë të shpërblejnë shkencëtarët e rinj të talentuar me laboratorët e tyre.

“Në Evropë dhe Japoni, ju keni grupe të mëdha të udhëhequra nga një profesor shumë i vjetër dhe vetëm kur të dalë në pension një i ri futet, dhe deri atëherë ajo nuk ka domosdoshmërisht idenë më të mirë”, tha ai.

Për shembull, neurobiologia e shquar e Harvardit Catherine Dulac vendosi që ajo nuk do të kthehej në Francë kur ishte në të njëzetat. Një problem tjetër ishte paragjykimi gjinor, tha ajo për AFP vitin e kaluar.

Duke parë të ardhmen, disa shqetësohen se zvogëlimi i emigracionit mund të vërë në dyshim lidershipin e Amerikës në shkencë. “Shtetet e Bashkuara kanë ndërtuar një kulturë fenomenale të mirëseardhjes,” tha emigranti italian Stefano Bertuzzi, shef ekzekutiv i Shoqërisë Amerikane të Mikrobiologjisë.

Kohët e fundit, megjithatë, ai dhe Kastner shprehën shqetësimin për tendencat në rritje të ksenofobisë dhe nacionalizmit, gjë që i bën Shtetet e Bashkuara një destinacion më pak tërheqës.

Kjo është veçanërisht e vërtetë për studentët kinezë, të cilët ishin nën një xham zmadhues gjatë administratës së mëparshme të Presidentit Donald Trump nën dyshimin për spiunazh. /Telegrafi/