Si dhe pse trupi ynë është plot me qeliza misterioze që nuk na përkasin

Për dekada të tëra, shkenca ka studiuar çështjen e transferimit të qelizave nga organizmat e huaj tek ne, duke u përpjekur të sqarojë se si ato ndikojnë në funksionin e tij dhe nëse ato mund të shfrytëzohen në fusha të tjera, siç është trajtimi i sëmundjeve

Sipas Katherine J. Wu, redaktore shkencore e “The Atlantic”, e cila kreu kërkime të gjera mbi këtë temë, hera e parë që dikush identifikoi qartë praninë e qelizave të huaja funksionale në një organizëm ishte në vitet ’70 nga shkencëtarja Diana Bianchi, e cila vuri re në ekzaminimin e gjëndrës tiroide të një gruaje një rresht kromozomesh Y: një pjesë e gjëndrës së saj, domethënë ishte mashkull. Kjo kishte ndodhur për shkak të një shtatzënie të gruas, pasi disa qeliza ishin zhvendosur nga fetusi mashkull, të cilat u përhapën në të gjithë trupin e saj dhe u përshtatën disi me organet e saj.

Bianchi, tani drejtoresha e Institutit “Eunice Kennedy Shriver”, i cili merret me shëndetin dhe zhvillimin e fëmijëve, thotë qartë se gjëndra tiroide e kësaj gruaje u transformua falë qelizave të fetusit.

Shkenca tani e di me siguri se sa herë që një embrion implantohet në një mitër dhe fillon të rritet, ai ndikon në trupin që e pret, pasi qelizat e tij shpërndahen në të që në javën e 4-të ose të 5-të të zhvillimit. Këto qeliza të huaja mund të lëvizin në çdo organ të trupit, nga zemra në tru, të qëndrojnë atje përgjithmonë dhe gjenetikisht të përshtaten me “strehuesin”.

Ky proces, i quajtur mikrokimerizëm, i ngjan, sipas profesorit të gjenetikës dhe reumatologjisë J. Lee Nelson, një transplanti idiosinkratik.

Transferimi i qelizave, natyrisht, funksionon në të dyja mënyrat. Nëpërmjet placentës, fetusi bëhet marrës i qelizave të nënës, të cilat mund të mbeten përgjithmonë në trupin e tij. Këto shkëmbime gjenetike vazhdojnë nga trupi në trup, përmes shtatzënive, kështu që imazhi qelizor i një personi mund të përbëhet nga pjesë të shumë të afërmve, si vëllezërit e motrat, gjyshërit, madje edhe xhaxhallarët. Në një farë mënyre, pra, ne e mbajmë brenda vetes gjithë familjen tonë.

Një pjesë e shkencëtarëve e kanë fokusuar kërkimin e tyre në atë se si këto qeliza mund të shkaktojnë reaksione në trupin e pritësit të tyre, duke ndikuar në sistemin imunitar, suksesin e shtatzënisë, madje edhe sjelljen e individit. Një pjesë tjetër këmbëngul se përqendrimi i këtyre qelizave është i vogël në çdo organizëm, kështu që nuk mund të zbulohen lehtësisht, e lëre më të studiohen.

Ndërsa kërkimet vazhdojnë në shumë vende anembanë botës, është shumë e mundur që të zbulohen gjëra të reja rreth mënyrës sesi funksionon trupi ynë bazuar në trupa të huaj, pa na ka shkuar ndonjëherë në mendje. Një shembull i tillë lidhet me transplantin e organeve, dhe ndoshta studimi i mikrokimerizmit embrion-uterine do të na japë një ditë përgjigje se pse disa trupa tolerojnë më mirë çdo organ të transplantuar që vjen nga p.sh. nga nëna dhe jo nga babai.

Tani për tani, në eksperimentet e studiuesve në minj, duket se qelizat e huaja të nënës përmirësojnë sistemin imunitar të fetusit. Duke pasur parasysh këtë, është shumë e mundur që qelizat e huaja që paraekzistojnë në një organizëm mund të përcaktojnë suksesin e shtatzënisë në disa mënyra, ose duke ndihmuar organizmin të ruajë embrionet dhe t’i rrisë ato, ose duke shkaktuar një sërë sulmesh ndaj tyre.

Nëse skenari i parë është i vërtetë, atëherë hapen dhjetëra dyer për trajtimin e sëmundjeve autoimune, citon Anabel.

Në fund të fundit, shprehja “trup i huaj” mund të ketë edhe një shenjë pozitive, megjithatë, derisa shkenca të arrijë nivelin e të folurit me të dhëna konkrete shkencore, ka gjasa të kalojnë disa vite. Ajo që ka rëndësi është se si ecën përpara dhe çdo ditë përpiqet të na japë përgjigje që do të përmirësojnë cilësinë e jetës sonë dhe do të na bëjnë të kuptojmë më mirë kush jemi, nga vijmë dhe çfarë mund të bëhemi. /Telegrafi/