Paneli “Unpaid and Unseen” në Anibar, shpalos realitetin e grave në shoqëri: Të papaguara dhe të padukshme

Në kuadër të festivalit, filmave dhe masterklasave, vizitorët e Anibar mund të bashkohen për një seri panelesh me folës të shquar.

Duke filluar nga data 17 korrik, të gjitha panelet do të mbahen në orën 17:00 në Galerinë e Arteve në Pejë.

Formacioni i këtij viti përfshin katër panele tërheqëse ku të gjithë mund të ndajnë mendimet e tyre dhe të diskutojnë një sërë temash të rëndësishme.

Paneli i sotëm “Unpaid and Unseen (Të papaguara apo të padukshme)” shtjelloi se si normat tradicionale gjinore ndikojnë në jetën e grave dhe vajzave si individualisht ashtu edhe profesionalisht.

Moderuar nga Mirishahe Syla, panelistët Dita Dobranja, Hana Bacaj dhe Luljeta Demolli diskutuan ndikimet sociale, ekonomike dhe psikologjike të këtyre normave gjinore dhe theksuan metodat e suksesshme për promovimin e një ndarje më të barabartë të punës së papaguar.

Si rezultat i normave gjinore dhe konstrukteve tradicionale sociale të formuara që në fëmijërinë e hershme, shpesh lindin pritshmëri që gratë dhe vajzat duhet të marrin përgjegjësitë e kujdesit familjar si punë pa pagesë. Këto norma përjetësohen nga besimet shoqërore se përkujdesja dhe detyrat shtëpiake janë në thelb role femrash. Që në moshë të re, vajzat socializohen për t’i dhënë përparësi këtyre përgjegjësive, duke çuar në një shpërndarje të pabarabartë të punës së papaguar brenda familjeve.

Kjo shpërndarje e pabarabartë intensifikohet në moshën madhore, pasi gratë shpesh e gjejnë veten duke luajtur me role të shumta si kujdestare, shtëpiake dhe profesionistë. Kërkesat e punës së papaguar mund të kufizojnë kohën dhe energjinë e grave, duke penguar mundësitë e tyre për rritje individuale dhe avancim në karrierë. Gratë mund të përballen me sfida për të ndjekur arsimin e lartë, për të fituar përvojë profesionale dhe për të avancuar në karrierën e tyre për shkak të angazhimit të konsiderueshëm kohor që kërkohet nga puna e papaguar në shtëpi.

Prandaj, ndikimi i normave tradicionale gjinore shtrihet përtej sferës personale, duke ndikuar në zhvillimin ekonomik dhe profesional të grave.

Luljeta Demolli theksoi se punësimi i grave në Kosovë është vetëm 14% dhe theksoi mungesën e politikave që adresojnë punën e papaguar. Ajo vuri në dukje se fushat e dominuara nga gratë shpesh përfshijnë një punë të gjerë të padukshme, zakonisht një shtrirje e përgjegjësive të tyre shtëpiake. Ajo këshillon të rejat që të ndjekin karrierën e tyre dhe të shmangin rrënjosjen në punë të padukshme.

Dita Dobranja diskutoi sesi ekonomia aktuale mbështetet shumë në kontributet e grave, veçanërisht në punën e papaguar, e cila mbetet e pamatur dhe e nënvlerësuar në matjet e GDP-së.

Ajo argumentoi se sistemi është krijuar për të mbajtur veten, duke pohuar se rënia e patriarkatit është e ndërthurur me rënien e kapitalizmit.

Hana Bacaj vuri në dukje dikotominë mes jetës private dhe publike, duke kërkuar politika më të mira për të ulur barrën e punës së papaguar mbi gratë.

Paneli ofroi njohuri shumë të vlefshme dhe u pasua nga një ngjarje shtesë kokteji ku të ftuarve iu dha mundësia të thelloheshin më tej në këtë temë dhe të paraqisnin çdo pyetje ose koment që mund të kishin.

Të gjithë janë të ftuar të marrin pjesë edhe në panelet e tjera që do të zhvillohen në ditët në vijim.