Ndotja e ajrit shkurton jetëgjatësinë për gati tre vjet dhe shkakton 8.8 milionë vdekje të parakohshme në vit, thonë shkencëtarët
Heqja e një kokteji toksik të molekulave dhe grimcave që “bllokojnë” mushkëritë që vijnë nga djegia e naftës, gazit dhe qymyrit do të kthehej mesatarisht për një vit të plotë, sipas një punimi të botuar në revistën ‘Cardiovascular Research’.
“Ndotja e ajrit është një rrezik më i madh për shëndetin publik se pirja e duhanit,” tha për AFP drejtori i kërkimit Jos Lelieveld nga Instituti Max Planck në Mainz, Gjermani.
“Shumë mund të shmangen duke zëvendësuar karburantet fosile me energji të pastër të rinovueshme”.
Në krahasim me shkaqet e tjera të vdekjes së parakohshme, ndotja e ajrit vret 19 herë më shumë njerëz në vit sesa malaria, 9 herë më shumë se HIV / AIDS dhe 3 herë më shumë njerëz sesa alkooli, zbuloi studimi.
Sëmundjet e zemrës dhe goditja në zemër janë përgjegjës për gati gjysmën e këtyre vdekjeve, dhe sëmundjet e mushkërive dhe sëmundje të tjera jo të transmetueshme si diabeti dhe presioni i lartë i gjakut përbëjnë shumicën e pjesës tjetër të këtyre vdekjeve.
Vetëm 6 për qind e vdekshmërisë së parakohshme është për shkak të kancerit të mushkërive që vjen nga ajri i ndotur.
Regjioni më i goditur është Azia, ku jetëgjatësia mesatare është ulur me 4.1 vjet në Kinë, 3.9 vjet në Indi dhe 3.8 vjet në Pakistan.
Jeta në Afrikë gjithashtu shkurtohet me një mesatare prej 3.1 vjet, ndërsa në disa shtete si Çad, Sierra Leone, Nigeri ose Bregu i Fildishtë ajo shkon në 4,5 deri në 7,3 vjet.
Rajonet më pak të prekura në botë janë si Amerika, Evropa Perëndimore dhe Veriore.
Ndotja e ajrit dëmton enët e gjakut duke shkaktuar stres më intensiv oksidues që çon në rritjen e presionit të gjakut, diabetin, goditjen në zemër ose sulmin në zemër dhe dështimin e zemrës.
Vlerësimi i ri për Kinën është 2.8 milionë vdekje të parakohshme në vit, 2.5 herë vlerësimet e OBSH.
Shkencëtarët thonë se ka shenja në Indi, Kinë dhe ekonomi të tjera në zhvillim se njerëzit po bëhen gjithnjë e më rezistente ndaj ajrit të ndotur, transmeton KosovaPress.
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumëInvestoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
Më të lexuarat
Erjolën e hedhin në mes të natës në pishinë, i ekspozohen pjesët intime
Këngëtari i famshëm britanik bën publike lidhjen me bukuroshen shqiptare, Xhoana Xheneti
Gjeti trupin e 9-vjeçares në Bunë, peshkatari: Pashë me dritë telefoni, dukej si kukull
Vrima e akullit në Antarktidë sa madhësia e Zvicrës vazhdon e rritet - shkencëtarët e zbulojnë pse
Ish-futbollisti që e la karrierën profesioniste për t'u bërë luftëtar në UFC tani po shpartallon kundërshtarët
VAR sinjalizoi për kartonin e kuq "më të keq në histori" në ligën e Francës, ndërsa tifozët thonë 'ne menduam se Liga Premier ishte keq'