Çfarë është depresioni?

Depresioni është një çrregullim mendor i zakonshëm dhe serioz që ndikon negativisht në mënyrën se si ndiheni, mendoni, veproni dhe e perceptoni botën.

Ndonëse mund të ndodhë në çdo kohë dhe në çdo në çdo moshë, ai mund të shfaqet tek njerëzit fillimisht gjatë adoleshencës së vonë ose në mesin e viteve 20, shkruan Psychiatry.org.

Sa zgjat depresioni?

Një sërë faktorësh mund të ndikojnë në kohëzgjatjen e depresionit. Është e rëndësishme të trajtoheni, dhe nëse jeni një person që keni filluar terapitë, gjendja e juaj do të përmirësohet brenda disa javëve, por mund të zgjasë edhe më gjatë.

Në anën tjetër, nëse nuk jeni diagnostikuar dhe nuk jeni duke u trajtuar, simptomat mund të zgjasin me javë, muaj ose madje edhe vite.

Trajtimet e vazhdueshme mund të ndihmojnë që depresioni të mos shfaqet sërish tek ju, shkruan Hopkinsmedicine.org.

-Faktorët që ndikojnë në kohëzgjatjen e depresionit. Kohëzgjatja e depresionit varet nga një kombinim i faktorëve biologjikë, psikologjikë dhe mjedisorë; këtu përfshihen lloji dhe shkalla e depresionit me të cilin po përballeni, trajtimi dhe mbështetja nga të afërmit, faktorët gjenetikë biologjikë.

-Depresioni akut dhe depresioni kronik. I njohur gjithashtu si depresioni i madh (Major Depressive Disorder), depresioni akut karakterizohet nga episode të theksuara të trishtimit, humbjes së interesit për aktivitetet e përditshme dhe simptoma të tjera që zgjasin për një periudhë të shkurtër, zakonisht disa javë deri në disa muaj. Këto episode mund të ndodhin një herë gjatë jetës ose të përsëriten. I njohur si çrregullimi depresiv i qëndrueshëm (Persistent Depressive Disorder) ose distimia,  depresioni kronik përfshin simptoma më të lehta që zgjasin për një periudhë më të gjatë, shpesh për dy vjet ose më shumë. Edhe pse simptomat mund të jenë më pak intensive se ato të depresionit akut, kohëzgjatja e tyre e gjatë mund të ndikojë ndjeshëm në cilësinë e jetës së individit.

Depresioni pas lindjes apo postpartum

–Depresioni pas lindjes: është një çrregullim mjekësor që shumë gra e përjetojnë pas lindjes së një fëmije. Janë ndjenja të forta trishtimi, ankthi (shqetësimi) dhe lodhjeje që zgjasin për një kohë të gjatë pas lindjes. Këto ndjenja mund ta bëjnë të vështirë për ju që të kujdeseni për veten dhe fëmijën tuaj. Depresioni pas lindjes mund të ndodhë në çdo kohë pas lindjes së fëmijës. Shpesh fillon brenda 1 deri në 3 javë pas lindjes së një fëmije. Pas lindjes mund të ndodh për një sërë shkaqesh dhe mund të manifestohet për shkak të ndryshimit të hormoneve apo edhe nga gjenet.

-Ndihmë për nënat e reja: Për të ballafaquar këtë periudhë të vështirë, merruni me aktivitete fizike, frekuentoni palestrën apo thjesht dilni për ece. Ushqehuni shëndetshëm, konsumoni fruta dhe perime dhe shmangni gjëra e ëmbla dhe të kripëra. Bëni pushim sa të mundeni, flini kur fle edhe foshnja e juaj. Mos konsumoni alkool, pasi është pije depresive dhe mund të ngadalësojë trupin tuaj ju gjithashtu nuk duhet ta bëni këto pasi mund ta transferoni alkoolin tek qumështi i gjirit.

Test depresioni

Test i depresionit apo siç quhet ndryshe ekzaminimi i depresionit, është një grup standard pyetjesh që ju përgjigjeni për të ndihmuar ekspertin shëndetësor të zbulojë nëse keni depresion.

-Rëndësia e testeve për diagnostikimin e depresionit. Është e rëndësishëm për ju nëse manifestoni shenja të depresionit për të cilat mund të mos jeni i sigurt.

