Këto janë 100 gratë që ndryshuan botën

Sondazhi BBC History pyeti ekspertë në 10 fusha të ndryshme se cilat do të ishin 100 gratë me ndikimin më të madh në historinë botërore për ta. 

Sondazhi më pas ua paraqiti lexuesve emrat, të cilët votuan për të parë listën e grave që janë aty, transmeton Telegrafi.

Këto janë 100 gratë që ndryshuan botën, sipas revistës prestigjioze britanike:

Marie Curie, 1867-1934

Kjo ishte gruaja e parë profesoreshë në Universitetin e Parisit dhe personi i parë që mori dy çmime Nobel, një në Fizikë dhe një në Kimi. Zbulimet e saj hapën rrugën për trajtimet e kancerit.

Ajo lindi në Varshavë, kur Polonia ishte territori i Perandorisë Ruse dhe filloi të studiojë atje. Në Francë ajo takoi një burrë që më vonë do të bëhej bashkëshorti i saj, Pierre Curie, me të cilin do të identifikonte dy elementë të rinj.

Rosa Parks, 1913-2005

Kjo bijë e një mësuesi dhe një marangozi  u rrit në zemrën e jugut të Shteteve të Bashkuara në vitet e plota të ligjeve dhe zakoneve të ndarjes, në Alabama në fillim të shekullit XX. Më 1950, tashmë anëtare e lëvizjes për të drejtat civile, ajo filloi të punojë në Shoqatën Kombëtare për Përparimin e Njerëzve me Ngjyra në Montgomery.

Emmeline Pankhurst, 1858-1928

Më 1903 Emmeline Pankhust themeloi Unionin Social dhe Politik të Grave (WSPU) për të hapur votën parlamentare për gratë.

Mijëra e ndoqën atë në një lëvizje kërkese. Ajo u arrestua 13 herë. Motoja e saj ishte, “veprime, jo fjalë”, dhe ishte një moto mjaft e qëndrueshme.

Ada Lovelace, 1815–1852

Augusta Ada King, Konteshë e Lovelace ishte një matematikane dhe shkrimtare angleze, e njohur kryesisht për punën e saj në kompjuterin mekanik.

Rosalind Franklin, 1920–1958

Rosalind Elsie Franklin ishte një kimiste angleze, puna e së cilës ishte thelbësore për të kuptuarit e strukturave molekulare të ADN-së, ARN-së, viruseve, qymyrit dhe grafitit.

Margaret Thatcher, 1925–2013

Zonja e Hekurt, siç edhe njihet, ishte gruaja e parë për të mbajtur kreun e qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar, në vitin 1979. Ajo filloi një transformim tërësor të vendit: privatizimin e ndërmarrjeve shtetërore, përfitime të kufizuara sociale,  liberalizimit të Sektori financiar  dhe fleksibiliteti i punës janë disa nga markat e lëna nga Zonja e Hekurt.

Angela Burdett-Coutts, 1814–1906

Angela Georgina Burdett-Coutts,  ishte një filantropiste e shekullit XIX, vajza e Sir Francis Burdett, Baronit të 5-të dhe Sophias, dikur Konteshë, vajza e bankierit Thomas Coutts.

Ajo financoi zhvillimin e Londrës Lindore, ku shumëfishoi projektet sociale. Ajo punoi me shkrimtarine Charles Dickens, i cili ishte klient i bankës së familjes, në bashkëthemelimin e shtëpisë së Urania Cottage.

Mary Wollstonecraft, 1759-1797

Mary Wollstonecraft ishte një shkrimtare, filozofe dhe avokate angleze e të drejtave të grave. Deri në fund të shekullit të 20-të, jeta e Wollstonecraft, e cila përfshinte disa marrëdhënie personale jokonvencionale në atë kohë, mori më shumë vëmendje sesa shkrimet e saj.

Florence Nightingale, 1820–1910

Florence Nightingale, ishte një reformatore anglez në Angli, dhe themeluese e infermierisë moderne. Nightingale erdhi në pah ndërsa shërbeu si menaxhere dhe trainere e infermierëve gjatë Luftës së Krimesë, në të cilën ajo u kujdes për ushtarët e plagosur.

