Gjithnjë e më shumë vetura e kanë ADAS-in, por shumë shoferë nuk e dinë se për çka shërben ky sistem

ADAS është një kombinim i sistemeve të ndryshme të ndihmës në drejtimin e makinës. Pra, nuk është vetëm një sistem që ka një funksion të caktuar, por ai ndërthur sisteme të shumta në mënyrë që ta bëjë drejtimin më të sigurt dhe më të rehatshëm.

ADAS do të thotë “Sisteme të përparuara të ndihmës për shoferin” – në përkthim, sisteme të përparuara të ndihmës së shoferit dhe mund të ndryshojnë shumë nga makina në makinë, në varësi të modelit, gjenerimit dhe nivelit të pajisjeve”, transmeton Telegrafi.

Sigurisht, sa më e vjetër aq më të vogla dhe më “primitive” janë sistemet që përbëjnë ADAS.

Për shembull, sisteme që dikur mund t’i gjenim vetëm në limuzinat më luksoze, sot mund të futemi edhe në makina të vogla të qytetit – ndonjëherë ato janë pjesë e nivelit bazë të pajisjeve.

Ta themi thjesht, sensorë të ndryshëm, kamera, radarë dhe të ngjashme janë bërë shumë më të lirë dhe më të përparuar, ndërsa kompjuterët që ndërthurin punën e të gjitha këtyre sistemeve janë bërë në mënyrë të pakrahasueshme më të shpejtë dhe më të fuqishëm.

Si e ndihmon ADAS shoferin?
Varet nga sistemi që ka makina. Këtu janë disa shembuj:

• Kontrolli i lundrimit adaptiv – ruan shpejtësinë e caktuar si një kontroll klasik, por ngadalësohet automatikisht kur vëren se automjeti përpara ngadalësohet dhe përshpejton kur automjeti para fillon të lëvizë.

Mund të përdorë radar ose një lazer për të përcaktuar distancën, dhe një kompjuter përcakton ritmin bazuar në shpejtësinë dhe distancën.

• Dritat me kontroll automatik – në varësi të shpejtësisë, shkëlqimit të rrugës dhe dendësisë së trafikut, kompjuteri vendos se kur do të përdorë dritën e mesme ose dritën e ulët, ose sa larg do të shkojë rrezja dhe të ngjashme.

• ABS inteligjent – pasi që ne e dimë që ABS mund të jetë joproduktive, pra të zgjasë distancën e frenimit, p.sh. në dëborë ose rërë, në disa vetura moderne kompjuteri mund të njohë llojin e sipërfaqes dhe, në varësi të kësaj, të rregullojë funksionimin e ABS në mënyrë që të shkurtojë distancën e ndaljes sa më shumë që të jetë e mundur

• Parkim automatik – sistemet automatike të parkimit evoluojnë vazhdimisht, kështu që automjetet me transmetim automatik kërkojnë gjithnjë e më pak përfshirje të shoferit.

• Kamerat e shikimit të pengesave – makinat tani janë në dispozicion me një sistem që praktikisht tregon tokën rreth automjetit në mënyrë që shoferi të mund të shohë në ekran se sa afër është me një bordurë, mur ose pengesë tjetër.

Kamerat janë të fshehura në pjesën e poshtme të pasqyrave të jashtme, si dhe në vende të tjera të përshtatshme para dhe pas. Edhe pse ky sistem ndihmon shoferin të parkojë veturën vetë, ai mund të përdoret gjithashtu nga sistemi automatik i parkimit, pasi gjithashtu “vjen në ndihmë” me informacionin se sa rrotat janë afër bordurës dhe të ngjashme.

• Frenimi automatik – në varësi të prodhuesit, modelit dhe gjenerimit, ekzistojnë një numër sistemesh që përdorin kamera, radarë ose lazer për të zbuluar rrezikun e goditjes së një automjeti tjetër, këmbësorit, çiklistit ose ndonjë pengese. Një veturë mund të ketë disa sisteme të tilla për kushte të ndryshme të vozitjes dhe me qëllime të ndryshme, ku shoferi së pari mund të marrë një paralajmërim dhe nëse nuk reagon menjëherë, do të ndodhë frenimi automatik.

• Paralajmërim për të lënë padashur korsinë – nëse nuk keni dhënë sinjalin e kthimit dhe makina fillon të lëvizë në një korsi tjetër, ky sistem do të supozojë se jeni në gjumë, duke parë telefonin ose diçka të ngjashme, dhe do të përpiqet t’ju paralajmërojë ose edhe t’ju mbajë një makinë në korsinë e saj. Ky sistem gjithashtu mund të çaktivizohet.

• Sistemi i zbulimit të lodhjes së shoferit – kamera monitoron sytë e shoferit dhe kompjuteri ka softuer që mund të zbulojë shenja lodhjeje. Në të njëjtën kohë, sistemi i paralajmërimit të largimit nga korsia njeh një model që tregon lodhjen e shoferit (p.sh. ndryshime të shpeshta të korsisë dhe korrigjime të papritura të shtegut), etj.

• Njohja e shenjave të trafikut – shpesh shoferët nuk e vërejnë fare shenjën e kufirit të shpejtësisë, veçanërisht në rrugë me shumë korsi, në bllokime të trafikut dhe të ngjashme. Prandaj, ekziston një sistem shumë i dobishëm që përdor një kamerë për të regjistruar shenjat e trafikut dhe për të njoftuar shoferin kur regjistron një shenjë të kufirit të shpejtësisë.

• Paralajmërim se jeni shumë afër makinës përpara shpejtësisë – kjo funksionon nga sistemi duke vlerësuar nëse do të jeni në gjendje të ndaleni në mënyrë të sigurt nëse makina para jush frenon papritur.

Gjithashtu, shumë shoferë, makinat e të cilëve kanë ADAS nuk janë të njohur me të gjitha tiparet dhe kufizimet e këtij sistemi, nuk e dinë se funksione të caktuara mund të rregullohen sipas dëshirave dhe nevojave të tyre, nuk dinë aspak se si një sistem mund të reagojë në një situatë të caktuar – për shembull, kur makina “vetvetiu” papritmas frenon ose fillon të vibrojë timonin.

Sistemet e avancuara të ndihmës së drejtimit janë përmirësuar vazhdimisht dhe po prezantohen të reja, kështu që gjithçka që dini për ADAS ose ato që lexoni diku nuk duhet të merren si të mirëqena.

Sistemet që përbëjnë ADAS mund të ndryshojnë shumë në aftësitë dhe mënyrën e reagimit në varësi të makinës. Kjo është arsyeja pse është veçanërisht e rrezikshme kur disa shoferë fjalë për fjalë ia lënë menaxhimin e automjetit ADAS-it në situata të caktuara në mënyrë që të “varen” në rrjetet sociale. Kjo është një recetë e shkëlqyer për tragjedi. /Telegrafi/