-Ku mund të bëhet një test depresioni. Ekzistojnë një mori faqesh në internet dhe po ashtu aplikacione në telefon përmes të cilave mund të bëni një test depresioni. Normalisht, nëse është e mundur ju duhet të bëni një termin tek eksperti shëndetësor i kësaj fushe.

Ankthi dhe depresioni

Lidhja komplekse mes ankthit dhe depresionit: Ndonëse ankthi përgjithësisht konsiderohet një gjendje me energji të lartë dhe depresioni një gjendje me energji të ulët, ankthi dhe depresioni janë më të lidhura nga sa mund të mendoni. Një person me depresion shpesh përjeton shumë ankth, ndoshta edhe deri në atë masë sa të ketë sulme paniku, shkruan Hartgrovehospital.com

Çrregullimet e ankthit përfshijnë më shumë sesa nervozizëm dhe shqetësim të zakonshëm. Ata mund të shkaktojnë frikë të tmerrshme për gjërat që njerëzit e tjerë nuk do t’i mendonin dy herë. Shumë njerëz me çrregullime ankthi e kuptojnë plotësisht se mendimet e tyre janë irracionale. Por ata ende nuk mund t’i ndalojnë. Ndjenjat e humbjes së kontrollit të brendshëm i ndjekin ata. Ky ankth është një nga mënyrat hyrëse për depresion.

Si mund të trajtohen së bashku? Hulumtimet e bazuara në prova sugjerojnë që ankthi dhe depresioni të trajtohen në të njëjtën kohë.

Ekzistojnë disa metoda disa prej të cilave sipas ekspertëve përfshijnë: Terapi konjitive të sjelljes, medikamente kundër depresionit, medikamente kundër depresionit, ushtrime dhe teknika relaksimi.

Shenja depresioni

Shenjat emocionale, fizike dhe mendore të depresionit: Një person i cili vuan nga depresioni mund të ballafaqohet me një sërë problemesh emocionale, fizike dhe mendore, të cilat përfshijnë: Ndjenja e vazhdueshme e të qenit i pashpresë dhe i mërzitur, humbja e dëshirës për t’i shijuar gjërat si në të kaluarën, çrregullimi i gjumit, pagjumësia apo hipersomia, ndrsyhime në apetit apo peshë, lodhje dhe nivele të ulëta të energjisë, ndjenja e të qenit në faj, vështirësi në koncentrim, të mbajturit mend dhe në marrjen e vendimeve, dhimbje fizike të pashpjegueshme dhe mendime të vdekjes dhe vetëvrasjes, shkruan Momentumhope.org.

Si ta dalloni depresionin tek vetja dhe tek të tjerët: Dikush i cili mund të jetë i ballafaquar mund të ketë këto simptoma: Ata sillen ndryshe, duken më negativë, ata flasin për vetëvrasjen, ata duken më tërhequr dhe më të distancuar, ata neglizhojnë higjienën, bëhen më irritues, ata sillen sikurse gjithçka është në rregull, ata duken të stagnuar në jetë dhe duken të ftohtë.

Por si ta dalloni tek vetja? Nëse ndiheni vazhdimisht i mërzitur dhe me disponim të keq, nëse keni humbur interesin ose kënaqësinë, nëse ndiheni i lodhur dhe pa energji, nëse keni çregullim të gjumit dhe gjithashtu nëse ndiheni si të pavlerë dhe në faj ju mund të vuani nga depresioni.

Depresioni i rëndë

Depresioni i rëndë dhe ndikimi i tij në shëndetin e përgjithshëm: Kur dikush vuan nga depresioni i rëndë, vetëvrasja është një kërcënim real. Ai mund të manifestohet edhe me simptoma fizike të cilat mund të mos jenë të dukshme sepse ato shpesh ndodhin me çrregullime mjekësore të cilat përfshinë kapsllëkun, dhimbjet e shpinës dhe stomakut dhe dhimbje të tjera të pashpjegueshme. Ju gjithashtu mund të keni dëshirë të ulët seksuale, humbje apo shtim në peshë, mund të lëvizni ose flisni më ngadalë se që duhet.