Marie Stopes, 1880-1958

Marie Charlotte Carmichael Stopes ishte një autore britanike, dhe aktiviste për të drejtat e grave. Ajo dha kontribute të konsiderueshme në bimët paleontologjinë dhe klasifikimin e qymyrit, dhe ishte femra e parë akademike në fakultetin e Universitetit të Manchester.

Eleanor of Aquitaine, 1122–1204

Eleanor of Aquitaine ishte dukeshë e Aquitaine në të drejtën e saj. Si anëtar i sundimtarëve Ramnulfids në Francën Jugperëndimore, ajo ishte një nga gratë më të pasura dhe më të fuqishme në Evropën perëndimore gjatë Mesjetës së Lartë.

Virgin Mary, Shekulli I, para Krishtit

Maria ishte një grua hebre Galilease e shekullit të parë para Krishtit, dhe nëna e Jezusit, sipas Testamentit të Ri. Ungjijtë e Mateut dhe Lukës në Testamentin e Ri e përshkruajnë Marinë si të virgjër. Në Mateu dhe Luke ajo është fejuar me Jozefin.

Jane Austen, 1775–1817

Jane Austen ishte një romanciere angleze e njohur kryesisht për gjashtë romanet e saj kryesore, të cilat interpretojnë, kritikojnë dhe komentojnë mbi butësinë e tokës britanike në fund të shekullit të 18-të.

Boudicca, rreth 30–61

Boudica ose Boudicca, ishte një mbretëreshë e fisit britanik Celtic Iceni e cili drejtoi një kryengritje kundër forcave okupuese të Perandorisë Romake në vitin 60 ose 61 pas Krishtit. Ajo vdiq menjëherë pas dështimit të saj dhe u tha se kishte helmuar veten.

Diana, princesha e Uellsit, 1961–97

Diana, Princesha e Uellsit ishte një anëtare i familjes mbretërore britanike. Ajo ishte gruaja e parë e Charles, Princi i Uellsit dhe nëna e Princit William dhe Princit Harry.

Amelia Earhart, 1897-rreth vitit 1937, aviatore.

Victoria, 1819-1901, mbretëresha e Anglisë.

Josephine Butler, 1828-1906, feministe.

Mary Seacole, 1805-1881, infermiere.

Nënë Tereza, 1910-97, murgeshë katolike.

Mary Shelley, 1797-1851, shkrimtare.

Katerina e Madhe , 1729-1796, Perandoreshë e Rusisë.

Vera Atkins, 1908-2000, oficere e inteligjencës britanike.

Kleopatra, 69 pes-30 pes, Mbretëresha e Egjiptit.

Elizabeth Fry, 1780-1845, aktiviste sociale.

Mary Anning, 1799-1847, paleontologe.

Joan of Arc, 1412-1431, ushtarake dhe martire.

Isabel, 1451-1504, Mbretëresha e Castile.

Katerina e Sienës, 1347-1380, filozofe dhe teologe.

Wangari Maathai, 1940-2011, aktiviste mjedisor.

Virginia Woolf, 1882-1941, shkrimtare.

Simone de Beauvoir, 1908-1986, shkrimtare dhe filozofe.

Grace Hopper, 1906-1992, informatikë.

Frida Kahlo, 1907-1954, artiste.

Theodora, rreth 497-548, perandore bizantine.

Hipatia, rreth 355-415, filozofe e Greqisë antike.

Eleanor Rathbone, 1872-1946, parlamentare dhe mirëbërëse.

Sacagawea, 1788-1812, eksploruese.

Nellie Bly, 1864-1922, gazetare.

Lise Meitner, 1878-1968, fizikante.

Catherine de Medici, 1519-1589, Mbretëresha e Francës.

Isabella Bird, 1831-1904, eksploruese dhe shkrimtare.

Bessie Coleman, 1892-1926, aviatore.

Aphra Behn, 1640-1689, dramaturge dhe poete.

Coco Chanel, 1883-1971, stiliste.

​​Artemisia Gentileschi, 1593-1652, artiste.

