FRANKENSHTAJNI NË BAGDAD

Nga: Ahmed Saadawi
Përktheu: Rexhep Maloku

Hasib Mohamed Jaafari ishte 21 vjeç, zeshkan, hollak dhe i martuar me Dua Jaabarin. Jetonte me Duan dhe foshnjën e tyre Zahra, në Sektorin 44 në Qytetin Sadr, në një dhomë, në shtëpinë e familjes së tij të madhe. Hasibi, i cili kishte shtatë muaj që po punonte si rojtar në hotelin “Sadeer Novotel”, u vra në një shpërthim të shkaktuar prej një kamikazi sudanez që e drejtoi një kamion mbeturinash me eksploziv, të vjedhur nga shërbimet komunale të Bagdadit. Bombarduesi po planifikonte të kalonte me kamion nëpërmjet portës së jashtme, ta drejtonte mu në hollin e hotelit dhe detononte eksplozivin që ta shembte tërë hotelin. Ai dështoi për shkak se rojtari e shkrepi trimërisht armën në drejtim të shoferit, duke e detyruar ta aktivizonte para kohe eksplozivin. Gjësendet e rojtarit iu dorëzuan familjes: rrobat civile, një palë çorapë, një shishe kolonjë dhe vëllimi i parë i poemave të mbledhura të Al-Sayyabit. Në arkivol ia futën këpucët e djegura, veshjet e përgjakura e të grisura dhe gjymtyrë të vogla të copëtuara të trupit.

Nuk është se kishte mbetur kushedi sa prej trupit të Hasib Mohamed Jaafarit; arkivoli që u dërgua në varrezat e Naxhafit ishte më shumë si shenjë kujtimi. Gruaja e re e Hasibit u hodh mbi arkivol, u shkreh në vaj dhe vajtoi me shpirt. Nëna, motrat dhe vëllezërit, si dhe fqinjët, shpërthyen në lot, dhe vajza e tij e vogël kalohej prej dorës në dorë sa herë që ai që e kishte në duar nuk mund ta përmbante mërzinë.

Të këputur me shpirt, krejt familjarët ranë në gjumë duke ëndërruar Hasibin që po kthehej në shtëpi me një çantë krahëve. Krejt ëndërronin diçka për Hasibin. Pjesët e një ëndrre përshtateshin me pjesët e munguara në ëndrrën tjetër.

Një ëndërr e vogël e mbushte boshllëkun në të madhen dhe fijet ndërthureshin bashkë për rikthimin e një trupi ëndrre për Hasibin, që do të bashkohej me shpirtin, që po rrinte pezull mbi kokat e tyre dhe kërkonte pjesën tjetër që nuk po e gjente dot. Ku mbet trupi që duhej t’i kthehej për të zënë vend ndër ata që jetonin në një gjendje ankthi?

Kur Hasibi e pa kamionin e bërllokut, shpjegime të ndryshme shkuan vetëtimthi nëpër mend. Ishte thjesht kamion bërlloku. Shoferi, thjesht, kishte gabuar – kishte humbur kontrollin dhe ia kishte mësyrë portës së hotelit. Ishte aksident i zakonshëm trafiku, dhe shoferi krejt instinktivisht klithte kthyer timonin dhe paqëllimshëm u turr drejt portës. Jo, nuk bëhej fjalë për sulmues vetëvrasës. Ndal! Ndal! Shkrepja e parë. Pastaj tjetra. Nuk e kishte ndërmend ta vriste shoferin. Nuk kishte guxim të vriste askënd, por e kishte detyrë. E dinte fort mirë se cilët ishin urdhrat e rrepta për mbrojtjen e hotelit. Kishte kompani sigurimesh dhe njerëz të rëndësishëm në të, mbase edhe amerikanë. Kishte, siç thuhet, licencën për vrasje. Këto mendime iu sollën nëpër kokë vetëtimthi derisa gishti e tërhoqi këmbëzën, mbase para se ta ndante mendjen për kursin e veprimit. Kamioni u hodh në erë, dhe Hasibi po e shikonte me vetëdije shpërthimin, por jo ndërmjet pozicionit të tij ndërmjet kapisë së drunjtë të rojtarëve dhe portës së madhe të hotelit. Po i shikonte flakët, tymin dhe copat metalike që po fluturonin në qiell. Ndjeu një qetësi të çuditshme.

Pa një burrë me një çantë të madhe që po fluturonte dhe që u plandos goxha larg prej vendit të shpërthimit. Pa se po binin copa xhamash të hotelit dhe fasadën e copëtuar të mureve ballore të hotelit. Pas pak çastesh, u shpërnda reja e tymit dhe u desh të kalonin gjysmë ore derisa erdhën ambulancat dhe zjarrfikësit.

Pa se në qytet kishte rënë terri. Në largësi shihte dritat e ndërtesave, shtëpive dhe makinave. Po shihte disa prej mbikalimeve të rrethinës.

Dritat e stadiumit dhe disa minare në largësi që po shkëlqenin prej dritave.

Po e shihte edhe lumin, i thellë dhe i zi në terrishtë. Donte ta prekte. Kurrë s’e kishte prekur ujin e lumit. Gjithë jetën e lume e kishte jetuar larg lumit. E kishte këputur me makinë, e kishte parë nga largësia dhe kishte parë fotografi të lumit në televizor. Por kurrë s’e kishte ndjerë ftohtësinë e ujit. Kurrë s’e kishte shijuar. Pa një burrë me kanotiere të bardhë dhe pantallona të shkurtra të bardha që po pluskonte në të. Çfarë qejfi! Duhet të jetë duke kundruar yjet, të kthjelltë në qiellin e natës. Po endej bashkë me rrymën. Hasibi u nis drejt tij dhe ia nguli sytë. “Çka m’i ke ngulur sytë, biri im?” – iu drejtua burri. “Shko e merre vesh çfarë ndodhi me trupin tënd. Mos rri këtu”.