Kur është e nevojshme nevoja profesionale?

Nëse keni shenja dhe simptoma të cilat vazhdojnë dhe nuk largohen, bisedoni me një ofrues të kujdesit shëndetësor.

A shërohet depresioni?

Depresioni është një çrregullim i përjetshëm, pasi nuk ka shërim. Megjithatë, kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht se do të prekë një person çdo ditë të jetës së tij. Me planin e duhur të trajtimit, lehtësimi është i mundur. Plani i trajtimit mund të ketë nevojë të rregullohet gjatë gjithë jetës së një personi.

Depresioni është një nga çregullimet më të shërueshme të çrregullimeve të shëndetit mendor. Midis 80% dhe 90% e njerëzve me depresion i përgjigjen mirë trajtimit, që do të thotë se ata shohin një përmirësim në simptomat e tyre ose simptomat zhduken.

Trajtimet që mund të ndihmojnë në shërim

Plani i trajtimit do të varet nga ashpërsia dhe lloji i simptomave dhe nga ajo që personi dëshiron nga trajtimi.

Një profesionist mjekësor mund ta ndihmojë personin të hartojë një plan trajtimi mjekësor. Ky plan mund të përfshijë terapi, mjekim dhe ndryshime të stilit të jetesës.

Depresioni tek fëmijët

Depresioni tek fëmijët mund të duket ndryshe nga ai i të rriturve. Dhe mund të duket ndryshe për secilin fëmijë. Shenjat dhe simptomat e depresionit tek një fëmijë përfshijnë:

Ndryshimet e humorit. Fëmija juaj mund të duket më i trishtuar ose më nervoz se zakonisht, dhe ai ndihet kështu shumicën e kohës;

Mungesa e interesit për aktivitete argëtuese;

Nivele të ulëta të energjisë ose lodhje e përgjithshme;

Flasin negativisht për veten ose kanë vetëbesim të ulët. Ju mund të dëgjoni fëmijën tuaj të thotë gjëra negative për veten e tij. Ata mund të ndihen të pavlerë;

Ata hanë më shumë se më pak se zakonisht;

Kanë probleme me gjumin ose flenë shumë.

Simptomat e depresionit

Simptomat e depresionit mund të dallojnë pak në varësi të llojit dhe mund të variojnë nga të lehta në të rënda. Në përgjithësi, simptomat përfshijnë:

Ndjenja e të qenit shumë i trishtuar, i pashpresë ose i shqetësuar. Fëmijët dhe adoleshentët me depresion mund të jenë nervoz dhe jo të trishtuar;

Nuk kënaqeni me gjërat që dikur ju sillnin gëzim;

Irritoheni ose frustroheni lehtësisht;

Hani shumë ose shumë pak, dhe si rrjedhojë kjo mund të rezultojë në shtim peshe ose humbje peshe;

Keni probleme me gjumin ose flini së tepërti;

Keni pak energji ose ndjeheni i lodhur;

E keni të vështirë për t’u përqendruar, për të marrë vendime ose për të kujtuar gjërat;

Përjetoni probleme fizike si dhimbja e kokës, stomaku ose mosfunksionimi seksual;

Mund të manifestoni mendime për lëndim të vetes ose edhe mendime për vetëvrasje.

Si diagnostikohet depresioni?

Ekspertët e kujdesit shëndetësor diagnostikojnë depresionin bazuar në një kuptim të plotë të simptomave tuaja, historikut tënd mjekësor dhe historikut të shëndetit mendor.

Ata mund t’ju diagnostikojnë me një lloj të veçantë depresioni, siç është çrregullimi afektiv sezonal ose depresioni pas lindjes, bazuar në kontekstin e simptomave tuaja.

Për të marrë një diagnozë të depresionit, duhet të keni pesë simptoma depresioni çdo ditë, pothuajse gjatë gjithë ditës, për të paktën dy javë.

Eksperti i juaj mund t’ju bëjë disa teste mjekësore, sikurse analizat e gjakut, për të parë nëse një sëmundje ekzistuese në trupin tuaj po i shkakton ato simptoma tuaja depresive.

Si trajtohet depresioni?

