Pesë vjet nga përpjekja e dështuar për grusht shtet – çfarë ka ndryshuar që nga viti 2016 në Turqi?

Presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan ka festuar “fitoren e demokracisë” në përvjetorin e pestë të një përpjekje për grusht shteti.

Natën e 15 korrikut të vitit 2016, një fraksion i ushtrisë turke u përpoq të rrëzonte qeverinë, duke rezultuar në përleshje vdekjeprurëse.

Tanket ushtarake u vendosën në rrugë ndërsa aeroplanët fluturonin mbi Stamboll dhe Ankara, duke bombarduar ndërtesat e parlamentit dhe vendet e tjera strategjike, raporton euronews.

Puçi u ndal pasi dhjetëra mijëra mbështetës të Erdoganit dhe forcat besnike të sigurisë, iu përgjigjën thirrjes së Presidentit për të ndihmuar rrëzimin e puçistëve.

Të paktën 251 njerëz vdiqën zyrtarisht gjatë natës së dhunës dhe më shumë se 2,100 u plagosën.

Por, çfarë ka ndryshuar në Turqi që nga viti 2016?

Shumë analistë sugjerojnë se grushti i dështuar i ka lejuar Erdoganit të zgjerojë fuqinë presidenciale me koston e një goditje të pamëshirshme.

Turqia ka parë që nga ajo kohë shtypjen e gjerë të mbështetësve të pretenduar të Fethullah Gylen dhe opozitës pro-kurde, transmeton Telegrafi.

Që nga viti 2016, më shumë se 300 mijë njerëz janë arrestuar në luftën kundër lëvizjes së Gylenit dhe gati 3000 janë dënuar me burgim të përjetshëm.

Një tjetër 100 mijë njerëz janë pushuar gjithashtu nga institucionet shtetërore, duke përfshirë rreth 23 mijë ushtarë ushtarakë dhe 4000 gjykatës.

Për më tepër, shërbimet sekrete turke kanë kryer disa operacione në Azinë Qendrore, Afrikë dhe Ballkan për të ekstraduar me forcë mbështetësit e pretenduar të puçistëve.

Gyleni ka jetuar në Shtetet e Bashkuara që nga viti 1999 dhe mohon çdo përfshirje në përpjekjen për grusht shtet.

Ai kishte qenë një aleat besnik i Partisë në pushtet të Drejtësisë dhe Zhvillimit (AKP) të Erdoganit derisa të dy u përplasën në një luftë për pushtet në vitin 2013.

Ankaraja ka kërkuar vazhdimisht ekstradimin e tij nga SHBA-ja, por pa sukses, e cila ka përkeqësuar më tej tensionet midis Turqisë dhe Washington D.C.

Erdogan gjithashtu ka hedhur poshtë vazhdimisht kritikat e BE-së për përkeqësimin e sundimit të ligjit që nga përpjekja për grusht shteti të vitit 2016, duke akuzuar Brukselin për një “mungesë ndjeshmërie”.

Ndërkohë, shumë OJQ të të drejtave të njeriut akuzojnë administratën turke për përdorimin e grushtit të shtetit të dështuar për të forcuar fuqinë e tyre gjithnjë e më autokratike.

Ishte pesë vjet më parë, ndërsa dorëzuesit e grushtit të shtetit u dorëzuan, Erdogan u shkroi në Twitter përkrahësve të tij, duke u kërkuar atyre të vazhdonin të ishin “zotër të rrugëve” sepse, në sytë e tij, një shpërthim i ri i dhunës është “gjithmonë i mundur”. /Telegrafi/