Përgatitja e pacientëve për Rezonancë Magnetike: Si të mposhtim frikën nga imazheria

Imazhimi me rezonancë magnetike është një ekzaminim joinvaziv që nuk përdor rrezatim të dëmshëm jonizues, duke e bërë atë një nga testet më të rekomanduara për diagnostikimin e sistemeve të ndryshme të organeve. Te pacientët që kanë frikë nga hapësirat e ngushta dhe të mbyllura, kjo frikë mund ta bëjë ekzaminimin dukshëm më të vështirë apo edhe të pamundur

Bsc. Mustafë Buzoku
Teknik i Radiologjisë

Rezonaca magnetike mund të zbulojë sëmundje dhe gjendje të ndryshme kur metodat e tjera imazherike janë të pamjaftueshme. Mund të diagnostikojë sëmundje të të gjithë trupit, si neurovaskulare, osteomuskulare, abdominale, urogjenitale.

Kjo teknikë vizualizon strukturën dhe funksionin e detajuar të trupit duke përdorur një fushë të fortë magnetike dhe valë elektromagnetike. Skanimi zgjat mesatarisht 30 minuta dhe është plotësisht i padhimbshëm. Në shumicën e rasteve nuk ka nevojë për parapërgatitje. Në rastin e kontrollit të organeve të barkut dhe të pelvikut, pacienti duhet të jetë esëll.

Para kryerjes së ekzaminimit, pacientët duhet të informojnë teknikun e radiologjisë në rast shtatzënie, alergji të ndryshme, etj.

Përgatitja për ekzaminim

Përveç nëse thuhet ndryshe, kjo procedurë nuk kërkon ndonjë përgatitje të veçantë. Merrni terapinë tuaj të rregullt, sillni të gjithë dokumentacionin mjekësor mbështetës që është i rëndësishëm për ekzaminimin që do të kryhet me MRI, raport nga një specialist që kërkon ekzaminimin, të gjitha gjetjet e mëparshme, përfshirë ekzaminimet radiologjike dhe raporte.

Për sigurinë tuaj, përpara se të filloni ekzaminimin, tekniku i radiologjisë do t’ju bëjë disa pyetje në lidhje me sigurinë tuaj gjatë ekzaminimit kur aplikohet një fushë magnetike e fortë. Ekzaminimi nuk mund të kryhet në këto raste si në vijim:

▪ pacemaker i implantuar ose lloje të caktuara të valvulave artificiale të zemrës
▪ elemente metalike kirurgjikale – lloje të caktuara kapësesh dhe proteza të ndryshme
▪ ekzaminimi nuk është i mundur nëse nuk e lejon konstitucioni ose masa trupore
▪ pacientët me implante metalike të implantuara (kryesisht ortopedike – fiksim i kofshës, gjurit, kockës), si dhe ata me defibrilatorë të implantuar, stenta (stentat të cilat janë të vendosur pas vitit 2000 nuk paraqesin rrezik), personat që kanë ‘vënë’ gjatë jetës së tyre rruaza të ndryshme metalike, pacientet të cilët mund të kenë copëza të granatave ose plumba në trup.

Si vazhdon ekzaminimi?

Në dhomën e përgatitjes ju duhet të hiqni të gjitha bizhuteritë, piercing, orët, syzet, karficat metalike, telefonin, kartat e kreditit, aparatin e dëgjimit, protezat e dhëmbëve, stilolapsat, para metalike, çelësa etj.

Nëse keni frikë nga hapësirat e mbyllura (klaustrofobia), patjetër tregoni teknikut të radiologjisë. Ju duhet të ndiqni me përpikëri udhëzimet që ju janë dhënë nga tekniku i radiologjisë i cili do të realizon proceduren imazherike me MRI.

Gjatë ekzaminimit, pajisja prodhon tinguj të ndryshëm me zë të lartë, prandaj është e rëndësishme të mos keni frikë.

Është shumë e rëndësishme që të qëndroni plotësisht të palëvizshëm gjatë gjithë ekzaminimit, pasi edhe lëvizja më e vogël dëmton cilësinë e imazhit.

Nëse bëhet fjalë për një fëmijë ose një person me çrregullime mendore, një prind ose një person shoqërues mund të marrë pjesë në ekzaminim. Ekzaminimi nën sedacion zakonisht kryhet te fëmijët nën 5 vjeç. Ky ekzaminim kryhet në bashkëpunim dhe nën mbikëqyrjen e personelit mjekësor kompetent (anesteziologut) që ju shoqëron ditën e ekzaminimit.

Gjatë ekzaminimit, stafi mjekësor profesional ju shikon dhe ju dëgjon. Nëse i thoni personelit se jeni të shqetësuar ose të frikësuar ose se keni frikë nga hapësirat e mbyllura ose zhurma, do t’ju jepet një pompë – Alarm, kështu që nëse nuk ndiheni mirë, shtypja e pompës do të ndalojë ekzaminimin.

Nëse procedura e kërkon, tekniku i radiologjisë mund t’ju kërkojë të ndaloni frymëmarrjen për një kohë të shkurtër – mbajeni frymën. Në disa raste, radiologu do të vlerësojë nëse është e nevojshme të administrohet një agjent kontrasti. Nëse radiologu e sheh të nevojshme, tekniku do të injektojë një agjent kontrasti në venën tuaj, i cili lejon një pamje më të qartë të indeve të caktuara dhe ndryshimet në imazh. Agjenti i kontrastit lehtëson rrugën drejt një diagnoze përfundimtare.

A është ekzaminimi i pakëndshëm?

Pa dyshim, ekzaminimi te disa njerëz shkakton ankth, por edhe të tjerë që nuk kanë asnjë problem me hapësirat e mbyllura. Shqetësim është qëndrimi në “tunel” të pajisjes dhe zhurma që bën pajisja.

