Vetëdijesimi, mjeti mё efikas nё luftën kundër HIV/AIDS-it

Sot në botë HIV/AIDS-i është problem madhor dhe paraqet një ndër sfidat më të mëdha dhe prioritare për shëndetësinë mbar-botërore. AIDS-i vazhdon të jetë njëra nder sëmundjet më vdekjeprurëse që ka njohur njerëzimi. Sipas të dhënave të Programit të Përbashkët të Kombeve të Bashkuara për HIV/AIDS (UNAIDS), mbi 33.3 milionë njerëz jetojnë me HIV në gjithë botën, prej tё cilëve 30.8 milionë janë tё rritur, 15.9 milionë femra dhe 2.5 milionë fëmijë nën moshën 15 vjeçare. Çdo ditë nё botё infektohen rreth 14,000 njerëz e rreth 8,200 vdesin në ditë nga HIV/AIDS-i.

Që nga viti 1986 deri me sot mbi 84 raste të të infektuarve me HIV/AIDS-it janë regjistruar në Departamentin e Epidemiologjisë në Institutin Kombëtar të Shëndetësisë Publike në Kosovë. Numri i raportuar i njerëzve që jetojnë me HIV/AIDS është rritur në vitet e fundit, krahasuar me periudhën para vitit 1999. Përkundër kësaj, Kosova vazhdon të renditet ndër vendet jo problematike sa i përket përhapjes së këtij virusi. Në sistemin e UNAIDS-it për klasifikimin e HIV/AIDS-it, Kosova bën pjesë në grupin e vendeve me prevalencë të ulët. Megjithatë, në vendin tonë ekzistojnë të gjitha (para)kushtet që numri i personave me HIV të rritet. Në Kosovë ekziston një numër relativisht i madh i popullatës së re e cila ballafaqohet me ndryshimin e normave dhe sjelljeve, në anën tjetër, lulëzimi i ‘industrisë së seksit komercial’, rritja e përdorimit të substancave narkotike, shkalla e lartë e migrimit të popullatës, pastaj mungesa e dialogut në familje mbi edukatën shëndetësore, mungesa e informacionit të drejtë mbi mundësinë e infektimit me virusin HIV, janë indikatorë për rritjen e numrit të personave të infektuar me virusin HIV.

Momentalisht mjeti i vetëm me të cilin mund të bëhet parandalimi i HIV/AIDS-it është vetëdijesimi i popullatës mbi virusin HIV dhe informimi për pasojat që mund të sjell në jetën e individit të infektuar. Institucionet relevante që merren me trajtimin e HIV/AIDS-it janë ato që duhet t’i marrin hapat e nevojshëm dhe të domosdoshëm për të parandaluar rritjen e numrit të personave HIV pozitiv. Shkollat, mediet, dhe organizatat joqeveritare poashtu mund të luajnë rol të rëndësishëm në këtë drejtim, duke i vetëdijesuar të rinjtë dhe popullatën në përgjithësi mbi mundësinë e infektimit me virusin HIV.

Duke marrë parasysh shpejtësinë e shpërndarjes së HIV/AIDS –it, rrezikun që i kanoset shoqërisë sonë në të ardhmen dhe urgjencën e veprimit, kombinimi i formave të ndryshme intervenuese me qëllim parandalimin e HIV/AIDS-it (sigurimi i shërbimeve të nevojshme si këshillimi dhe testimi vullnetar në të gjitha qytetet e Kosovës, mbrojtja e transmetimit nga nëna të fëmija, stimulimi i dialogut në komunitet, pastaj përfshirja në shkolla e një plan–programi mbi edukimin shëndetësor), janë hapa të cilët do të mundësonin zvogëlimin e përhapjes se virusit HIV. Duhet kujtuar se trendi i përhapjes së HIV/AIDS-it në vendin tonë varet nga përpjekjet tona të tanishme për parandalim.

Kosova ka nevoje për më shumë mbështetje financiare për luftimin e HIV/AIDS-it, duke pas parasysh që numri i personave që kanë nevojë për trajtim nga kjo sëmundje po rritet vazhdimisht. Në këtë drejtim, një ndihmë e madhe për Kosovën është granti i Fondit Global për HIV/AIDS (Global Fund for HIV/AIDS), të cilin Kosova e ka fituar dhe i cili fond ka përforcuar mekanizimet dhe institucionet përkatëse për parandalimin e HIV/AIDS-it në Kosovë e po ashtu edhe trajtimin dhe integrimin e personave të infektuar dhe afektuar nga HIV/AIDS-i.
Përmbushja e vizionit të UNAIDS-it për ‘zero infeksione të reja, zero vdekje që lidhen me AIDS-in dhe zero diskriminim’ do të varet nga përpjekjet e përbashkëta të gjithsecilit që është i involvuar në luftën kundër HIV/AIDS-it.