Depresioni është një nga çrregullimet më të shërueshme të shëndetit mendor. Përafërsisht 80 për qind deri në 90 për qind e njerëzve me depresion që kërkojnë trajtim përfundimisht i përgjigjen mirë trajtimit.

Trajtimet përfshijnë:

-Psikoterapia: Psikoterapia (terapia e bisedës) përfshin bisedën me një profesionist të shëndetit mendor. Terapisti juaj ju ndihmon të identifikoni dhe ndryshoni emocionet, mendimet dhe sjelljet e të cilat ju bëjnë dëm. Ka shumë lloje të psikoterapisë – terapia konjitive e sjelljes (CBT) është më e zakonshme. Ndonjëherë, terapia e shkurtër është gjithçka që ju nevojitet. Njerëz të tjerë vazhdojnë terapinë për disa muaj ose vite.

-Ilaçet: Ilaçet me recetë të quajtur antidepresivë mund të ndihmojnë në ndryshimin e përbërjes kimike të trurit që shkakton depresion. Ka disa lloje të ndryshme të antidepresantëve, dhe mund të duhet kohë për të gjetur atë që është më i miri për ju. Disa antidepresantë kanë efekte anësore, të cilat shpesh përmirësohen me kalimin e kohës. Nëse nuk e bëjnë, bisedoni me ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor. Një ilaç tjetër mund të funksionojë më mirë për ju.

-Mjekësia plotësuese: Kjo përfshin trajtime që mund të merrni së bashku me mjekësinë tradicionale perëndimore. Njerëzit me depresion të lehtë ose simptoma të vazhdueshme mund të përmirësojnë mirëqenien e tyre me terapi të tilla si akupunktura, masazhi, hipnoza dhe terapie mendje-trup.

-Terapia e stimulimit të trurit: Terapia e stimulimit të trurit mund të ndihmojë njerëzit që kanë depresion të rëndë ose depresion me psikozë. Llojet e terapisë së stimulimit të trurit përfshijnë terapinë elektrokonvulsive (ECT), stimulimin magnetik transkranial (TMS) dhe stimulimin e nervit vagus (VNS).

Terapitë e depresionit që mund t’i aplikoni ju vetë në shtëpi

Bëni ushtrime mjaftueshëm;

Bëni gjumë kualitativ;

Ushqehuni me dietë shëndetshme;

Shamngni alkoolin;

Kaloni kohë me njerëzit që ju i keni për zemër.

Cilat janë llojet e depresionit?

Manuali Statistikor Diagnostik i Çrregullimeve Mendore i Shoqatës Amerikane të Psikiatrisë, i klasifikon çrregullimet depresive si më poshtë:

-Depresioni klinik (çrregullimi i madh depresiv): Një diagnozë e çrregullimit të madh depresiv do të thotë që ju jeni ndjerë i trishtuar, i ulët ose i pavlerë për shumicën e ditëve për të paktën dy javë, ndërsa keni gjithashtu simptoma të tjera si problemet e gjumit, humbje e interesit për aktivitete ose ndryshim në oreks. . Kjo është forma më e rëndë e depresionit dhe një nga format më të zakonshme.

-Çrregullimi depresiv i vazhdueshëm (PDD): Çrregullimi depresiv i vazhdueshëm është depresion i butë ose i moderuar që zgjat të paktën dy vjet. Simptomat janë më pak të rënda se çrregullimi i madh depresiv. Ofruesit e kujdesit shëndetësor e quanin distimi PDD.

-Çrregullimi i çrregullimit të humorit (DMDD): DMDD shkakton nervozizëm kronik, intensiv dhe shpërthime të shpeshta zemërimi tek fëmijët. Simptomat zakonisht fillojnë në moshën 10 vjeçare.

-Çrregullimi disforik premenstrual (PMDD): Me PMDD, ju keni simptoma të sindromës premenstruale (PMS) së bashku me simptoma të humorit, të tilla si nervozizëm ekstrem, ankth ose depresion. Këto simptoma përmirësohen brenda pak ditësh pas fillimit të menstruacioneve, por ato mund të jenë mjaft të rënda sa të ndërhyjnë në jetën tuaj.

