Pa strategji zhvillimore, ka rënie të investimeve

Nga 544 milionë e 58 mijë euro sa janë të planifikuar për investime kapitale nga Qeveria e Kosovës, në gjashtëmujorin e parë të këtij viti janë realizuar vetëm 136 milionë e 66 mijë euro, apo 25 për qind e buxhetit të planifikuar. Krahasuar me gjashtëmujorin e parë të vitit 2013, ku u patën investuar 194 milionë e 78 mijë euro, i bie që në këtë vit janë realizuar 30 për qind më pak.

Për rënie të këtyre investimeve vlerësohet se ka ndikuar ngritja e pagave prej 25 për qind, e edhe mungesa e një strategjie paraprake zhvillimore nga ana e Qeverisë.

Edhe më shqetësuese, për njohësit e çështjeve ekonomike, është realizimi i investimeve në gjashtëmujorin e dytë, ku thuhet se do ketë rënie edhe më të madhe, marrë parasysh edhe kontestimin e projekteve, pasi që po vlerësohen si jolegjitime për shkak të ngërçit politik në Kosovë.

Për Berat Thaçin, ekspert i ekonomisë nga instituti GAP, është mjaftë shqetësuese, por edhe e pritshme, realizimi i pakët e investimeve kapitale, pasi që Qeveria, me miratimin buxhetit ka vendosur t`i ulë investimet kapitale prej rreth 100 milionë euro, për shkak të vendimit tjetër për rritjen e pagave.

Ai thotë se investimet kapitale janë premtim për rritje ekonomike, e që një gjë të tillë nuk e premton rritja e pagave.

“Shërbyesit civilë dhe qytetarët e Kosovës meritojnë paga më të mëdha, mirëpo këto paga duhet t’i arsyetojmë me rritje të produktivitetit të ekonomisë, apo thënë ndryshe: duhet të kemi mbulesë për rritje, jo rritje të cilat dëmtojnë zhvillimin ekonomik”, ka thënë Thaçi për KosovaPress.

Ai tha se deri më tani investime ka pasur më së shumti në ndërtimin e autostradave të cilat, sipas tij, nuk kanë treguar ndonjë sukses në përshpejtimin e rritjes ekonomike.

“Nëse mendojmë se duke investuar në autostrada, atëherë do të zhvillohemi, kjo është një qasje e gabueshme ose të paktën është provuar si e tillë”, ka shtuar ai.

Agim Shahini, nga Aleanca Kosovare e Biznesit, tha se në një vend ku nuk ka investime kapitale e private, kjo nënkupton se në atë vend do të ketë krizë ekonomike. Ai tha se kaosi ekonomik ka kohë që është prezent, përderisa investime shtetërore ka më pak, punësime më pak e edhe investime nga diaspora dhe investitorët e huaj ka dukshëm më pak. Kjo, sipas tij, duhet të prek ndërgjegjen e liderëve institucional dhe opozitar.

“Kosovës i mungon kjo strategji dhe përderisa ne nuk dimë se çfarë duam, ne nuk dimë as çfarë kërkojmë, e çfarë investojmë”, ka thënë Shahini.

Në anën tjetër, njohësi i çështjeve ekonomike, Ibrahim Rexhepi nga STRAS, thotë se edhe deri në fund të vitit nuk ka gjasa të arrihet kuota e planifikuar për sivjet, për shkak edhe të dështimeve të projekteve të mëdha që janë planifikuar.

Se mungesa e investimeve kapitale ndikon në sektorin privat, një gjë të tillë e ka pohuar edhe Arian Zeka nga Oda Ekonomike Amerikane në Kosovë. Ai tha se rritja e pagave ka ndikuar në rënie të investimeve kapitale. Sipas tij, akoma më shqetësues është gjashtëmujori i dytë i vitit, kur pretendohet të ketë realizime më të mëdha kapitale, e që fatkeqësisht është e kundërta. /KP/