Pa edhe një tjetër kufomë, që përmbys po e bartte rryma e ujit. Kufoma nuk e nxori asnjë fjalë ngoje. Po endej ngadalë në heshtje.

Hasibi u kthye te porta e hotelit dhe në sy i ra një birë e madhe që e kishte krijuar kamikazi me kamionin-bombë. Ia njohu çizmet e djegura, por nuk po mund ta gjente kufomën. Këqyri nëpër të gjitha rrugët dhe në Sheshin “Firdaus”, pastaj shkoi në Sheshin “Tahrir” dhe pa zogj që ishin ulur në figura të bronzta që përbënin Monumentin e Lirisë. Pastaj i ra puna të kalkonte kah varrezat.

Atje, në Luginën e Paqes në Naxhaf, i këqyri të gjitha varrezat. Nuk pa kurrfarë shenje që i krijonte qartësi, por në fund pa një riosh me kanotiere të kuqe, me një byzylykë të argjendtë në kyçe dhe një qafore të zezë. Ishte ulur këmbëkryq mbi dheun e ngritur të një varri.

“Çka ke dalë këndej?” – e pyeti rioshi. “Duhet të mos i ndahesh trupin tënd”.

“Më është zhdukur”.

“Qysh u zhduk? Duhet ta gjesh, ose ndonjë trup tjetër a gjërat e tjera do të shkojnë keq”.

“Për çka e ke fjalën?”

“Nuk e di, por gjithmonë gjërat shkojnë mbrapsht”.

“Çka po kërkon këtu?’

“Ky është varri im”.

“Ky është varri im. Trupi më prehet nën dhe. Pas pak ditësh nuk do të mund të dalë mbi dhe. Trupi po më dekompozohet, dhe do të burgosem në varr deri në fund të kohës”.

Hasibi u ul pranë tij, i shastisur. Çfarë duhet të bënte? Askush nuk i kishte folur kurrë për gjëra të tilla. Çfarë hataje e priste tani?

“Mbase ju s’keni vdekur përnjëmend dhe po ëndërroni. Ose, mbase shpirti e ka lejuar trupin tënd të dalë të shëtisë dhe do të kthehet më vonë”, tha djaloshi.

“Dashtë Zoti e paçi të drejtë! Nuk jam mësuar kështu. Jam ende i ri, dhe kam një vajzë, dhe…”.

“I ri! Ju nuk jeni i ri si unë!”

Hasibi vazhdoi muhabetin me djaloshin me byzylykë të argjendtë. Djaloshi ia kujtonte se duhej të kthehej në trupin e tij, sepse nëse do të donte Zoti, mund t’ia falte edhe një jetë.

“Nganjëherë trupi të braktisë dhe ju vdisni, por pastaj Engjëlli i Vdekjes ndërron mendje ose korrekton gabimin, dhe shpirti kthehet brenda trupit të vet. Pastaj Zoti e urdhëron trupin të ngjallet. Me fjalë të tjera, shpirti është si puna e naftës në makinë. I duhet vetëm një shkëndijë për ta ndezur”.

Ata nuk e çelën gojë një copë herë, pastaj Hasibi dëgjoi dënesjen në largësi dhe pa disa qenë të zinj korb që po përlaheshin. Djaloshi me byzylykë po e zhbironte ankthshëm. “Më mirë, merre vesh ku të ka shkuar trupi”, i tha ai, “se ndryshe gjërat do të shkojnë keq”.

Hasibi u kthye në hotel dhe shikoi zhbirueshëm të gjitha rrugët përreth. Pas shumë orësh rrugëve, shkoi në shtëpi dhe pa se të gjithë po flinin: gruaja, e bija bebe dhe krejt familja. Dhe pak pa zbardhur dita, u kthye te skena e vdekjes. E kuptoi se ishte kurthuar në një rreth vicioz.

Në një shtëpi në Bataween, ai pa një burrë që po flinte zhveshur. Iu afrua dhe këqyri mos ishte i vdekur. Nuk ishte ndonjë i njohur; burri dukej i çuditshëm dhe i tmerrshëm. Kur pa se qielli po ndërronte ngjyrën, Hasibi ndjeu se vetëm lindja e diellit do t’ia hiqte qafe të zezat. Nuk do ta kishte energjinë që të bridhte rrugëve a të kthehej në skenën e eksplodimit. Me dorën e qelbur, preku xhenazen lakuriq dhe pa se shpirti i tij u fut në të. Edhe kraharori po futej, pastaj koka dhe pjesa tjetër e trupit. I dërrmuar prej rëndesës dhe plogështisë, u lëshua brenda xhenazes, duke e mbushur kokë e këmbë. Pastaj e kuptoi se xhenazja nuk kishte shpirt, derisa vetë ishte shpirt pa trup.

Kësisoj, i bie se gjërat nuk ishin zhvilluar pa ndonjë arsye? Dytë kishin lindur për njëri-tjetrin. Tani vetëm duhet të priste që familja e burrit të zhveshur ta çonte xhenazen në varreza, ta varroste dhe t’ia hidhte dheun. Nuk e kishte dert çfarë emri i kishin shkruar në gurin e varrit. /Revista “Akademia/