Zgjedhje të reja, fytyra të vjetra

Liridona Salihu ka përfunduar studimet në Fakultetin e Sociologjisë në Universitetin e Prishtinës dhe thotë se ka për synim të jetë pjesë e strukturave politike.

Sipas saj, hyrja në politikë pamundësohet nga gjeneratat e vjetra.

“Ka disa parti që udhëheqin për një kohë të gjatë që kanë dominuar në udhëheqje ose që kanë udhëhequr më shumë shtetin siç është Lidhja Demokratike e Kosovës dhe Partia Demokratike e Kosovës. Sigurisht që Kosova ka nevojë për një frymë të re dhe një gjeneratë të re udhëheqëse dhe patjetër që me gjeneratën e re do të kishim edhe një strukturë dhe një sistem të ri politik”, thotë Liridona Salihu.

Ajo mendon se në Kosovë është i domosdoshëm ndryshimi dhe kjo mund të bëhet vetëm me gjeneratat e reja.

“Do të hyja në politikë për faktin se dua një vend që ka drejtësi dhe transparencë, por duke pasur parasysh që ka disa individë që kanë uzurpuar vendet në njëfarë mënyre dhe ne na mohojnë përfshirjen në politikë”, shprehet Salihu.

Përfshirja e të rinjve në politikë, sipas një raporti të vitit 2016 të Fondacionit Ndërkombëtar për Sisteme Zgjedhore (IFES), është e ulët. Sipas këtij raporti, 73 për qind e të rinjve të anketuar nuk kanë qenë asnjëherë anëtarë të strukturave rinore të ndonjë subjekti politik.

Ndërkohë, sipas regjistrimit të fundit të popullsisë, nga rreth 1.8 milionë qytetarë të Kosovës, të rinjtë nën moshën 30-vjeçare përbëjnë shumicën e popullsisë.

Edhe analistë të çështjeve politike nuk presin mrekulli nga zgjedhjet e reja të parakohshme parlamentare në Kosovë, të cilat pritet të shpallen pas shpërndarjes së Kuvendit, më 22 gusht.

Ata thonë se strukturat politike në Kosovë janë të njëjta që nga paslufta dhe si të tilla, nuk kanë treguar deri më tani se mund të bëjnë ndryshime të mëdha në vend.

Partitë e njëjta, liderë të njëjtë

Analisti i çështjeve politike, Ramush Tahiri, në një bisedë për Radion Evropa e Lirë thotë se qytetarët e Kosovës presin nga këto zgjedhje që të ketë një strukturë të re politike, por gjasat, siç thotë ai, janë që Kosova pas këtyre zgjedhjeve do të vazhdojë me garniturën e njëjtë politike.

“Pritjet janë të mëdha, por rezultatet nuk do të jenë çfarë priten, aq më parë kur kemi komplet garniturën e vjetër partiake, kemi sistemin e vjetër partiak dhe kemi edhe synimet e vjetra. Gjithë kohën po diskutohet për kandidatë për kryeministër dhe pazaret e partive politike për të zënë pushtetin zakonisht deri tani kanë qenë gjithmonë marrëveshje joparimore të koalicionit”.

“Qytetarët duan struktura, të cilat nuk do të jenë klienteliste dhe me interesa partiake, por që do të synonte një lloj demokracie të mirëfilltë, një sundim të ligjit dhe drejtësi, a do të ndodhë kjo apo jo, varet nga një sërë faktorësh, por gjasat janë që Kosova pas këtyre zgjedhjeve, do të vazhdojë me garniturën e njëjtë apo me llojin e qeverisjes së njëjtë”, thotë Tahiri.

Kosova, që prej shpalljes së pavarësisë së saj, më 2008, nuk ka pasur një Qeveri të qëndrueshme, e cila e ka çuar deri në fund mandatin kushtetues prej katër vjetësh.

Në vazhdimësi, qeveritë e Kosovës, të përbëra nga koalicione partiake, kanë hyrë në mocione mosbesimi dhe janë detyruar të dorëhiqen, duke e futur Kosovën në cikle të parakohshme zgjedhore.

Në të gjitha këto cikle të shpeshta të zgjedhjeve kemi pasur pothuajse partitë e njëjta politike me liderë të njëjtë, që kanë synuar ta marrin pushtetin.

Analisti i çështjeve politike, Ismail Hasani, thotë se duke pasur parasysh që asnjë mandat legjislativ 4-vjeçar nuk është përfunduar, nuk mund të pritet ndonjë mrekulli edhe tani.

Strukturave politike aktuale në Kosovë, shton Hasani, iu duhen ndryshime të mëdha për të çuar përpara proceset e rëndësishme të vendit.

“Ajo çka do të doja të ndodhte në Kosovë, të mos bëhen koalicione parazgjedhore të rrejshme dhe të inateve, por subjektet politike që deri më tani kanë pasur numra të konsiderueshëm në Kuvendin e Kosovës, që kanë pasur besimin më të madh, është e nevojshme që secila nga këto parti të masë peshën politike dhe besimin te qytetarët”, vlerëson Hasani.

Sipas Hasanit, nëse kjo strukturë politike nuk është e aftë të çojë deri në fund këtë proces zgjedhor me ndershmëri dhe lënien anash të inateve, atëherë Kosova, shton Hasani, nuk ka kapacitete politike dhe vihet në pikëpyetje që ky lidership a është i aftë të udhëheqë një shtet.

Vazhdimi i dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, çështja e liberalizimit të vizave, luftimi i korrupsioni, sundimi i rendit dhe ligjit, papunësia dhe varfëria janë vetëm disa nga proceset që e presin Qeverinë, e cila do të dalë pas zgjedhjeve që ende pritet të caktohen.