-Çrregullimi depresiv për shkak të një sëmundje tjetër mjekësore: Shumë sëmundje ekzistuese mjekësore mund të krijojnë ndryshime në trupin tuaj që shkaktojnë depresion. Shembujt përfshijnë hipotiroidizmin, sëmundjet e zemrës, sëmundjen e Parkinsonit dhe kancerin. Nëse jeni në gjendje të trajtoni sëmundjet ekzistuese, depresioni zakonisht përmirësohet gjithashtu.

Ekzistojnë gjithashtu forma specifike të çrregullimit të madh depresiv, duke përfshirë:

-Çrregullimi afektiv sezonal (depresioni sezonal): Kjo është një formë e çrregullimit të madh depresiv që zakonisht lind gjatë vjeshtës dhe dimrit dhe largohet gjatë pranverës dhe verës.

-Depresioni prenatal dhe depresioni pas lindjes: Depresioni prenatal është depresioni që ndodh gjatë shtatzënisë. Depresioni pas lindjes është depresioni që zhvillohet brenda katër javësh nga lindja e një fëmije.

-Depresioni atipik: Simptomat e kësaj gjendjeje, të njohur edhe si çrregullimi i madh depresiv me tipare atipike, ndryshojnë pak nga depresioni “tipik”. Dallimi kryesor është një përmirësim i përkohshëm i humorit në përgjigje të ngjarjeve pozitive (reaktiviteti i humorit). Simptoma të tjera kryesore përfshijnë rritjen e oreksit dhe ndjeshmërinë ndaj refuzimit.

Njerëzit me çrregullim bipolar gjithashtu përjetojnë episode të depresionit përveç episodeve maniake ose hipomanike, shkruan myclevelandclinic.org.

Depresioni, ankthi dhe stresi

-Si ndërveprojnë këto tre çrregullime? Ankthi, depresioni dhe stresi janë tre shqetësime të zakonshme të shëndetit mendor që mund të ndikojnë thellësisht në jetën tonë të përditshme. Por ndonjëherë, kur nuk ndiheni mirë, mund të jetë e vështirë të kuptosh saktësisht pse. Simptomat e ankthit, stresit dhe depresionit mund të kenë diçka të përbashkët por ka dallime midis këtyre shqetësimeve që ia vlen të eksplorohen.

Ankthi është një ndjenjë shqetësimi, ose frike që mund të jetë e lehtë dhe e rëndë. Kur flasim për ankthin në një kontekst të shëndetit mendor, ne shpesh flasim për ankth që është i vazhdueshëm dhe i vështirë për t’u menaxhuar dhe që ndërhyn në jetën e përditshme të njerëzve.

Depresioni është një çrregullim humori (një lloj problemi i shëndetit mendor) që ndikon në ndjenjat, mendimet dhe sjelljen tuaj. Mund të shkaktojë ndjenja trishtimi, dëshpërimi dhe humbje të interesit për aktivitetet që keni pasur më parë.

Stresi është një përgjigje fizike dhe emocionale ndaj një situate sfiduese, si puna, shkolla ose një marrëdhënie e vështirë, shkruan Helpstartshere.gov.bc.ca.

Ankthi dhe depresioni mund të bashkëveprojnë në të njëjtën kohë

Kur njerëzit përjetojnë ankth dhe depresion, një çrregullim është shpesh problemi kryesor. Megjithatë, ankthi dhe depresioni shpesh ndërveprojnë ose ndikojnë tek njëri-tjetri.

Për shembull, dikush që ndihet në ankth shumë herë, mund të fillojë të ndihet mjaft i dëshpëruar dhe i pashpresë, dhe këto ndjenja mund të zhvillohen në depresion.

Në mënyrë të ngjashme, kur dikush ndihet i dobët dhe i dëshpëruar, dhe ndoshta me të vërtetë po lufton me energji ose motivim të ulët, kjo mund të çojë në shqetësime për ballafaqimin e aktiviteteve të përditshme.

