Sport Futboll Ndërkombëtare

Historia tragjike e futbollistit Joe Gaetjens, heroit të ndeshjes së parë ku SHBA-të shokuan Anglinë në Kupën e Botës

Para 1 viti

Kupa e Botës e 1950 në Rio de Zhaneiro ishte mjaft e çuditshme. Në atë kohë, futbolli praktikisht ekzistonte vetëm në Evropë dhe në Amerikën e Jugut.

Pesë nga skuadrat pjesëmarrëse ishin të Amerikës së Jugut (Brazili, Uruguai, Paraguai, Kili dhe Bolivia). Atyre iu bashkua Meksika, skuadra më e fortë në Amerikën e Veriut, si dhe Jugosllavia, Zvicra, Suedia, Spanja, Italia dhe Anglia.

Lista e pjesëmarrësve u plotësua nga Shtetet e Bashkuara , të cilat kishin marrë pjesë në Kupat e Para të Botës pa lënë përshtypje, pavarësisht se zunë vendin e tretë në vitin 1930.

Anglia erdhi si favorit i madh për të sfiduar Brazilin për titull në vitin 1950. Në vitet e mëparshme ata kishin demonstruar epërsinë e tyre ndaj të gjitha skuadrave evropiane. Në ndeshjen e tyre të parë, ata mundën Kilin 2-0. Në ndeshjen tjetër të grupit të saj, Spanja mposhti 3-1 Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Fitorja e famshme e SHBA-së në vitin 1950 ndaj Anglisë

Më 29 qershor, në Belo Horizonte, erdhi fatkeqësia angleze. Yjet e Anglisë, Billy Wrigth, Alf Ramsey dhe Tom Finney do të përballeshin me Joe Gaetjens, një student dhe pjatalarës, Walter Bah, një mësues shkolle nga Filadelfia dhe Joe Borghi, një punonjës në një agjenci funeralesh.

Ndërsa në Shtetet e Bashkuara futbolli ishte gjysmë amator, në Angli ishte tashmë profesionist. Por në minutën e 38-të, kur rezultati ishte 0-0, Gaetjens goditi me kokë një top për të mposhtur portierin Williams, shikimi i të cilit u bllokua nga disa mbrojtës.

Në disa redaksi, kur panë rezultatin 1-0 në tabelë, mund të kenë menduar se ishte një gabim shtypi dhe se rezultati i vërtetë ishte 10-0 për Anglinë. Por, SHBA-të me të vërtetë mundën anglezët.

Kush ishte Joe Gaetjens?

Gaetjens jetonte dhe punonte në SHBA, por ai ishte me origjinë nga Haiti, vendi më i varfër në Amerikë.

Prindërit e tij arritën ta detyronin të studionte në Universitetin e Kolumbias, por mjetet e tij nuk ishin të mjaftueshme për të paguar qëndrimin e tij. Kështu, ai e ndihmoi veten me punë të çuditshme si larja e enëve në restorant me emrin Rudy’s.

Joe kishte luajtur tashmë futboll në Haiti, ku kishte qenë kampion dy herë me Etoile Haitienne në vitet 1942 dhe 1944.

Rudy’s ishte një restorant spanjoll dhe pronari i tij, Eugene Diaz , ishte një emigrant galician me pasion për lojën e futbollit.

Natyra e tij sipërmarrëse dhe pasioni për futbollin e shtynë atë të merrte pronësinë e një ekipi në Ligën Amerikane të Futbollit që ishte shpërbërë.

Ai e quajti atë Brookhattan FC, më pas e riemëroi Brookhattan-Galicia dhe, më në fund, Galicia FC , përpara se skuadra të quhej Galicia-Honduras.

Gaetjens iu bashkua ekipit në vitin 1948 dhe u bë golashënuesi më i mirë i ligës në sezonin 1949/50. Në sezonin e tij debutues ata arritën në finalen e Kupës së US dhe ai ra në sy të trajnerit skocez të kombëtares së Shteteve të Bashkuara, i cili e thirri atë për Kupën e Botës. Pjesa tjetër është histori.

Tragjedia e Joe Gaetjens

Gaetjens nuk ishte një shtetas amerikan, por ai mundi të merrte pjesë sepse kishte deklaruar qëllimin e tij për t’u bërë i tillë.

Në fund ai nuk e bëri këtë, pasi pas turneut u transferua në Evropë dhe luajti për dy vjet në Francë. Pasi nuk bëri përshtypje, ai u kthye në Haiti, ku ndodhi tragjedia.

Gaetjens ishte i famshëm në vend. Ai dhe familja e tij, pronarë biznesesh të ndryshme, jetonin mirë.

Por kjo ishte shumë e rrezikshme në një vend të sunduar nga një nga tiranitë më të çuditshme, brutale dhe gjakatare të shekullit të 20-të, ajo e Francois Duvalier, i cili në mes të kaosit politik të vendit kishte ardhur në pushtet në vitin 1957.

Familja Gaetjens u identifikua si mbështetës i kundërshtarit të Duvalierit, Louis Dejoie. Kur Duvalier e shpalli veten president të përjetshëm, familja Gaetjens vendosi të shkonte në mërgim. Të gjithë përveç Joe, i cili nuk ishte përfshirë kurrë në politikë dhe ishte ende shumë i njohur.