Pacientët që vuajnë nga fobi specifike ankohen për simptoma fizike dhe emocionale. Simptomat fizike përfshijnë: ndjesi të vështirësisë së marrjes së frymës, dridhje, djersitje, takikardi, tharje të gojës dhe dhimbje gjoksi. Simptomat emocionale përfshijnë: ndjenjë ankthi ose frike të padurueshme, frikë nga humbja e kontrollit mbi situatën, një ndjenjë e një nevoje intensive për t’u larguar nga situata e pakëndshme dhe një perceptim i frikës si irracionale, por një paaftësi për ta mposhtur atë.

Duhet të dini se nuk jeni kurrë vetëm gjatë imazhimit me MRI: tekniku është në kontakt me ju përmes një dritareje xhami, si dhe përmes një sistemi të posaçëm – interfonit.

Shumica e pacientëve janë akoma nevrik pas ekzaminimit, kryesisht për shkak të gjetjeve të mundshme dhe rezultateve të ekzaminimit. Tekniku i radiologjisë që drejton aparatin RM duhet të jetë gjithmonë i përgatitur për të sqaruar çdo pyetje të mundshme, për të qetësuar pacientin dhe për të siguruar që gjendja e tij fizike është mjaft e mirë përpara se t’i lejojë ata të largohen nga njësia e RM-së. Pacientët shpesh kërkojnë të bisedojnë me radiologun, ndonëse ekziston mundësia e mendimit të dytë të pavarur në lidhje me të dhënat e mbledhura diagnostike dhe gjetjet e tyre.

Frika nga hapësirat e mbyllura gjatë një ekzaminimi me rezonancën magnetike ndodh edhe te njerëzit që nuk vuajnë nga klaustrofobia. Për fat të mirë, ka mënyra për të mposhtur frikën:

Bisedoni me radiologun ose teknikun përpara ekzaminimit: Jeni të vetëdijshëm se çfarë do të ndodhë gjatë ekzaminimit. Njihuni me pajisjen, tingujt dhe veprimet e saj. Pyesni për çdo gjë që ju intereson; njohuritë mund të jenë inkurajuese. Është më mirë të bëni një listë pyetjesh në shtëpi, në qetësi, që të mos ngatërroheni aty për aty. Biseda se si do të duket saktësisht procedura dhe sa kohë do të zgjasë në rastin tuaj, do të zvogëlojë ankthin tuaj. Ata do t’ju dëgjojnë me kujdes, do të eliminojnë çdo dyshim që mund të keni dhe do t’ju ofrojnë mbështetje. Nëse kjo nuk ju qetëson, bëhet planifikimi për realizimin e procedurës imazherike me anestezion.

Ejani në ekzaminim me dikë të afërt: Prania e një personi të dashur mund të jetë shumë qetësuese. Nuk do të lejoheni të flisni, por shoqëruesi juaj mund t’ju thotë diçka dhe të mbajë kontakte me ju. Natyrisht, as ai nuk duhet të ketë implante metalike, bizhuteri, orë, rrip me kopsë metalike apo ndonjë gjë prej metali mbi ose brenda tij, sepse fusha magnetike është e fortë edhe jashtë pajisjes.

Përqendrohuni në frymëmarrjen tuaj: Sado e thjeshtë të jetë, frymëmarrja e fokusuar dhe teknikat e tjera të meditimit kanë një efekt qetësues për shumicën e pacientëve. Merrni frymë thellë gjatë ekzaminimit: Kur një person frikësohet ose emocionohet, ai fillon të marrë frymë shpejt dhe pulsi i tij gjithashtu rritet. Për shkak të kësaj, nuk arrin oksigjen i mjaftueshëm në mushkëri dhe zemra nuk mund të dërgojë oksigjen të mjaftueshëm në të gjitha organet, përfshirë trurin. Ky reagim e vë një person tashmë të frikësuar në një gjendje edhe më të madhe paniku dhe i pengon ata të mendojnë arsyeshëm. Ju mund të fitoni kontrollin mbi këtë situatë duke e detyruar me vetëdije veten të merrni frymë thellë. Merrni frymë përmes hundës dhe nxirreni përmes gojës. Sado e thjeshtë që të jetë, frymëmarrja e përqendruar dhe teknikat e tjera të meditimit kanë një efekt qetësues për shumicën e pacientëve.

Mbuloni fytyrën: Mbulimi i fytyrës me një peshqir, leckë tjetër ose thjesht mbajtja mbyllur e syve mund t’ju ndihmojë të ndiheni sikur jeni në shtëpi ose në një hapësirë tjetër. Ju nuk mund të shihni se ku jeni, kështu që keni më pak gjasa të ndiheni të bllokuar.

Numërimi: Një teknikë tjetër e thjeshtë është numërimi. Monotonia mund të jetë qetësuese dhe nëse numëroni ngadalë, koha mund të kalojë më shpejt nga sa mendoni. Shkoni në “vendin tuaj të lumtur”: Kjo mund të tingëllojë qesharake, por nëse mendoni për detajet e “vendit tuaj të lumtur” ose një kujtim të dashur, apo ndoshta edhe të punoni në një projekt krijues, mund të jeni në gjendje të shpërqendroheni me sukses nga ushtimat.

Lexo po ashtu Rezonanca Magnetike e gjithë trupit - Teknologji e përparuar për diagnostikim modern

Nëse ndiheni të frikësuar, shtypni butonin e ndihmës. Sapo të shtypni butonin, tekniku do t’ju largojë menjëherë nga pajisja nëse nuk e duroni dot ekzaminimin. /Telegrafi/