Zora Neale Hurston, 1891-1960, antropologe dhe shkrimtare afrikano-amerikane

Indira Gandhi, 1917-1984, Kryeministre e Indisë.

Gabriela Mistral, 1889-1957, poete kiliane, fituese e çmimit Nobel.

Clara Barton, 1821-1912, themeluese e Kryqit të Kuq.

Anna Akhmatova, 1889-1966, poete ruse.

Sirimavo Bandaranaike, 1916-2000, Kryeministre e Sri Lanka.

Maryam Mirzakhani, 1977-2017, Matematikane iraniane.

Marie Van Brittan Brown, 1922-1999, krijuese e CCTV.

Laura Bassi, 1711-1778, fizikante dhe akademike.

Junko Tabei, 1939-2016, alpiniste japoneze.

Gertrude Ederle, 1906-2003, kampione e notit.

Ethel Smyth, 1858-1944, kompozitore.

Emily Hobhouse, 1860-1926, aktiviste sociale.

Suzanne Lenglen, 1899-1938, tenisere.

Sarah Breedlove, 1867-1919, sipërmarrëse dhe aktiviste.

Rachael Heyhoe Flint, 1939-2017, lojtare e kriketit.

Deborah, rreth shekullit të XII pes, profet biblik i Librit të Gjykatësve.

Mary Somerville, 1780-1872, matematikane dhe astronome e vetë-mësuar.

Martina Bergman-Österberg, 1849-1915, pionere e sporteve të grave.

Marie Marvingt, 1875-1963, atlete dhe aviatore.

Maria Merian, 1647-1717, natyraliste, eksploruese, artiste.

Lottie Dod, 1871-1960, sportiste.

Joan Robinson, 1903-1983, ekonomiste.

George Eliot, 1819-1880, noveliste dhe poete.

Cixí, 1835-1908, Mbretëreshë e Kinës.

Andrea Dworkin, 1946-2005, feministe dhe shkrimtare.

Alice Milliat, 1884-1957, atlete.

Wilma Rudolph, 1940-1994, kampione olimpike në stafetë 100 metra, 200 metra dhe 4 nga 100 metra stafetë.

Sonja Henie, 1912-1969, kampione dhe aktore olimpike e patinazhit në akull.

Sarojini Naidu, 1879-1949, veprimtare dhe poete.

Ruth Handler, 1916-2002, biznesmene dhe shpikëse.

Murasaki Shikibu, rreth 978-1016, shkrimtare, autore e romanit të parë japonez,  Genji Monogatari.

Maria Bochkareva, 1889-1920, ushtre ruse.

Lily Parr, 1905-1978, futbolliste profesioniste.

Helen Gwynne-Vaughan, 1879-1967, komandante e Forcave Ajrore Mbretërore.

Gwen John, 1876-1939, artiste.

Fanny Burney, 1752-1840, noveliste dhe dramaturge.

Fanny Blankers-Koen, 1918-2004, atlete.

Estée Lauder, 1908-2004, biznesmene.

Elinor Ostrom, 1933-2012, ekonomiste politike.

Clara Schumann, 1819-1896, kompozitore dhe interpretuese.

Beulah Louise Henry, 1887-1973, shpikëse.

Anna Jacobson Schwartz, 1915-2012, ekonomiste.

Aisha, rreth vitit 613-678, gruaja e tretë e Muhamedit, “nëna e besimtarëve” për myslimanët suni.

Yeshe Tsogyal, 757-817, nënë e Budizmit të Tibetit.

Susan Sontag, 1933-2004, shkrimtar, eseist, filozofe.

Sophie Blanchard, 1778-1819, gruaja e parë si shofere e aeroplanit.

Katia Krafft, 1942-1991, vullkanologe.

Fanny Mendelssohn, 1805-1847, kompozitore dhe pianiste.

Emilie du Châtelet, 1706-1749, fizikante, matematikante dhe përkthyese

Buchi Emecheta, 1944-2017, narratore.

Annette Kellerman, 1887-1975, notare profesioniste.

Amrita Priam, 1919-2005, shkrimtar dhe poete. /Telegrafi/