Ndotja e ajrit shkurton jetëgjatësinë për gati tre vjet dhe shkakton 8.8 milionë vdekje të parakohshme në vit, thonë shkencëtarët
Heqja e një kokteji toksik të molekulave dhe grimcave që “bllokojnë” mushkëritë që vijnë nga djegia e naftës, gazit dhe qymyrit do të kthehej mesatarisht për një vit të plotë, sipas një punimi të botuar në revistën ‘Cardiovascular Research’.
“Ndotja e ajrit është një rrezik më i madh për shëndetin publik se pirja e duhanit,” tha për AFP drejtori i kërkimit Jos Lelieveld nga Instituti Max Planck në Mainz, Gjermani.
“Shumë mund të shmangen duke zëvendësuar karburantet fosile me energji të pastër të rinovueshme”.
Në krahasim me shkaqet e tjera të vdekjes së parakohshme, ndotja e ajrit vret 19 herë më shumë njerëz në vit sesa malaria, 9 herë më shumë se HIV / AIDS dhe 3 herë më shumë njerëz sesa alkooli, zbuloi studimi.
Sëmundjet e zemrës dhe goditja në zemër janë përgjegjës për gati gjysmën e këtyre vdekjeve, dhe sëmundjet e mushkërive dhe sëmundje të tjera jo të transmetueshme si diabeti dhe presioni i lartë i gjakut përbëjnë shumicën e pjesës tjetër të këtyre vdekjeve.
Vetëm 6 për qind e vdekshmërisë së parakohshme është për shkak të kancerit të mushkërive që vjen nga ajri i ndotur.
Regjioni më i goditur është Azia, ku jetëgjatësia mesatare është ulur me 4.1 vjet në Kinë, 3.9 vjet në Indi dhe 3.8 vjet në Pakistan.
Jeta në Afrikë gjithashtu shkurtohet me një mesatare prej 3.1 vjet, ndërsa në disa shtete si Çad, Sierra Leone, Nigeri ose Bregu i Fildishtë ajo shkon në 4,5 deri në 7,3 vjet.
Rajonet më pak të prekura në botë janë si Amerika, Evropa Perëndimore dhe Veriore.
Ndotja e ajrit dëmton enët e gjakut duke shkaktuar stres më intensiv oksidues që çon në rritjen e presionit të gjakut, diabetin, goditjen në zemër ose sulmin në zemër dhe dështimin e zemrës.
Vlerësimi i ri për Kinën është 2.8 milionë vdekje të parakohshme në vit, 2.5 herë vlerësimet e OBSH.
Shkencëtarët thonë se ka shenja në Indi, Kinë dhe ekonomi të tjera në zhvillim se njerëzit po bëhen gjithnjë e më rezistente ndaj ajrit të ndotur, transmeton KosovaPress.
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumë104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!
Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?
Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!
25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
Hej djem! Super xhaketa e Adidas tani vjen me zbritje ekskluzive vetëm për ju
Më të lexuarat
Publikohen pamjet: A po luante Real Madridi me më shumë se një kundërshtar ndaj Espanyolit?
Barcelona po e mbyll afatin kalimtar dimëror me një top transferim - Deco në negociata
Përplasje mes Morgan dhe Carlson për ndërhyrjen e NATO-s në Kosovë, reagon ambasadori Meidani: Historia s'do të rishkruhet!
Bëri ndërhyrje horror në Mbappen, lojtari i Espanyolit tregoi se çfarë i tha francezit
Jozi befason me përgjigjen kur pyetet për vendin më të çuditshëm ku ka kryer marrëdhënie
Perez del kundër një top transferimi, cilësohej si zëvendësuesi i Toni Kroos