Sekretet më tronditëse të trofeut të Topit të Artë – detaje të padëgjuara më parë

Edicioni i 67-të i Topit të Artë përfundoi me triumfin e Lionel Messit, që fitoi Topin e Artë të tetë në karrierë me ceremoninë që u mbajt në Theatre du Chatelet në Paris.

Ashtu si Kupa e Botës është trofeu më i lartë që çdo futbollist aspiron në nivel kolektiv, Topi i Artë është në nivel personal. Secili nga protagonistët e nominuar nga revista franceze France Football ëndërron të ngrejë atë trofe prestigjioz të artë, e cila u krijua në vitin 1956 nga një prej bizhuterive më të vjetra në histori: Mellerio dits Meller.

E themeluar në 1613 nga familja Mellerio në Itali, biznesi familjar filloi të rritet me hapa të mëdhenj pasi u vendos në Francë. Bazuar në katër parime si respekti për traditat, familja, besimi dhe ndjenja e përkatësisë, firma fitoi terren dhe u konsolidua me kalimin e kohës deri në pikën e krijimit të pjesëve për figura historike si Perandoresha Josephine, Charles Maurice e Talleyrand dhe mbretëreshat e Belgjikës, Suedisë dhe Britanisë së Madhe, mes qindra personaliteteve të tjera.

Për sa i përket sportit, ajo ishte përgjegjëse për realizimin e trofeve të ndryshme si Kupa Roland Garros, si dhe Topi i Artë, i cili ndryshoi dizajnin e tij nga fillimet e tij deri më sot.

Aktualisht Topi i Artë është 28 centimetra i lartë, 22 centimetra në diametër dhe 12 kilogramë peshë. Megjithatë, pavarësisht se ruanin të njëjtin stil (një top futbolli), madhësia e trofeve të parë ishte shumë më modeste. “Kërkon dhjetëra orë punë dhe specialistë të shumtë të alternojnë për ta bërë atë: argjendari, remboseri, daltëxhiu, gdhendësi, lustruesi… profesione që aktualisht janë të rralla dhe të çmuara”, kishte thënë Francois Mellerio gjatë një intervistë me FIFA.com në 2015.

Kur bëhet fjalë për zbërthimin e krijimit të tij, duhet theksuar se është një pjesë që fillon të bëhet gjashtë muaj para ceremonisë në të cilën do të dorëzohet dhe se ka disa hapa në përgatitjen e saj: nga fillimi, deri në momentin në të cilën njihet fituesi dhe vulosin emrin e tyre.

Embosser është i pari që ndërmerr veprime, pasi ai është përgjegjës për gdhendjen e dy pllakave prej bronzi për t’i dhënë asaj një formë hemisferike që përsërit një top. Më pas, argjendari e merr atë pjesë dhe i bashkon duke i hapur rrugë daltuesit, i cili e mbush topin me një material të ngjashëm me dyllin dhe vizaton qepjet me një daltë dhe një çekiç.

Radha tjetër është ajo e lustruesit, i cili e merr topin pa mbushje. Detyra e tij është të përsos punën e bërë më parë dhe të gdhend logon e famshme në pjesën e përparme. Më në fund, me të gjitha këto hapa të kryera, trofeu lahet me ar përpara se të paraqitet në një bazë të bërë nga një bllok piriti (një gur i përbërë nga përqindje të ngjashme hekuri dhe squfuri). Më në fund, pasi të njihet emri i fituesit, ai gdhendet në trofe përpara se t’i dorëzohet pronarit të tij në fund të ceremonisë.

1- E vetmja herë që trofeu nuk u nda ishte në vitin 2020 dhe anulimi i tij ishte për shkak të fillimit të pandemisë së coronavirusit. Në atë edicion, kandidati për ta marrë atë ishte Robert Lewandowski, golashënuesi më i mirë i sezonit dhe kampion si në kampionatin vendas, ashtu edhe në Kupë dhe Ligën e Kampionëve.

2- Futbollisti britanik Stanley Matthews ishte i pari që e ngriti trofeun në vitin 1956. Ai ishte gjithashtu më i vjetri që e fitoi atë, në moshën 41-vjeçare, pasi ishte përpara Alfredo Di Stefano dhe Raymond Kopa.

3- I pari amerikano-jugor që fitoi Topin e Artë ishte braziliani Ronaldo Nazario në 1997. Ai u bë gjithashtu futbollisti më i ri që e fitoi atë, me 21 vjeç e tre muaj. Duhet të theksohet se Di Stefano dhe Sivori e fituan atë me kombësi spanjolle dhe italiane kur çmimi iu dha vetëm lojtarëve evropianë (deri në 1995).

4- Portieri i vetëm që fitoi Topin e Artë ishte Lev Yashin në vitin 1963. Në këto linja, vetëm tre mbrojtës ishin në gjendje të fitonin: Beckenbauer (1972 dhe 1976), Matthias Sammer (1996) dhe Fabio Cannavaro (2006).

5 – Barcelona është skuadra me më shumë çmime Topi të Artë në histori me 13: Luis Suarez (1960), Johan Cruyff (1973 dhe 1974), Hristo Stoichkov (1994), Rivaldo (1999), Ronaldinho (2005) dhe Lionel. Messi (2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021 dhe 2023). /Telegrafi/