Marrëveshja Itali-Shqipëri për emigracionin me interes për mediat e huaja, The Guardian: Gjykata do të vendosë nëse shkelet Kushtetuta

Marrëveshja për emigracionin Shqipëri-Itali është në fokus të mediave ndërkombëtare.

Media prestigjoze britanikja “The Guardian” i ka kushtuar një hapësirë të rëndëshishme sot marrëveshjes së arritur mes Kryeministrit Edi Rama dhe homologes së tij italiane Xhorxha (Giorgia) Meloni.

Në artikullin e saj “The Guardian” shkruan se “një gjykatë në Shqipëri do të vendosë nëse një marrëveshje me qeverinë e ekstremit të djathtë të Italisë do të shkelte kushtetutën duke lejuar që territori shqiptar të përdoret për qendrat e pritjes për njerëzit që kërkojnë të hyjnë në BE nga deti”.

Marrëveshja , e shpallur në nëntor nga kryeministrja italiane, Xhorxha Meloni, do të rezultojë fillimisht në shtetin jo-anëtar të BE-së që do të presë rreth 3,000 njerëz në muaj ndërsa në vit do të rezultojnë në 36,000.

Sikurse raporton “The Guardian”, “Meloni, i cili dikur tha se Italia duhet të riatdhesojë emigrantët dhe më pas “të fundosë varkat që i shpëtuan”, ka argumentuar se plani është i nevojshëm për të reduktuar mbërritjet nga deti në Itali, i cili u rrit me 50% vitin e kaluar nga gati 104,000 në 2022 në gati 156,000”.

Më tej, në artikull nënvizohen edhe kritikat e grupeve të të drejtave të njeriut në lidhje me marrëveshjen mes dy shteteve.

“Sipas marrëveshjes, e cila është kritikuar nga grupet e të drejtave të njeriut, por e miratuar në heshtje nga BE, ata që do t’i ndahen Shqipërisë do të ishin njerëz të shpëtuar nga varkat italiane. Të miturit, gratë shtatzëna dhe individët vulnerabël do të dërgoheshin në Itali .

Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë, hodhi një çelës në punë në dhjetor kur bllokoi ratifikimin e legjislacionit nga ligjvënësit, me kryegjyqtarja, Olta Zaçaj, që shpalli një seancë publike për të enjten për të përcaktuar nëse marrëveshja shkel kushtetutën e Shqipërisë”, thuhet në artikull.

Më tej britanikja “The Guardian” sjell edhe zërat e kritikëve, të cilët e kanë krahasuar marrëveshjen Shqipëri-Itali me atë të Britanisë me Ruandën.

“Kritikët thonë se marrëveshja – të cilën shumë e kanë krahasuar me marrëveshjen e Mbretërisë së Bashkuar me Ruandën – paraqet disa vështirësi ligjore. Që Italia të ushtrojë juridiksionin e saj në Shqipëri, sugjerojnë ata, Tiranës do t’i duhej t’i dorëzonte Romës një pjesë të territorit të saj.

Mbretëria e Bashkuar gjithashtu ka një marrëveshje migracioni me Shqipërinë, por kjo marrëveshje përfshin vetëm kthimin e shqiptarëve në vendin e tyre”, theksohet më tej në artikull.

Sakaq, krahas zërit të kritikëve, një hapësirë në artikull zënë edhe takimet e zhvilluara në parlamentin italian mes ekspertëve të emigracionit dhe parlamentarëve. Sipas “The Guardian”, studiuesit kanë vënë në dukje se është e pamundur që të sigurohet i njëjti standart i të drejtave të azilit në një vend të huaj.

“Gjatë një sërë takimesh në parlamentin italian midis ekspertëve të emigracionit dhe parlamentarëve, disa studiues kanë vënë në dukje se është praktikisht e pamundur të sigurohet të njëjtin standard të të drejtave të azilit në një vend të huaj.

Médecins Sans Frontières ka thënë se marrëveshja shkon “një hap përtej” marrëveshjeve të mëparshme midis vendeve të BE-së dhe shteteve joanëtare si Turqia, Libia dhe Tunizia. “Qëllimi nuk është më vetëm të dekurajohen nisjet, por të parandalohen në mënyrë aktive njerëzit që të ikin dhe ata të shpëtuar në det të kenë akses të sigurt dhe të shpejtë në territorin evropian”, thuhet në një deklaratë.

Ministri i Jashtëm italian, Antonio Tajani, i ka mohuar akuzat. “Nuk ka asnjë kontraktim të përpunimit të kërkesave për azil në një vend të tretë dhe nuk ka asnjë derogim nga të drejtat e garantuara ndërkombëtarisht, të cilat janë riafirmuar shprehimisht disa herë në protokoll,” tha ai.

Roma ka thënë gjithashtu se marrëveshja mund të përsëritet në pjesë të tjera të Evropës”, thuhet në artikull.

Britanikja “The Guardian” nënvizon më tej se në këmbim të mbështetjes së kryeministrit Edi Rama për emigracionin, Meloni ka thënë se do të bëjë gjithçka që ka në dorë për të mbështetur hyrjen e Shqipërisë në BE.

““Shqipëria vazhdon të jetë një komb mik dhe pavarësisht se nuk është ende anëtare, ajo sillet sikur të ishte një e tillë. Kjo është një nga arsyet pse jam krenar që Italia ka qenë gjithmonë një nga vendet që mbështet zgjerimin në Ballkanin Perëndimor”, tha Meloni në nëntor.

Punonjësit e ndihmës thonë se marrëveshja mund të shënojë një pikë kthese në historinë e krizës së migracionit dhe kulmin e një politike “represioni” që Bashkimi Evropian ka ndjekur prej vitesh.

“Memorandumi i mirëkuptimit (MoU) midis Italisë dhe Shqipërisë ngre disa shqetësime për të drejtat e njeriut dhe shton një prirje shqetësuese evropiane drejt eksternalizimit të përgjegjësive të azilit,” tha Mijatović. “Është tregues i një përpjekjeje më të gjerë nga shtetet anëtare të Këshillit të Evropës për të ndjekur modele të ndryshme të eksternizimit të azilit si një “zgjidhje e shpejtë” e mundshme ndaj sfidave komplekse që vijnë nga ardhja e refugjatëve, azilkërkuesve dhe emigrantëve.”

Më shumë se 2,500 njerëz vdiqën ose u zhdukën në vitin 2023 ndërsa përpiqeshin të kalonin Mesdheun qendror nga Afrika e Veriut për të arritur në Evropë”, thuhet në artikullin e “The Guardian” . /Telegrafi/