Tingujt, gjestet, tekat. Një ekip studiuesish anglezë, zbulon mënyrat e interpretimit për të hyrë në kontakt me të vegjlit e sëmurë. Me dialog, sindroma mund edhe të pësojë regres
Qëndron në heshtje, në errësirë, i vështirë për t’u kuptuar. Por gjithsesi një gjuhë te fëmijët me autizëm ekziston. Një grup studiuesish britanikë, kanë treguar se duke u ulur në krah të prindërve dhe duke i mësuar me durim për të interpretuar, disa nga simptomat e sindromës mund të ridimensonohen.
“Nuk bëhet fjalë për një kurë”, – thotë Jonathan Green, neuropsikiatër për fëmijë në Universitetin e Manchesterit dhe koordinator i projektit “Pact”, (“Preschool Autism Communication Trial”), rezultatet e të cilit janë publikuar në revistën “The Lancet”.
Kërkuesit kanë marrë 152 fëmijë mes 2 dhe 4 vjeç dhe i kanë ndjekur ata për një vit, duke filmuar ndërveprimet e tyre dhe pastaj duke iu nënshtruar një serie ushtrimesh. Çdo gjest, çdo tingull dhe çdo “sinjal” i fëmijës është analizuar.
Gjuha e kriptuar, shpesh në familje kalonte pa u vëzhguar, për shkak të ankthit dhe nevojës se duhej të përballej me të qarat e fëmijës apo me një krizë zemërimi të papritur, me studiuesit që analizonin dhe përpiqeshin të kuptonin gjithçka.
Prindërit kanë ndjekur 12 sesione në spitale gjatë 6 muajve, të ndjekura nga 6 muaj të tjerë “Feedback” përmes uebit me terapistët. Detyra e tyre, sapo ktheheshin në shtëpi, ishte të kalonin të paktën gjysmë ore në ditë duke vëzhguar me kujdes fëmijën, duke luajtur me të dhe duke provuar të interpretojë gjuhën. Fëmijët janë vlerësuar me pikë për të matur shkallën e sëmundjes së autizmit.
Testi është kryer në fund të vitit dhe pastaj, në mënyrë periodike, për 6 vjet të tjerë. Në këtë periudhë kohore, janë konfirmuar përmirësime në marrëdhëniet sociale dhe në tendencën për të adoptuar sjellje përsëritëse. Rezultati relativ i simptomave është reduktuar me 17%. Indeksi i sëmundjes së autizmit ka kaluar mesatarisht nga 7.9 në 7.3.
Mes fëmijëve të nënshtruar këtij programi, pas gjashtë viteve nën vëzhgim, 46% është klasifikuar si e shkallës më të rëndë. Në grupin e kontrollit, rastet më të rënda ishin 63%, në krahasim me 50% të fillimit.
Ndërkohë ka qenë e pamundur përllogaritja e të folurit dhe e ankthit. Me kalimin e kohës përfitimet kanë rënë. Por sfida e hulumtimit mbi autizmin në të gjithë botën, është pikërisht ajo për të parashikuar sa më shpejt diagnozën në mënyrë që të ndërhyhet kur truri është akoma plastik.
“Avantazhi i këtij testi, – shpjegon Green, – në krahasim me një ndërhyrje direkt tek fëmija është që rezultatet të ndihen në jetën e përditshme dhe në brendësi të kontestit familjar”.
Për çdo fëmijë, gjatë vitit të testit, kërkohet të zhvillohet një fjalor i personalizuar. “Prindërit kanë një dëshirë të madhe për të ndihmuar fëmijët e tyre, – shton Green, – por shpesh dorëzohen në mes të rrugës. Ndiejnë që cilësia e tyre si baba dhe nënë, nuk janë të mjaftueshme për të përballuar situatën”.
Vetë programi, me disa përshtatje kulturore, është aplikuar në disa familje në Indi dhe Pakistan. Për të zbuluar gjurmët e para të autizimit te fëmijët shumë të vegjël, metoda është përdorur në fund të vitit të parë të jetës edhe te vëllezërit më të vegjël të fëmijëve të prekur nga kjo simptomë. Në autizëm, sipas studiuesve ekziston një përbërës i qartë gjenetik. Gjatë viteve, janë individualizuar fragmente të ndryshme të ADN-së që luajnë një rol në sëmundje.
Por asnjë nga këto gjene nuk është zbuluar vendimtar për të zhvilluar shqetësimin (dhe për të provuar vendosjen e përcaktimit të një kure). Diagnoza ditët e sotme bëhet duke vëzhguar ç’rregullimet në të folur dhe aspektin e socializimit. Shenja që nuk shfaqen në mënyrë të qartë para moshës 3-4 vjeçare. /Telegrafi/
Lufta Prigozhin - Putin
Më shumëThonë se nuk ka grua më të bukur se ajo në planet: Bën seks katër herë në ditë
Mami! Po më dhemb koka!
Rregullat e modës që nuk duhet të ndiqni kurrë
Çfarë duan meshkujt në shtrat?
Si ndryshon trupi i gruas pas humbjes së virgjërisë
Sa kohë pas abortit, gratë mund të filloni sërish intimitetin?
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
E jotja është mu koncentru, e karriges Gaming me t’rahatu
Karrige që ta relakson mendjen dhe trupin
Knaqja zemrën vetit: Bli fustanin me zbritje në Melodia Px
Autobusi bon me t’ik, a kjo bluzë me zbritje hiç kërqysh!
Sako nga MelodiaPx që t’shton vetëbesim!
Më të lexuarat
Si Izraeli përdori dronët për të ngatërruar mbrojtjen ajrore iraniane përpara se të "gjuante raketat supersonike Rampage" - një sulm preciz që heshti Teheranin
Kryesuesja në KS të OKB-së përplaset ashpër me Vuçiqin për minutat e fjalimit
Përplasja e SHBA-së me Rusinë në KS të OKB-së: Nuk mund të ndryshoni historinë e intervenimit të NATO-s në Kosovë
Gjykimi për vrasjen e trefishtë në Gllogjan, dëshmitari tregon se çka i kishte thënë i akuzuari në natën kritike
Katër të mbijetuara të luftës nuk u lejuan të futeshin në sallën e KS të OKB-së, Osmani refuzoi pjesëmarrjen derisa lëshoi pe protokolli
"Ndoshta pse jam shqiptare", Dua Lipa zbulon një talent sekret që ka të bëjë me prejardhjen e saj