“Brexit-i Amerikan” dhe ndryshimi i klimës, kërcënimet kryesore të vitit 2020

Pasiguria politike amerikane dhe efektet e ndryshimit të klimës, duket si kërcënimet më të mëdha me të cilat përballet bota në vitin 2020, sipas parashikimit që do të prezantohet javën e ardhshme në Davos në Forumin Botëror Ekonomik. Dhe lufta tregtare midis Kinës dhe Shteteve të Bashkuara mund të rrisë përçarjen e thellë në botë, thonë analistët.

Gara e këtij viti shumë e kontestuar për ‘Shtëpinë e Bardhë’, si dhe akuzat me të cilat përballet Presidenti Donald Trump “do të ndikojë në politikën ekonomike dhe të jashtme dhe do të ndajë më tej një elektorat tashmë të polarizuar, me pasoja potencialisht të mëdha për klimën, biznesi dhe investitorët”.

“Ngrohja globale” dhe pasojat e saj të rënda siç janë zjarret në Australi, shfaqen për herë të parë si një nga pesë çështjet më shqetësuese për sipërmarrësit dhe ekspertët në 15 vitet në të cilat bëhet analiza.

“Do të ketë më shumë trazira këtë vit për shkak të konflikteve tregtare dhe polarizimit politik që e bën më të vështirë adresimin e sfidave globale. Fushata presidenciale e SHBA-së do të përqendrohet politikën e jashtme në menaxhimin e krizave, duke shkëputur vëmendjen e Uashingtonit nga çështjet urgjente. Ndërkohë, etja e Trumpit për ‘fitore’ para zgjedhjeve do të forcojë ndikimin e huaj në marrëdhëniet e tregtisë dhe të sigurisë”, thuhet në raport.

Nga ana e saj, Eurasia Group, e cila ka përcaktuar politikën amerikane si rrezikun më të madh për herë të parë në vlerësimin e saj vjetor dhe paralajmëron se “zgjedhjet do të jenë më ndarëse në më shumë se një shekull, dhe rezultati ndoshta shihet si jolegjitim nga rreth gjysma e popullsisë. Analistët presin që rezultati të kundërshtohet, pavarësisht se cili kandidat fiton”.

“Zgjedhjet e vitit 2020 janë një ‘Brexit Amerikan‘: një votë maksimalisht e polarizuar ku rreziku është më pak rezultat se sa pasiguria politike e asaj që votuan njerëzit”, vazhdon analiza e Eurasia Group. “Është një territor i panjohur politik, dhe këtë herë në një vend ku pasiguria krijon valë shoku në të gjithë planetin”.

Sekretari i Thesarit Amerikan Steven Mnuchin, i cili do të jetë në Davos, hodhi poshtë idenë se trazirat në politikën amerikane janë një kërcënim. “Unë nuk mendoj se ka ndonjë ndikim në ekonominë botërore”, tha Mnuchin, duke shtuar se çështje të tjera politike, siç janë dalja e Britanisë nga Bashkimi Evropian dhe zgjedhjet e ngecura të vitit të kaluar në Izrael, ishin një kërcënim më i madh.

Mbi atë që ka një konsensus të gjerë është se një 2019 e ngjarjeve ekstreme të motit dhe dëshmia në rritje e ngrohjes globale kanë katapultuar urgjencën klimatike në krye të listës së problemeve që kanë të bëjnë me elitën globale.

Borge Brende, presidenti i Forumit Ekonomik Botëror, tha se “nuk mund të prisni një minutë tjetër, niveli i detit po rritet dhe zjarret nuk ndalen. Ky është viti që udhëheqësit botërorë duhet të punojnë me të gjithë sektorët e shoqërisë për të riparuar dhe rigjallëruar sistemet tona të bashkëpunimit në kujdesin mjedisor, jo vetëm për një përfitim afatshkurtër, por edhe për të adresuar rreziqet tona me rrënjë të thella. Ne mezi kemi një dritare shumë të vogël dhe nëse nuk e përdorim atë në 10 vitet e ardhshme, ne do të jemi në gjendje jot ë mirë”.