Strategji për menaxhimin e stresit

Mbani një qëndrim pozitiv;

Pranoni se ka gjëra që nuk mund t’i kontrolloni;

Jini të sigurt dhe jo agresiv. Pohoni ndjenjat, opinionet ose besimet tuaja në vend që të zemëroheni, të jeni mbrojtës ose pasiv;

Mësoni të menaxhoni kohën tuaj në mënyrë më efektive;

Vendosni kufijtë në mënyrë të përshtatshme dhe thoni jo kërkesave që do të krijonin stres të tepruar në jetën tuaj;

Gjeni kohë për hobi dhe interesa;

Mos u mbështetni në alkool, drogë ose sjellje kompulsive për të reduktuar stresin. Droga dhe alkooli mund ta stresojnë trupin tuaj edhe më shumë;

Kërkoni mbështetje sociale. Kaloni mjaft kohë me ata që doni;

Kërkoni trajtim me një psikolog ose profesionist tjetër të shëndetit mendor të trajnuar në menaxhimin e stresit ose teknikat e mendjs dhe trupi për të mësuar mënyra më të shëndetshme për të përballuar stresin në jetën tuaj, raporton Webmd.com.

Depresioni pas lindjes

Depresioni pas lindjes (PPD) është një lloj depresioni që ndodh pasi një grua sjell në jetë një fëmijë.

Femrat me depresion pas lindjes përjetojnë ngritje dhe ulje emocionale, të qara të shpeshta, lodhje, faj, ankth dhe mund të kenë probleme në kujdesin për fëmijën e tyre. Depresioni pas lindjes mund të trajtohet me mjekim dhe këshillim.

Depresioni pas lindjes nuk prek vetëm personin që lind. Mund të prekë edhe surrogatët dhe prindërit birësues. Njerëzit përjetojnë ndryshime hormonale, fizike, emocionale, financiare dhe sociale pas lindjes së një fëmije. Këto ndryshime mund të shkaktojnë simptoma të depresionit pas lindjes.

-Sa zgjat depresioni pas lindjes? Depresioni pas lindjes mund të zgjasë deri në një vit pas lindjes së fëmijës suaj. Megjithatë, kjo nuk do të thotë që ju duhet të ndiheni të “shëruar” brenda një viti. Bisedoni me ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor për simptomat dhe trajtimin tuaj. Jini të sinqertë për mënyrën se si ndiheni. Mendoni me kujdes nëse ndiheni më mirë se sa në fillim të diagnozës suaj. Më pas, ata mund të rekomandojnë trajtim të vazhdueshëm për simptomat tuaja, shkruan Myclevelandclinic.org.

-Si trajtohet depresioni pas lindjes? Depresioni pas lindjes trajtohet ndryshe në varësi të llojit dhe ashpërsisë së simptomave tuaja. Opsionet e trajtimit përfshijnë ilaçe kundër ankthit ose antidepresiv, psikoterapi (terapia e bisedës ose terapia konjitive e sjelljes) dhe pjesëmarrja në grup mbështetës.

Depresioni dhe çrregullimi bipolar, si dallojnë?

Çrregullimi bipolar dhe depresioni janë çrregullime të shëndetit mendor që ndajnë karakteristika të ngjashme, por janë çrregullime të veçanta mjekësore.

Diagnostikimi i çrregullimit bipolar ose çrregullimit të madh depresiv është sfidues dhe mund të marrë pak kohë. Sidoqoftë, menaxhimi efektiv i të dy kushteve është i mundur, shkruan Medicalnewstoday.com.

–Depresioni është një çrregullim i humorit. Ai mund të shkaktojë ndjenja trishtimi dhe dëshpërimi ekstrem, mund të ndërhyjë në gjumë dhe oreksin tuaj, mund të çojë në lodhje të madhe dhe do e bëjë të vështirë përmbushjen e përgjegjësive tuaja të përditshme, raporton Healthline.com

–Çrregullimi bipolar, ndonjëherë, ne ndihemi energjikë. Në raste të tjera, ne ndihemi të pamotivuar dhe të trishtuar. Përjetimi i një sërë ngritjesh dhe uljesh emocionale është normale.

Nëse keni çrregullim bipolar, këto ulje-ngritje mund të jenë ekstreme dhe jo domosdoshmërisht të lidhura me ndonjë gjë që ndodh në jetën tuaj. Ato janë mjaft të rënda për të ndërhyrë në jetën e përditshme dhe mund të çojë deri në shtrimin në spital.

Çrregullimi bipolar nganjëherë quhet depresion maniak. /Telegrafi/