Prodhimi i naftës në Shqipëri arrin rekord

Aktivizimi i kompanive private në sektorin e naftës bruto ka rritur prodhimin. Shtohen edhe fitimet neto.

Prodhimi i naftës bruto në Shqipëri pësoi rritje të konsiderueshme gjatë gjashtëmujorit të parë të vitit, si pasojë e hyrjes në fazën e prodhimit të disa kompanive të reja që gjatë vitit të kaluar qenë ende në fazën e investimit.

Vetëm në fushën e Patos-Marinzës, e cila është fusha më e rëndësishme naftëmbajtëse e Shqipërisë, prodhimi gjatë tremujorit të dytë të këtij viti arriti në rreth 1 mijë tonë në ditë, ose 5800 fuçi. Një vit më parë, prodhimi në këtë fushë qe 5200 fuçi në ditë. Gjatë muajve të fundit, 42 puse ekzistuese janë rivënë në punë.

Gjatë vitit të kaluar, Shqipëria prodhoi 560 mijë tonë naftë. Rreth gjysma e prodhimit u realizua nga kompania nën pronësi publike “Albpetrol”, ndërsa pjesa tjetër u prodhua nga kompanitë koncesionare. Këtë vit, numri i kompanive që operojnë në këtë sektor pritet të rritet në katër.

Fluturon edhe çmimi

Si pasojë e rritjes së çmimeve të naftës në tregun ndërkombëtar, edhe nafta shqiptare është shtrenjtuar. Të dhëna nga kompani private tregojnë se çmimi i naftës bruto shqiptare në qershor arriti në 70 dollarë për fuçi, ndërsa për tremujorin e dytë të këtij viti, çmimi mesatar qe 64 dollarë për fuçi.

Nafta shqiptare konsiderohet si naftë e cilësisë së ulët. Çmimi i saj varion në 50-60% e çmimit të naftës bruto në Bursën e Londrës. Një pjesë e naftës së prodhuar në Shqipëri rafinohet aktualisht nga Rafineria e Ballshit, ndërsa pjesa tjetër, eksportohet në drejtim të Italisë e vendeve të tjera. Që nga janari i këtij viti, “ARMO” pranoi ta blejë naftën e prodhuar privatisht në vend, me çmim më të lartë nga sa ofrohej nga rafineritë në Itali.

Por qeveria është e pakënaqur

Të gjitha statistikat nga sektori i naftës flasin për rritje. Prodhimi, çmimet e eksportit janë rritur ndjeshëm gjatë viteve të fundit, por Buxheti i Shtetit nuk po ndjen lezetin e këtyre parave. Kompania shtetërore e naftës “ARMO”, realizonte fitime të ulëta deri para privatizimit, e për pasojë paguante pak për buxhetin e shtetit.

Ministri i Financave, Ridvan Bode hodhi dyshime për evazion fiskal në sektorin e koncesionarëve, duke përmendur koncesionet e naftës si më problematiket. Bode tha se, “tatimet po pranojnë deklarimet e kompanive për çmime shumë më të ulëta nga ato të bursave ndërkombëtare”.

Nuk ka edhe shumë naftë nën tokë

Pavarësisht lajmeve pozitive, ekspertët e fushës thonë se nafta në nëntokën shqiptare është drejt shterimit. Burimi i Patos-Marinzës, i cili është burimi më i rëndësishëm i naftës në kontinentin europian, pritet të shterojë me normat aktuale të shfrytëzimit rreth vitit 2025, tre-katër vjet pas mbarimit të kontratës koncesionare ekzistuese. Vetëm një zhvillim i konsiderueshëm teknologjik mund të mbajë në punë edhe për shumë kohë puset shqiptare. /Shekulli/