LAJMI I FUNDIT:

Përfitimet e dygjuhësisë që kur je foshnjë

Përfitimet e dygjuhësisë që kur je foshnjë

Efektet pozitive të dygjuhësisë janë të dukshme që më përpara. Sipas një studimi të ri të Universitetit të Washingtonit, të mirat e të njohurit të dy gjuhëve shikohen që kur je 11 muajsh, përpara se fëmija të nisë që të flasë

Në moshë të rritur, të njohësh shumë gjuhë është një avantazh i madh edhe për kapacitetin krijues dhe analizues të trurit. Kur je bilingual, ke mundësinë që të mendosh jashtë skemave të zakonshme dhe ta marrësh veten më lehtë nga dëmtime të mundshme cerebrale. Por efektet pozitive të dygjuhësisë janë të dukshme që më përpara.

Sipas një studimi të ri të Universitetit të Uashingtonit, të mirat e të njohurit të dy gjuhëve shikohen qëkur je 11 muajsh, përpara se fëmija të nisë që të flasë, e kjo nuk ka të bëjë vetëm me zhvillimin e gjuhës.

Më selektivë

Normalisht, pak më përpara se fëmijët të mbushin një vjeç e të nisin që të flasin, mënyra e të përpunuarit të tingujve ndryshon. Në këtë pikë do të dalin në pah të mirat që foshnja të ekspozohet me më shumë se një gjuhë.

Rreth moshës 11-mujore, ai/ajo foshnjë që rritet duke dëgjuar vetëm një idiomë humbet aftësinë që të diferencojë, (pra që të përpunojë si tinguj gjuhësorë, të ndryshëm nga zhurma e ambientit), termat e gjuhës së huaj. Një aftësi të tillë ai e kishte ende kur ishte gjashtë muaj.

Si sfungjerë

Ky shtrëngim nuk ndodh te fëmijët bilingualë. Truri i tyre qëndron i hapur sa u përket tingujve të huaj për një kohë më të gjatë, një provë e përshtatjes së madhe që do t’i japë përfitime jo vetëm gjuhës, por edhe aftësive të tjera konjitive.

Të dhënat e publikuara në “Developmental Science” bazohen në vëzhgimin e 16 fëmijëve të moshës 11-mujore, ku 8 prej të cilëve të ekspozuar vetëm në gjuhën angleze e 8 të tjerë të cilët vijnë nga familje anglo-hispanike.

Punë e dyfishtë

Kërkuesit matën me një teknikë të quajtur magnetografi aktivitetin cerebral të fëmijëve, të cilët dëgjuan 18 minuta tinguj të gjuhës angleze, spanjolle, si edhe të të dyja idiomave bashkë.

Fëmijët që dëgjuan të dyja gjuhët treguan një aktivitet neutral intensiv në përgjigje të të dy tipave të tingujve, shenjë kjo që ata po përpunonin të dyja gjuhët.

Asnjë vonesë

Njëgjuhëshit dhanë rezultate të ndjeshme vetëm në anglisht dhe jo në mënyrë më të spikatur sesa kolegët.

Prova që ngarkesa konjitive që të mund të mësosh më shumë se një gjuhë nuk ngadalëson zhvillimin linguistik të fëmijës, ashtu siç edhe shumë prindër kanë frikë. /Telegrafi/