Zjarret, stuhitë dhe përmbytjet kushtuan 150,000 milionë dollarë në vitin 2019 për vendet e prekura. Dhe ata që menaxhojnë ekonominë globalisht si CEO i BlackRock (BLK) Larry Fink, i cili kontrollon 7 miliardë dollarë investime, tashmë janë duke mbrojtur veten nga humbjet e mundshme të shkaktuara nga ndryshimi i klimës.

Fink njoftoi se fondi i tij i administrimit të pasurive do të braktisë investimet që konsideron një rrezik të qëndrueshmërisë.

Raporti i konsulentëve, ekspozon pesë rreziqet kryesore në lidhje me mundësinë e 10 viteve të ardhshme:

1) Ngjarje ekstreme të motit me dëme të konsiderueshme në pronë, infrastrukturë dhe humbje të jetës njerëzore.

2) Dështimi për të lehtësuar dhe përshtatur me ndryshimin e klimës nga qeveritë dhe kompanitë.

3) Dëmet mjedisore të bëra nga njeriu dhe katastrofat, përfshirë krimet mjedisore, siç janë derdhjet e naftës dhe ndotja radioaktive.

4) Humbja e konsiderueshme e biodiversitetit dhe kolapsi i ekosistemit me pasoja të pakthyeshme për mjedisin.

5) Fatkeqësi të mëdha natyrore siç janë tërmetet, tsunami, shpërthimet vullkanike dhe stuhitë gjeomagnetike.

Një dekadë më parë, shumica e analistëve të rrezikut ishin të shqetësuar në lidhje me problemet financiare, mbeturinat, borxhet e brendshme dhe të jashtme të vendeve, duket se këto janë probleme gjithnjë e më komplekse dhe kanë një ndikim të drejtpërdrejtë global, përcjell Telegrafi.

“Në vitin 2020, ne kemi një kombinim të linjave të trendit negativ që nuk i kemi përjetuar në breza. Ky mjedis i përkeqësuar ka shumë më shumë të ngjarë të prodhojë një krizë globale”, Paralajmëruan analistët e Grupit Eurasia. Dhe një nga konfliktet që mund të nxjerrë një krizë të tillë është rasti i vrasjes së fundit të gjeneralit iranian Qasem Soleimani me urdhër të Trump që i çoi të dy vendet në prag të luftës, duke rrezikuar furnizimet e naftës në Lindjen e Mesme dhe duke e udhëhequr Iranin të përshpejtojë pasurimin e tij të uraniumit, i cili e vendos atë në rrugën e bashkimit të fuqive bërthamore në botë.

Tani për tani, tensionet u lehtësuan. Por në asnjë mënyrë konflikti nuk u zhduk. Në fakt, u rrit. “Irani do të vazhdojë të ndërpresë trafikun e cisternave të naftës. Teherani gjithashtu ka një prirje për të goditur kundërshtarët në mënyra të paparashikueshme dhe asimetrike, përfshirë përmes aftësive të tij të fuqishme në internet dhe rrjetit të tij të përfaqësuesit në të gjithë rajonin me aftësinë për të sulmuar qytetarët dhe pasuritë e Shteteve të Bashkuara dhe aleatëve të saj”, vlerësoi grupin Eurasia.

Mbi të gjitha, raporti i konsulentëve zbulon pasigurinë e madhe që afrohet në botë. Pasojat e një rizgjedhjeje të mundshme të Trump, siç është lufta e tij tregtare me Kinën ose ndryshimi i klimës, janë të paparashikueshme. E vetmja siguri është se këtë 2020, burrat e “rrethit të kuq” që marrin vendimet më të mëdha në të gjitha nivelet dhe që takohen çdo vit në Davos janë më të çorientuar dhe më të shqetësuar se kurrë më parë. /Telegrafi/