Komisioni Evropian: Të ruhet pavarësia e BQK-së

Në Bruksel, njëri ndër institucionet më të larta të Bashkimit Evropian, Komisioni Evropian të mërkurën ka publikuar raportin për Kosovën për vitin 2022, i cili po ashtu iu dorëzua liderëve më të lartë shtetëror, presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani dhe kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti.

Ky raport vlerëson të arriturat e Kosovës në të gjitha fushat, përfshirë edhe arritjet në fushën e ekonomisë, si dhe për veprimet e vendimet që i ka marrë Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK), për të ruajtur sistemin financiar duke menaxhuar edhe periudhën e pandemisë e cila kishte goditur në shumë vende financat.

Në faqen 65 në raport shkruan se sektori financiar mbeti i qëndrueshëm dhe mbështetet nga rritja e fuqishme ekonomike.

“Në gjysmën e dytë të vitit 2021, me rritjen e ritmit të rimëkëmbjes ekonomike, Banka Qendrore e Kosovës ndërmori masat që ishin të lidhura me pandeminë”, shkruan në raportin e Komisionit Evropian.

Po ashtu në raport theksohet se Pavarësia e Bankës Qendrore të Kosovës duhet të sigurohet nga përmirësimi i profesionalizmit dhe tejkalimi i ndikimeve politike në emërime. “Bordi Drejtues Mbikëqyrës i Bankës u bë funksional edhe një herë nga emërimi i dy anëtarëve të rinj, duke lejuar rivendosjen e një kuorumi. Një anëtar i pestë joekzekutiv u emërua më vonë për të përmirësuar funksionimin e bordit. Duhen më shumë përpjekje, si dhe nevojitet të sigurohet që të zbatohen parimet e transparencës dhe proceset e përzgjedhjes së bazuar në merita. Çdo ndikim politik në emërimet brenda Bankës cenon besimin e publikut në këtë shërbim”, thuhet në raport.

Sipas raportit, Banka Qendrore e Kosovës është autoriteti i vetëm i Kosovës për të nxitur dhe ruajtur stabilitetin e sistemit financiar dhe për të kontribuar në ruajtjen e stabilitetit të çmimeve.

“Ligji për Bankën Qendrore të Kosova dhe Kushtetuta e Kosovës vendos pavarësinë funksionale dhe institucionale të Bankës Qendrore. Ligji për Bankën Qendrore siguron pavarësi dhe ndalon organet vendimmarrëse të Bankës Qendrore të japin dhe marrin udhëzime dhe kërkojnë ndikim nga autoritetet publike. Kuvendi i Kosovës emëron anëtarët e Bordit të Banka bazuar në meritat, profesionalizmin dhe aftësinë e tyre për të kryer detyrat e tyre në mënyrë të pavarur mënyrë dhe pa ndërhyrje politike. Banka ende duhet të zbatojë reforma me në lidhje me strukturën e saj të qeverisjes korporative në mënyrë që të përmirësojë përgjegjshmërinë e saj dhe transparencë në terma afatgjatë”, thuhet në raport.

“Parimet e transparenca dhe proceset e përzgjedhjes së bazuar në merita janë të rëndësishme për integritetin e institucionit dhe çdo ndikim politik në emërimet brenda Bankës minon besimin e publikut në këtë institucion. Banka Qendrore duhet të sigurojë që funksionet e saj thelbësore, duke përfshirë Stabiliteti financiar dhe mbikëqyrja bankare, janë të pajisura në mënyrë adekuate. Ndryshimet në Ligjin për Bankës Qendrore i kërkohet të sigurojë përafrimin me legjislacionin e BE-së. Sipas Ligjit për Banka Qendrore, financimi monetar i sektorit publik është i ndaluar dhe sektori publik nuk ka akses të privilegjuar në institucionet financiare”, thuhet në raport.