Mënyra e përsosur, por e ngadaltë, për të zier një vezë – sipas shkencës

Shkencëtarët kanë zbuluar mënyrën e përsosur për të zier një vezë – befasuese, kjo kërkon gjysmë ore.

Një nga faktet e padiskutueshme të jetës është se është jashtëzakonisht e vështirë të gatuash një vezë të zier perfekt. Mëngjeset shpesh mund të jenë zhgënjyese, pasi mund të përfundoni me një të verdhë të thatë dhe të thërrmuar, ose edhe më keq, me një të bardhë veze që është e lëngshme.

Problemi është se të verdha e vezës dhe albumina (pjesa e bardhë e vezës) gatuhen në dy temperatura të ndryshme. Të verdha kërkon një temperaturë prej 65 gradë Celsius (149F) për t’u gatuar, ndërsa albumina ka nevojë për më shumë nxehtësi në 85 gradë Celsius (185F), raporton bbc.

Metodat tradicionale për gatuar vezë, për këtë arsye, përfaqësojnë një kompromis mes këtyre dy të vërtetave që duken të pamundura për t’u pajtuar. Nëse e ziejnë vezën në 100 gradë Celsius (212F), e bardha do të bëhet e butë dhe e përshtatshme. Të verdhën, megjithatë, do ta ketë të shtruar plotësisht – që është mirë nëse ju pëlqen kështu, por zhgënjyese nëse kërkoni një të verdhë të butë dhe të lëngshme. Një metodë tjetër e gatimit të vezës, e njohur si sous vide, përfshin vendosjen e vezës në një vaskë uji me temperatura midis 60 dhe 70 gradë Celsius (140-158F) për një orë. Kjo e lë të verdhën të mbetet e shijshme dhe të lëngshme, por e bardha mund të mbetet e lagësht dhe e qartë.

Megjithatë, mos u shqetësoni, pasi kërkuesit tani kanë zbuluar metodën e përsosur për të zier një vezë. Më shumë, ata kanë treguar se rezultati është jo vetëm më i shijshëm, por edhe më i mirë për ju. Në punimin e tyre të ri, kërkuesit e udhëhequr nga Pellegrino Musto, një shkencëtar që punon në Këshillin Kombëtar të Kërkimeve të Italisë në Pozzuoli, fillimisht simuluan procesin e gatimit të vezës duke përdorur dinamikën e lëngjeve kompjuterike (CFD). CFD është shkenca që përdor kompjuterët për të parashikuar si rrjedhin lëngjet dhe gazrat bazuar në ligjet fizike që i rregullojnë ato, si ruajtja e masës, momentit dhe energjisë.

Simulimet sugjeruan një metodë të re – një që mund të jetë e panjohur për shumicën e kuzhinierëve dhe gatuan amatorë – që mund të sjellë rezultate më të mira. Qasja, të cilën autorët e quajnë gatim periodik, përfshin ndërrimin midis gatimit të vezës në një tigan me ujë të valë që mbahet në 100 gradë Celsius (212F) dhe vendosjen e saj në një enë të ngrohtë që mbahet në 30 gradë Celsius (86F). Për të marrë rezultatet më të mira, veza duhet të transferohet midis këtyre dy temperaturave çdo dy minuta për një kohë totale prej 32 minutash, kështu që nuk është ndoshta metoda më e përshtatshme për ata që gatuajnë në kushte shtëpie dhe duan të lënë vezën pa mbikëqyrje.

Megjithatë, nëse jeni të gatshëm të bëni përpjekjen, shpërblimet do të jenë të shumta. Kur shkencëtarët provuan këtë metodë të re në jetën reale, veza që rezultoi ishte e jashtëzakonshme. Kërkuesit e konfirmuan këtë superioritet duke analizuar teksturën, cilësitë e ndjeshme dhe strukturën kimike të vezës së zier perfekt duke përdorur Resonancën Magnetike Nucleare dhe Spektrometrinë e Masës me Rezolucion të Lartë.

Rezultatet treguan se vezët e gatuara periodikisht kishin një të verdhë të butë, të ngjashëm me atë të vezës sous vide (strukturë e butë dhe e lagësht) – deri këtu gjithçka ishte mirë. Megjithatë, ndryshe nga vezët e gatuara sous vide, albumina e bardhë e vezës nuk ishte e lëngshme dhe e papërgatitur, por kishte një qëndrueshmëri më të ngjashme me atë të vezës të zier butë në mënyrë tradicionale. Sipas autorëve të punimit, kjo ndoshta ndodh sepse, ndërsa temperaturat në bardhën e vezës së gatuar periodikisht ndryshonin midis 35 gradë Celsius (95F) dhe 100 gradë Celsius (212F) gjatë gatimit, të verdha mbeti në një temperaturë konstante prej 67 gradë Celsius (153F) gjatë gjithë kohës.

Ndoshta më interesantja, analiza kimike zbuloi se të verdhët e vezëve të gatuara periodikisht përmbanin më shumë polifenole – një grup mikronutrientësh që gjenden kryesisht te bimët dhe janë të njohur për përfitimet e tyre shëndetësore – sesa vezët e gatuara me metoda të tjera.

Ky grup bashkësish substancash është i njohur për vetitë e tij antioksiduese dhe anti-inflamatore. Bimët i prodhojnë ato si mbrojtje kundër kushteve stresuese mjedisore siç janë rrezatimi UV, thatësira ose mbrojtja nga insektet. Megjithatë, hulumtimet po tregojnë gjithnjë e më shumë se ato mund të përfitojnë edhe njerëzit. Për shembull, studimet epidemiologjike sugjerojnë se marrja e lartë e polifenoleve në dietë është e lidhur me një rrezik më të ulët të sëmundjeve kardiovaskulare, disa forma të kancerit dhe sëmundjeve neurodegjenerative.

Kjo është një arsye më shumë për të provuar vezët e gatuara periodikisht herën tjetër kur dëshironi vezë dhe ushtarë për mëngjes. /Telegrafi/