Refleksion mbi librat psikologjikë me tituj bombastik

Jo rrallë herë na ndodhë që, gjatë leximit të shtypit të përditshëm, revistave, gjatë shikimit të programeve televizive, dëgjimit të tyre në radio, vizitës së librarive, bibliotekave, madje edhe atyre shitësve të librave në trotuare, të vijmë në kontakt me punime, shkrime me tituj që thirren në karakterin psikologjik, epitetin e shkencës moderne të psikologjisë. Të gjitha ato dritare të informacionit janë të mbingarkuara me tituj të këtij stili ‘’Si të bëjmë jetë të lumtur’’, “Hapat e suksesit’’, ‘’Si ta shërojmë vetën nga stresi’’, ‘’Si ta bëjmë dikë të na dashurojë” etj. Ekzistojnë një sërë titujsh të tillë mirëpo, çfarë është më interesantja, në shumicën prej tyre, atje diku nga fundi i ballinës së librit shkruan: ‘’libër psikologjik’’ dhe jo rrallë herë kjo është rrena më e madhe! Neve na mbetët të dimë se sa realisht aty ka psikologji shkencore, dhe sa ka biznes e dogma?!

Jeta të cilën sot për sot po e jeton shumica e popullsisë botërore, veçanërisht ajo urbane, me të vërtetë është shumë anksioze, stresuese, e raste raste edhe depresive. Të gjitha këto shqetësime psikologjike janë pasojë e dinamikës së stërmadhuar të jetës së shoqërive moderne. Të gjendur në një telashe të tillë, njerëzit priren për të gjetur ndonjë ilaç sa më efikas, dhe shumë personal e konfidencial që ua mundëson të mos e shpalosin çështjen me të tjerët, të harxhojnë sa më pak nga koha dhe pasuria e tyre për të arritur deri te stabiliteti psikologjik, dhe kjo shtyn direkt te leximi i librave që aludojnë se mund të ndihmojnë në këto aspekt! Motivet e natyrshme të njerëzve për të arritur deri të një mirëqenie shpirtërore e materiale, që korrespondon me atë që quhet ‘’jetë e lumtur’’, dhe motoja për një jetë më të lumtur, është njëri prej faktorëve bazik që shtyn drejt kërkimit dhe leximit të këtyre librave që aludojnë se mund të ndihmojnë për të arritur deri te lumturia reale!

Në këtë situatë të dhimbshme, dhe shumë lehtë te depërtueshme për shkak të karakterit të sajë emocional, po dinë të manipulojnë dhe shfrytëzojnë pamëshirshëm, shumë individë edhe organizata, të cilët po ofrojnë produkte kinse problem-zgjedhëse mirëpo, në fakt janë vetëm problem-sjellëse për masën, dhe fitimprurëse, qoftë në aspektin material, apo në atë social, për ata që i plasojnë këto materiale.

Psikologjia tashmë është një shkencë e konsoliduar, e cila ka arritur që të krijojë standarde shumë empirike dhe shkencore drejtë studimit, hulumtimit, madje edhe ndikimit në jetën psikologjike të njerëzve me qëllim përkrahjeje dhe shërimi! Gjithçka që ndërmarrin dhe ofrojnë psikologët e kualifikuar dhe kompetent profesionalisht, është e mirëstudiuar dhe e matur më parë, në suaza shkencore. Kjo tregon vlefshmërinë momentale të teknikës që përdoret, dhe besueshmërinë e sajë për ndonjë efekt anësorë në të ardhmen.

Për dallim nga kjo korrektësi dhe ky seriozitet që ofrojnë psikologët dhe punimet e mirëfillta psikologjike, këto punime të lartpërmendura, që me një fjalë dua ti quaj, ‘’Tallava Psikologji’’, me të vërtet shpesh herë me atë utopizmin e vet janë më të dëmshme se sa të dobishme për shëndetin shpirtërorë të lexuesve. Shpesh herë, ato gjatë leximit ngjallin ndjenja të veçanta, që momentalisht, aty për aty, mund të ngritin vetëbesimin, vetërespektin, të ngjallin motive të veçanta te lexuesi, duke lënë përtypje se po ndikojnë për së mbari. Mirëpo, ç’është e vërteta, shpesh herë këto procese dinamike brenda psikes njerëzore mund të fusin në funksion edhe mekanizma të tjerë; bie fjala represione, ndrydhje, disonanca të ndryshme, të cilat kohë e ndoshta vite më vonë mund të sjellin shpërthime të ndryshme, siç mund të jenë ato të ankthit, stresit dhe ndonjë simptomë apo tjetër telash psikologjik.

Nga pamundësia që brenda një artikulli të thellohem më shumë në sqarime profesionale, të rrezikut të këtyre produkteve mashtruese e plotësisht të pa vlera, mbes me shpresën se në të ardhmen edhe në shqip të punohet ndonjë lloj manuali që tregon për rendësin e shëndetit psikik, dhe në veçanti rëndësinë e kërkimit të ndihmës nga njerëzit profesionalisht kompetent, gjithnjë ne raste nevoje.

E rëndësishme mbetet që njerëzit mos të bëhen lehtë prehe e këtyre materialëve, përpara se të bëjnë një vlerësim kritik mbi validitetin dhe besueshmërinë e tyre, në aspektin shoqërorë. Kuptohet se, jo të gjithë mund të bëjnë vlerësime të tilla. Mirëpo sot, fatmirësisht Kosova ka një numër të theksuar të psikologëve, sociologëve dhe pedagogëve, që sadopak mund të japin vlerësime adekuate rreth këtyre çështjeve, pasi që i përkasin një fushe të tillë formimi.

Ajo që duket dhe ndjehet fillimisht, asnjëherë nuk do të thotë që do të duket dhe ndjehet njëjtë deri në fund. Edhe pacientët, për derisa operon, ndjejnë dhembje mirëpo, kur shërohen ndjehen mirë edhe në vazhdimësi në të ardhmen. Ky shembull le të jetë treguesi më i mirë se në ligjet e shkencës dhe të universit në përgjithësi, përshtypjet dhe ndjenjat e para, nuk janë gjithherë tregues i së ardhmes, e sidomos kur bëhet fjalë për kompleksivitetin e psikologjisë njerëzore. Atëherë, ju bëjë thirrje të sinqertë që ta ruani shëndetin tuaj. Njeriu është psikologu më i mirë i vetës së tij.