Opinione

Mirupafshim Shqipëri!

Nëse i referohemi të dhënave të INSTAT-it, në dekadën e fundit kanë emigruar afërsisht nga 200-400 mijë shqiptarë. Portale të ndryshme kanë shkruar se në vitin akademik 2022-2023 janë regjistruar 15 mijë studentë më pak se një vit më parë. Shumë shkolla, kopshte dhe çerdhe janë mbyllur.

Këta studentë, nxënës, fëmijë, nuk kanë braktisur shkollën, por kanë braktisur Shqipërinë! Shqiptarë që po sakrifikojnë gjithçka për asgjë.

Sot ka qindra mijëra shqiptarë që sorollaten nëpër azilet e Gjermanisë, Francës, Anglisë. Sot kemi qindra e mijëra shqiptarë që jetojnë në Evropë në mënyrë të paligjshme, me shpresën se mund të rregullohen jashtë vendit të tyre.

Po pse kaq shumë: Mirupafshim Shqipëri?

Genti dhe Teuta janë dy të rinj që sapo kanë përfunduar studimet universitare. Ata punojnë në administratë shtetërore dhe të dy paguhen me rrogë specialisti. 45 mijë lekë të rinj paguhet Genti, e pak më pak paguhet Teuta. Të dy marrin gati 90 mijë lekë të rinj në muaj!

Genti dhe Teuta e kanë shumë të vështirë të blejnë një shtëpi, për të mos thënë të pamundur.

Nëse ua hedhim një sy agjencive imobiliare në Shqipëri, një apartament në Tiranë, jashtë unazës së madhe, me tre dhoma gjumi kushton nga 150-265 mijë euro. I njëjti çmim është në zonën e Freskut, Dajtit, Astirit etj.

Sa vite punë i duhet një çifti për të grumbulluar lekët që të blejnë një apartament?

Nëse kalkulojmë shpenzimet mujore të Gentit dhe të Teutës, janë më shumë shpenzime mujore sesa të ardhura që kanë. Shpesh herë çifti i të rinjve detyrohet t’i kërkojë ndihmë familjarëve.

Dy të rinjtë kanë marrë me qira një apartament i cili kushton 30 mijë lekë të rinj në muaj. Shpenzimet mujore të këtij çifti janë pastaj faturat e dritave, ujit, për administrimin e pallatit, telefonin, televizorin … Të gjitha këto shpenzime kushtojnë diku tek 40 mijë lekë të rinj. Në fillim të muajit, çifti ka shpenzuar 50 për qind të rrogës, duke shlyer faturat bazike, pjesën tjetër që u ngelet nga rroga e konsumojnë vetëm për shportën e ushqimeve – nuk po llogarisim shpenzimet e ”luksit”, ndryshimin e gardërobës sipas stinëve etj.

Sot, 60 për qind e të rinjve shqiptarë e jetojnë jetën si Genti dhe Teuta. Shumica e të rinjve janë rrogëtarë dhe kjo rrogë nuk u mjafton për të mbuluar shpenzimet e nevojshme mujore.

Kush mund të na tregojë një formulë se si Genti dhe Teuta, që punojnë në një punë relativisht të mirë në administratë, të blejnë një apartament, të kenë mundësi që ta nisin jetën normale, si kudo në Evropë?

Unë, në emër të Gentit dhe të Teutës dhe shumë të rinjve, po i drejtohem znj. ministre të të rinjve dhe fëmijëve, qeverisë shqiptare dhe deputetëve të parlamentit me pyetjen: Vërtet nuk e dini se të ardhurat e një specialisti janë shumë më pak se shpenzimet e detyrueshme mujore? Ku jetoni ju kur bëni thirrje: Mos ikni, kthehuni etj.? Keni menduar çfarë do t’ju ofroni shqiptarëve, përveç teatrit politik? Ju, që jeni ligjvënës, a nuk duhet t’i mbroni të rinjtë dhe të gjeni instrumentet e duhura që ata të mos e braktisin vendin e të mos ikin nëpër botë? Sepse, ata po braktisin Shqipërinë dhe po vuajnë nëpër Evropë që të fitojnë statusin e azilantit ekonomik, politik etj.? A nuk ju vjen turp se si shtetasit tuaj akoma rrezikojnë jetën dhe emigrojnë në rrugë të frikshme? Rinia shqiptare po lë prindërit e moshuar, në mëshirë të fatit, me pensione qesharake. Kjo nuk është aventurë dhe as rini e papërgjegjshme. Është rini e pashpresë. A nuk e shihni se po e katandisni Shqipërinë?

Të rinjtë duan të shikojnë ndryshime të dukshme. Të rinjtë duan shpresa. Ka ardhur koha të reflektoni. Edhe pse jeni kaq vonë, gjithmonë ka kohë për t’i ndrequr gabimet. Duhen ndryshime jo monologje dhe diskutime pa vlerë. Jepini fund nepotizmit në institucionet publike. Mos shpërndani fonde nëpër organizata, fondacione apo biznese që të mbajnë konferenca, por aprovoni projektet e të rinjve kreativë. Jepini një dorë bizneseve të vogla nismëtare që të rinjtë të vetëpunësohen dhe të sjellin risi në Shqipëri, që të mos shkëlqejnë vetëm jashtë kufijve tanë. Tregoni se jemi Shqipëri, vendi më vital në botë dhe jo xhungël ku mbijeton më i forti. Ndryshoni politikat sociale, aplikoni programe qe nxisin punësimin, integroni të rinjtë drejt tregjeve të ndryshme.