The Guardian: Vuçiq do ta pranojë pavarësinë e Kosovës, vetëm nëse Serbia merr diçka konkrete në këmbim

Kur NATO bombardoi Serbinë në vitin 1999, Aleksandar Vuçiq ishte ministër i Informacionit, duke zbatuar rregullat e censurës për presidentin e vendit, Slobodan Milosheviç, i cili më vonë do të paditet për krime lufte.

Gati dy dekada më vonë, vetë Vuçiq është kryetari i Serbisë. Duke pretenduar se është “zhveshur” shumë nga pikëpamjet e tij të mëparshme nacionaliste dhe duke u larguar nga akuzat për autoritarizëm, ai tani shihet nga bashkësia ndërkombëtare si njeriu që mund të nënshkruajë një marrëveshje që përfundimisht do të sjellë pajtimin me Kosovën.

Kosova ishte nën mbikëqyrjen ndërkombëtare pas fushatës ajrore të NATO-s dhe shpalli pavarësinë në vitin 2008. Serbia ende e konsideron si territor të saj.

Në një intervistë për The Guardian në Beograd këtë javë, përcjell Telegrafi, Vuçiq ka thënë se besonte se tanimë ka një interval kohor prej “gjashtë muaj apo një vit” në të cilën mund të jetë e mundur të nënshkruhet një marrëveshje.

“Ne jemi të gatshëm të diskutojmë çdo çështje të vetme, jemi gati të marrim parasysh çdo propozim të vetëm që do të nënkuptonte një zgjidhje kompromisi”.

Sipas këtij mediumi, Kosova njihet nga më shumë se 100 vende, por ende ekzistojnë pesë vende të BE që nuk e njohin atë, kryesisht për shkak se ata kanë frikë se mund të krijojë një precedent për mosmarrëveshjet e tyre territoriale. As Kina, India dhe Rusia.

Siç thuhet më tej, shpresa në Bruksel është se mund të arrihet një marrëveshje që do të çonte, edhe nëse jo zyrtarisht, në pranimin pavarësinë e Kosovës dhe do të hapë rrugën që Kosova të marrë një vend në OKB dhe që të dy vendet të fillojnë një rrugë drejt anëtarësimit në BE.

E Vuçiq, siç shkruan ky medium, në këmbim kërkon një paketë përfitimesh për Serbinë.

Ai është përfshirë tashmë në dialogun e rregullt të mbikëqyrur nga BE në Bruksel me presidentin e Kosovës, Hashim Thaçi, i cili përpiqet të zbatojë dispozitat e një marrëveshjeje të përkohshme të nënshkruar pesë vjet më parë.

Thaçi i tha gjithashtu Guardian javën e kaluar se ai priste një marrëveshje gjithëpërfshirëse që do të arrihej këtë vit.

Vuçiq ka kaluar edhe muajin e kaluar duke u angazhuar në një numër takimesh me udhëheqësit perëndimorë, duke u përpjekur t’i bindë ata se ata duhet të ofrojnë një zgjidhje kompromisi që sjell përfitime konkrete për Serbinë në vend që thjesht të pranojë faktet në terren.

Se Vuçiqi mund të ishte ai që nënshkruan marrëveshjen do të ishte e jashtëzakonshme, duke qenë se në vitet 1990 ishte pjesë e partisë Radikale, e cila kërkoi një Serbi të Madhe dhe mbështeti formacionet politike dhe ushtarake serbe që luftonin në Kroaci, Bosnje dhe Kosovë.

Vuçiq, megjithatë, është një njeri kontradiktash, shkruan tutje The Guardian, përcjell Telegrafi. Ai dominon skenën politike të vendit, duke e transformuar presidencën nga një rol kryesisht ceremonial në qendër të pushtetit pasi u transferua nga vendi i kryeministrit vitin e kaluar.

“Jam i ‘shtrydhur’ çdo ditë”, citohet të ketë thënë ai. “Kam investuar të paktën 400 ditë deri më tani në katër vitet e fundit që kur u bëra kryeministër, vetëm në Kosovë. Ajo merr energji, dhe njerëzit nuk e shohin atë, ata nuk e kuptojnë këtë”.

Pas takimit me Angela Merkel në Berlin këtë muaj, ai tha se nuk kishte qenë në gjendje të fle natën më parë dhe nuk ishte në gjendje të hante gjatë takimit, sepse ai ishte aq nervoz për fatin e Serbisë.

Ndërkohë, kritikët e Vuçiqit thonë se kjo është pjesë e një imazhi të ndërtuar me kujdes të një “luftuesi vetëmohues” për Serbinë që maskon një përpjekje për të konsoliduar pushtetin.

“Ky është një lloj stili i ri në politikën botërore, duke krijuar një imazh publik si ‘njeriu më i mirë’ në Serbi”, vlerëson Boban Stojanoviç, i Fakultetit të Shkencave Politike të Universitetit të Beogradit. “Por në të vërtetë kemi korrupsionin, pak media të lira dhe jemi në rrugën drejt një sistemi njëpartiak”.

BE dhe institucionet e tjera gjithashtu e kanë kritikuar Vuçiqin për një shtypje mediatike, duke thënë se atmosfera e medias është partizane në të dyja anët dhe duke u ankuar për një “fushatë 24/7 kundër meje” nga mediat e pavarura.

Gjithsesi, The Guardian shkruan se udhëheqësit evropianë mund të jenë të gatshëm të japin kredi edhe për Vuçiqin.

Dhe kjo do të bëhej për të ofruar një paketë kompromisi për Kosovën, një udhëheqës i dobët nuk do të ishte në gjendje të “bindte” opinionin publik serb – dhe për shkak të dëshirave për të kundërshtuar ndikimin rus në rajon.

Presidenti i Këshillit Europian, Donald Tusk, i cili ishte në Beograd për të takuar Vuçiqin të mërkurën, tha pas bisedimeve të tyre se ai e shihte presidentin serb si një bashkëbisedues dhe se Vuçiq ishte “dëshmi e gjallë se mund të jeni njëkohësisht një patriot i fortë dhe një pragmatist i arsyeshëm”.

Sipas The Guardian, në një kohë kur marrëdhëniet midis Rusisë dhe perëndimit janë në një pikë të ulët, Vuçiq ndoshta më shumë se çdo udhëheqës tjetër botëror është duke ecur në një “litar” në mes të dyjave, duke këmbëngulur se integrimi evropian është një prioritet për Serbinë dhe duke mbajtur një lidhje tradicionale me Moskën.

Vuçiç është ende vetëm 48 vjeç dhe shumë thonë se me oreksin e tij për pushtet dhe ndjenjën e misionit historik ai mund të planifikojë të qëndrojë për një kohë të gjatë.

“Unë mund të garantoj se kjo nuk do të ndodhë”, tha Vuçiq, duke qeshur shkurtimisht. Ai tha se do “mbase nuk do të” qëndrojë për presidencën përsëri në vitin 2022: “Nuk kam atë lloj energjie”. /Telegrafi/