​Anëtarësimi në SEPA, këto janë procedurat që Kosova duhet të ndërmarrë

Kosova ka ende çështje të hapura për miratimin e legjislacionit të nevojshëm për anëtarësim në SEPA, u tha në prezantimin e përmbledhjes së politikave mbi përfitimet ekonomike të anëtarësimin në këtë sistem, ku u theksua se Shqipëria, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut kanë dorëzuar tashmë aplikimet e tyre.

Ambasadori i Gjermanisë në Prishtinë Jorn Rohde tha se nëse Kosova i bashkohet sistemit të SEPA-s do të rritet konkurrenca.

“Nëse Kosova dhe vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor mund t’i bashkohen SEPA-s më herët se më vonë, kjo do të zvogëlojë shumë kostot dhe gjithashtu do të rrisë, mendoj, konkurrencën. Po ashtu dua ta mbyll duke thënë, e dini, ky është se ekipi ekonomik gjerman po këshillon vendet e rajonit, Kosovën prej dy vitesh, për politikat makroekonomike, dhe unë vetëm dua të nënvizoj se është një nga kontributet tona, po, për ta afruar Kosovën me çështjet evropiane dhe nuk dua t’i jap fund integrimit, dhe nuk dua të flas më shumë, thjesht dua për të thënë se ia vlen të jesh pjesë e Evropës”, ka thënë ai.

Zëvendëskryeministri Besnik Bislimi deklaroi se SEPA është një nga instrumentet që synon forcimin e bashkëpunimit ndërmjet vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe uljen e kostos së transaksioneve financiare.

“Pritja ishte që ndoshta të gjithë ne të mund të fillonim të aplikonim në SEPA deri në fillim të vitit 2025. Tani kemi një situatë krejtësisht të ndryshme në Kosovë kundrejt vendeve të tjera. Në vende të tjera, legjislacioni ishte në fuqi, por ka disa vështirësi ose komplikime teknike që duhet të përballen. Në rastin e Kosovës, shumica e ofruesve tanë të shërbimeve të pagesave tashmë janë në përputhje me kërkesat e SEPA, por ne kemi mbetur prapa në legjislacion. Pra, është një situatë krejtësisht e ndryshme. Prandaj ka qenë ndoshta më e lehtë për Bankën Botërore të mbështesë Qeverinë e Kosovës për të ecur përpara me këtë proces. Një element tjetër që dua të përmend është se Komisioni na tha se për shkak se ky proces është i rëndësishëm, ne duhet ta inskenojmë në dy hapa. Në hapin e parë, ne do të dërgojmë një para-aplikim, kur të besojmë se jeni mbyllur, dhe do të marrim një reagim nga Komisioni që do të na thotë, po, ju jeni të mbyllur, por jo kaq. Ju duhet ta keni këtë rregullore në fuqi”, tha ai.

Bislimi shtoi se duhet të plotësohen tri akte legjislative, duke përfshirë Ligjin për Sistemin Bankar dhe atë për Shërbimin e Pagesave.

Shefi i Zyrës së Bashkimit Evropian, Aivo Orav theksoi se anëtarësimi në SEPA do t’i mundësojë Kosovës që të përafrohet më tej me rregullat dhe kërkesat e BE-së për lëvizjen e lirë të kapitalit. Sipas tij, Kosova ka ende punë për të harmonizuar kornizën ligjore në përputhje me kërkesat teknike të SEPA-s.

“Shqipëria, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut kanë dorëzuar tashmë aplikimet e tyre, dhe BE shpreson që Shqipëria dhe Mali i Zi do t’i bashkohen SEPA-s përpara fundit të këtij viti pasi të jetë bërë vlerësimi final. Përderisa për Kosovën, Banka Qendrore ka bërë punë të gjerë për të harmonizuar kornizën ligjore në përputhje me kërkesat teknike të SEPA-s, për Kosovën ka ende disa çështje të hapura në lidhje me miratimin e legjislacionit të nevojshëm. Dhe jam i sigurt se qeveria do të bëjë pjesën e saj në lidhje me legjislacionin në pritje, përkatësisht ligjin për shërbimet e pagesave dhe ndryshimin e ligjit për kundër pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit. BE-ja po mbështet përgatitjet e të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor përmes një projekti afatgjatë me Bankën Botërore dhe BE-ja është e gatshme të vazhdojë mbështetjen e saj. Bashkëpunimi i ngushtë nga të gjithë aktorët përkatës është thelbësor për t’u siguruar që reformat në lidhje me BE-në të jenë në përputhje me kriteret e pranimit në BE”, u shpreh ai.

Gjatë prezantimit të politikave mbi përfitimet ekonomike të anëtarësimit në sistemin SEPA, menaxheri i projektit për Kosovën nga ekipi ekonomik gjerman, Felix Schwickert ka përshkruar gjetjet dhe implikimet kryesore për financat e Kosovës dhe integrimet ekonomike.

“Ajo që bëmë në studim ishte fillimisht prezantimi se çfarë është sistemi SEPA, cilët janë lojtarët kryesorë, cili është procesi i zgjerimit të SEPA-s dhe cili është progresi që ka Kosova tashmë të bëra në këtë proces. Pjesa e dytë e studimit më pas trajton përfitimet. Këto përfitime vijnë nëse SEPA tashmë është bashkuar, dhe ato prekin kostot e remitancave, siç u përmend tashmë, si dhe kostot e pagesës për tregtinë e jashtme. Pra, çfarë është SEPA? SEPA është një projekt për të harmonizuar legjislacionin e BE-së dhe në drejtohet nga institucionet e BE-së – Komisioni i BE-së, Këshilli i BE-së dhe Parlamenti i BE-së”, u shpreh ai.

Ai ka thënë se Kosova synon ta dorëzojë aplikimin për SEPA deri në fund të këtij viti, pas të cilit do të shqyrtohet nga Këshilli Evropian i Pagesave nëse të gjitha kriteret janë përmbushur, dhe më pas fjalën përfundimtare e kanë institucionet e BE-së. Sipas tij, përfshirja e Kosovës në SEPA mund të arrihet më 2025 ose 2026.