LAJMI I FUNDIT:

Pse ndër shqiptarë, myslimanët përdorin emra të krishterë dhe të krishterët emra myslimanë?

Pse ndër shqiptarë, myslimanët përdorin emra të krishterë dhe të krishterët emra myslimanë?

Në ato shoqëri tradicionale ose moderne të Perëndimit ose të Lindjes, që karakterizohen nga intoleranca fetare, nuk përfytyrohet që të krishterët t’i pagëzojnë fëmijët e tyre me emra myslimanë ose anasjelltas. Përkundrazi, në shoqërinë tradicionale shqiptare huazimi i emrave nga të besimeve fetare të tjera konsiderohej që sillte mbarësi për çështje jetike.

Deri në mbarim të Luftës së Dytë Botërore, shkalla e mortalitetit foshnjor në Shqipëri ka qenë e lartë. Si rregull, kur një çifti myslimanësh i vdiste fëmija i parë dhe aq më tepër kur i vdiste fëmija i dytë, fëmijës që lindte më pas i vinin një emër të krishterë që i korrespondonte emrit të ndonjë shenjtori të kësaj feje.

Ndërkohë, çiftet e bashkëshortëve të krishterë që përjetonin fatkeqësinë e largimit të një ose dy fëmijëve të vegjël nga kjo jetë, fëmijës që lindte më pas i vinin emër mysliman.


Sipas besëtytnive të përhapura gjerësisht në shoqërinë shqiptare paramoderne emrat me përkatësi fetare tjetër i mbronin fëmijët e vegjël nga shpirtrat e ligj, u sillnin atyre shëndet dhe mbarësi në jetë.

Duke u shprehur për një dukuri të tillë, ndoshta të pranishme në ndonjë shoqëri tjetër, një nga njohëset më të kualifikuara të kulturës tradicionale shqiptare, Edith Durham, ka shkruar se në Angli askush nuk do ta besonte se ishin të krishterë persona që mbanin emra myslimanë, siç ndodh në Shqipëri.

Si rrjedhojë e huazimeve të tilla, në shoqërinë shqiptare është e pamundur të përcaktosh përkatësinë fetare edhe të personave që kanë emra të një feje të caktuar, ose madje dhe emër shenjtori, duke u nisur nga emri i tyre. /Zyhdi Dervishi, “Lente të ndërveprimit simbolik”/